Türkler Müslüman olunca, Kur'an dili Arapça kelimeler de, kitle halinde Türkçemize girdi. Sadece dini konularla sınırlı kalmadı, gündelik lisanda da giderek Arapça'nın ağırlığı arttı. Öte yandan, edebiyat yoluyla da Farsça sözler Türk diline yığıldı. Böylece, Türkçe'nin varlığı tehdit altında kaldı. Anadolu Selçuklu hükümdarları, Farsça'yı, Türk saraylarında resmi devlet dili gibi kullandı. Karamanoğlu Mehmet Bey, Farsça'yı resmi dil yapan Selçuk hükümdarlarına karşı, 1277'de, meşhur fermanını yayınladı ve "Bundan böyle sarayda, divanda ve her yerde, Türkçe'den başka bir dil ile konuşulmasının yasak olduğunu" bildirdi.
Türk aydınları da, ana dilimizi tehdit eden yabancı dil akımına karşı tepki gösteriyordu. Meselâ Kaşgarlı Mahmut, 1072'de yazdığı Divanü Lugati't-Türk isimli eserinde, Türk dilinin Arapça kadar zengin bir dil olduğunu ispat etmeye çalışır. 15. yüzyılda Ali Şir Nevai de, Türkçe'nin Farsça'dan üstün olduğunu anlatma çabası içindeydi.
Osmanlı döneminde, özellikle 16. yüzyıl sonlarından 19. yüzyıl sonlarına kadar, Türkçe'ye ilim dili olarak Arapça, edebiyat dili olarak Farsça hâkim oldu. İçinde bol miktarda Arapça ve Farsça terkipler bulunan Osmanlıca, Saray'ın ve aydınların konuştuğu bir dil haline gelirken, halk kitlesi, ana dili olarak yaşayan Türkçe'yi muhafaza etmeyi başardı. Tanzimat devri aydınları, seçkinlerle halkın dilini bütünleştirmek için sadeleştirme hareketini başlattılar ve yazı diliyle konuşma dili arasındaki büyük uçurumu kapatmayı başardılar. Ama maalesef, daha sonra, sadeleşme hareketi uydurma dil ve Öztürkçeciliğe dönüştü; lisanımız büyük ölçüde fakirleşti.
Çare: Liselere seçmeli ders olarak Osmanlıca ve eski Türkçe konulursa, yeni yetişen gençlerin, bir yandan kültürleriyle aşina hale gelirken, bir yandan da Türkçe'yi daha güzel konuşmayı başaracağını umuyoruz.