Daha önce de oldu. İşler bir şekilde "beklenmeyen doğrultuda" yol almaya görsün... Bankaların birincil refleksi, finansal gücünü kullanarak kredisini, alacağını "muaccel" hale getirip, faiz, komisyon, blokaj, elinde hangi silah varsa, piyasanın üzerine gitmektir.
Bu, 1994'te böyleydi, 1998'de, 2001 krizinde de... 10 yıl öncesini hatırlıyorum. Bankadan kredi kullanan bir ihracatçının yurtdışından gelen parasına "muaccel" denilerek el konuyordu. Amaç, henüz vadesi gelmemiş de olsa, alacağını bir an önce tahsil etmek... Oysa firmanın kredi taksitini ödeyebilmesi için, yurtdışından gelen kendi parasına ihtiyacı var. Neticede ikinci parti malı üretip sevk etmesi gerek.
Ancak bir gecede temerrüt faizini %400'lere fırlatan bankalar, bir anda masalarına fırlatılmış anahtarları buldular "al sen işlet ve kredini tahsil et." Yürümedi tabii ki. Akıllı bankalar bu "iflasa sürükleyen" tutumlarından vazgeçti. Zira sistemin kanını çekerek ekonomiyi kalp krizine sokmuşlardı.
Faiz üzerinden "köşeli ve sert çıkışlara" maruz kalmamak için esnafın üzerine giden bankalar türedi bugün.
Blokaj vadesini ve komisyonu katlayan bu bankalar, "ödememe furyasını" tetiklemeye başladı bile. Ancak krizlerimizin yakın tarihi, bu iflasa sürükleme yaklaşımının onları da vuracağını anlatıyor bize.