Bugün size şeker gibi bir atılımdan bahsedeceğiz. Zihnimiz tatlanacak. Bir insanın bir dünyayı nasıl değiştirdiğini göreceğiz! 2 milyon ton şeker üretiyoruz, bunun dörtte biri Konya Şeker'e ait. Eğer bir ülkenin tarımda dünya standartlarına uygun üretim modeli yoksa sürdürülebilir üretim de yapılamıyor. Konya Şeker, Türk tarımının yapısal sorunlarını aşmış bir şirket! Konya'nın kümelenme modeli...
Peki, zirveye çıkmak o kadar kolay mı oldu? Elbette değil.
Her şerde bir hayır vardır. 1999'da Konya Şeker 40 milyon lirayla borç batağında yüzüyordu. IMF ve Dünya Bankası'na verdiğimiz iyi niyet mektubu çerçevesinde tarımda can yakan değişim programı başladı. Bu, Konya Şeker'e yaradı. Şirketin ortağı olan 17 pancar üretici birliği, 1954'te kurulurken verdikleri yönetim hakkını, hisseler üzerindeki tedbiri kaldırarak devletten geri aldılar.
Arkasından da Konya Şeker Pancarı Üretici Birliği Başkanı Recep Konuk'u yönetime getirdiler. Bu değişim sihirli dünyanın kapısını açtı.
***
Fabrikayı borçla devralan Konuk, üyelerin onayını alarak bir tasarruf programı başlattı. Görünmeyen giderleri kapattı. Kayıp kaçağı önledi.
Borçlanmak yerine elde edilen 50 milyon dolar tasarrufla yatırıma başladı. Sadece ABD ve AB'den teknoloji transfer etti. Böylece büyümenin kapısını araladı.
12 yılda 202 milyon dolar tasarruf.
700 milyon dolar yatırım.
Yakında üretime geçecek altı fabrika.
Halen 20 tesiste 4 bin kişiye iş ve aş yaratılıyor. 250 bin hektar üzerinde 150 bin üreticiyle sözleşme yapılıyor. Sadece pancar işlenip şeker olmuyor. Şeker küspesi hayvan yemine biyoetanole dönüşüyor, Fabrikalarda hiçbir şey boşa gitmiyor. Birinin atığı diğerinin hammaddesi oluyor.
Ortaya herkesin katıldığı, herkesin paylaştığı bir model çıkıyor.
Konya Şeker bir patron şirketi değil. Konyalı üreticilerin fabrikalara patron olduğu, "birlikten kuvvet doğar" modeli.
***
Bölgesel kalkınma ve paylaşımı içeren bu modelde, üreticiler küçük birikimleriyle kooperatifleri kurdu, kooperatifler şirketleri, şirketler de Anadolu Birlik Holding çatısı altında toplandı.
İçtiğimiz bir bardak çayda, yediğimiz her tatlıda, patateste binlerce üreticinin hayat hikâyesi var. Türkiye'nin tek sıvı şeker üreten fabrikası Çumra Şeker başlı başına ayrı bir model.
Yani, Anadolu Birlik Holding inovasyona inanıyor, finans yönetimi yapıyor. CEO'su VOB'un eski genel müdürü Hamdi Bağcı. İMKB'nin eski başkanı Hüseyin Erkan da uzun yıllar sistemin finans ayağına destek verdi.
Avrupa'nın bir şeker pancarı konfederasyonu var, adı CIB. AB üyesi olmayan iki üyesinden biri İsviçre, diğeri Türkiye. Bu, Konya Şeker'in başarısı değil mi?
Torku markasıyla sütte, ette, çikolata, pasta ve şekerlemede atak yapmaya hazırlanıyor. Diyeceğimiz bu yapı, sanayinin istediği hammaddeyi, pazarın istediği girdi mamulü üretiyor.
Az buz iş mi?
