Geride kalan yılın en iyilerini (ve kimi zaman en kötülerini!) saptamak artık kaçınılmaz bir görev, hatta bizde ulusal bir spor oluyor. Aslında iyi birşey bu: tüm bir yılın her alandaki dökümünü yapmak, sevip sevmediklerimizi hatırlamak ve hatırlatmak, hele bizim gibi biraz "balık hafızalı", gündemi çok sık değiştiği için çabucak unutan bir toplumda, önemli ve gerekli bir çaba. Ama bunun biraz abartıldığını ve magazinleştirildiğini söylemek de mümkün.
Neyse... Sinema alanında hayli yoğun, giderek heyecan verici bir yıl geçirdiğimiz söylenebilir. Antrakt verilerine göre, toplam seyirci sayısı önceki yıla göre biraz daha arttı (özellikle Fetih 1453 filminin dört milyonu aşan seyirci sayısı sayesinde!). Yerli film seyircisi oranı % 50'nin hayli üzerinde ve en çok hasılat yapan on filmin yedisi Türk... Daha ne istenir?
Bu durum tek başına hayra yorulabilir mi, bu sayısal gelişme sinema sanatının sadece artı hanesine yazılmalı mı? Bunu ve bu konum içinde sinema eleştirisinin artan önemini, bu ayın SİNEMA dergisinde uzunboylu tartışıyorum, meraklıları bakabilir. Bu yazıda ise kişisel penceremden En İyiler listelerimi vermek istiyorum: yerli ve yabancı filmler için ayrı ayrı olarak...
En iyi yerli filmler:
1- Yeraltı - Zeki Demirkubuz / 2- Can - Raşit Çelikezer / 3- Ateşin Düştüğü Yer - İsmail Güneş / 4- Tepenin Ardı - Emin Alper / 5- Lal Gece - Reis Çelik / 6- Araf - Yeşim Ustaoğlu / 7- Gözetleme Kulesi - Pelin Esmer / 8- Babamın Sesi - Orhan Eskiköy, Zeynel Doğan / 9- Zenne - Caner Alper, Mehmet Binay / 10- Ana Dilim Nerede? - Veli Kahraman.
Bu konulu filmlere çok ilginç bir 'İstanbul belgeseli' de eklenmeli: Ekümenopolis: Ucu Olmayan Şehir - İmra Azem. Görüldüğü gibi, Demirkubuz, Güneş, Çelik ve Ustaoğlu dışında en büyüklerin izin yaptıkları bu yıl, genç sinemacılar pekala görevlerini yerine getirmişler.
En iyi Yabancı filmler
1- Aşk (Amour) - Michael Haneke / 2- Melankoli (Melancholia) - Lars von Trier / 3- Prometheus - Ridley Scott / 4- Barbara - Christian Petzold / 5- Tetikçiler (Looper) - Rian Johnson / 6- Anna Karenina - Joe Wright / 7- Operasyon Argo (Argo) - Ben Affleck / 8- Kibarca Öldürmek (Killing Them Softly) - Andrew Dominik / 9- Skyfall - Sam Mendes / 10- Senden Bana Kalan (The Descendants) - Alexander Payne.
Bu da bence parlak bir liste. Başı Amerikan sineması çekiyor: Prometheus ya da Tetikçiler gibi görkemli görsel serüvenler, tür sinemasını yenileyen Kibarca Öldürmek, Operasyon Argo ve Skyfall gibi çok düzeyli aksiyonlar veya Senden Bana Kalan gibi kalıplara sığmaz özgün filmlerle.. Ama Fransa, Danimarka, Almanya, İngiltere'den de birer başyapıt gelip listenin hem de başlarına kurulmuş. Sinemanın ne kadar evrensel bir uğraş olduğunu ve küçük sinemalardan da başyapıtlar çıktığını bir kez daha kanıtlarcasına...
Ve bu filmlerin çoğu yıl sonunda çıktı. Hatta ikisi yılın son haftasında...Yani hâlâ sinemalarda oynuyorlar. Ne bekliyorsunuz?