İşte yine yapacağımızı yaptık. Birbirinden çok farklı iki konuyu karıştırdık!
Doku ya da kompozit nakli yapan plastik cerrahiyi, popüler kültürün parçasına dönüştürdük. Çift kol bacak nakilleri dünyada nadir yapılıyor. Ama organ nakli başka bir konu.
İnsan yanık yüzle dolaşabilir! Kol bacak olmadan yaşayabilir!
Sorarım size, insan kalbi, böbreği, karaciğeri olmadan yaşayabilir mi? Birlikte çalışan organlarımızdan biri olmadığı zaman hayatımızı idame ettirme şansımız var mı?
Sağlık Bakanlığı ne yapsın?
Organ ve doku naklini, "Ulusal Sağlık Sorununun"bir parçası olarak görüyor. Sağlık ekonomisini buna göre planlıyor. İş, etik meselesine gelince farklılaşıyor.
Burada görev, sadece medyaya değil tüm topluma düşüyor.

***
Çift kol bacak naklinde Şevket Çavdar hayatını kaybetti. Üzüldüm.
Ama doku nakli yüzünden bir köşeye atılan organ naklini, 40 bin kişinin internet üzerinden Dünya Organ Nakli Derneği yönetimine aday gösterdiği, 2008'den beri Antalya MedicalPark'ta çalışan Prof. Alper Demirbaş ile konuştum. Üç yıldır dünyada en fazla organ naklini gerçekleştiren cerrah.
Hacettepe mezunu.
Mehmet Haberal'ın ekibinde asistanlık, Miami Üniversitesi'nde organ naklinde ihtisas yapmış. Dünyada nadir yapılan karın bölgesindeki yedi organı çıkarıp yenisini takan ekiple çalışmış. İngiltere'de, Japonya'da bulunmuş.
2000'de Akdeniz Üniversitesi'ne gelmiş. "Organ Nakli Merkezi" Başkanlığı'nı yürütmüş. Türkiye'nin ilk karaciğer nakil ameliyatını gerçekleştirmiş.
Prof. Demirtaş, "Halen 20 bin kişi böbrek, karaciğer, kalp, pankreas ve akciğer için nakil bekliyor" diyor.
***
Türkiye'de 70 bin kronik böbrek hastası var.
Bunun yüzde 10'u Hepatit B taşıyıcısı.
Böbrek hastaları yaşamlarını diyaliz makinesine bağlı sürdürüyor. Her yıl 10 bin yeni hasta havuza ekleniyor. 5 yıl sonra sayı 120 bini bulacak. Her yıl diyaliz tedavisi gören hastaların yüzde 12'si hayatını kaybediyor. 350'si özel, 792 diyaliz merkezinde de 13 bin makine var.
Dev bir sektör oluşmuş.
İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası'nın (ISMMMO) yaptığı çalışmaya göre sektörün büyüklüğü 3 milyar dolar. Prof. Demirbaş bu rakamın Türkiye'nin "Koruyucu Sağlık Hizmeti" bütçesinin tam 5 katı olduğunu vurguluyor.
***
Sağlık Bakanlığı ise böbrek naklini yaygınlaştırmaya çalışıyor. Türkiye'de 2002'de 550 böbrek nakil ameliyatı yapılırken, 2011'de bu sayı 2813'e çıktı. Ayrıca bakanlık böbrek nakline 30 bin, karaciğere ise 80 bin dolar ödüyor. Böbrek nakli pahalı gibi görünse de daha sonraki yıllarda masraf yılda 5 bin dolara düşüyor.
Naklin sağlık ekonomisine katkısı ise 1 milyar dolar.
Prof. Demirbaş, "ABD'de yapılan bir araştırma, her yaşta yapılan böbrek naklinin diyaliz tedavisine göre hastanın ömrünü 3.5 kat artırdığını gösteriyor" diyor ve ekliyor:
"Böbrek naklinde ekibimizle birlikte doku uyuşmazlığı, kan uyuşmazlığı gibi olumsuzlukları bertaraf ettik."
Artık herkes herkese böbreğini verebiliyor.