Gazeteler birer birer de, toptan da satılır... Gazete birer birer satıldığında bunun toplamına "Tiraj" deniliyor. Toptan satıldığı zaman ise buna "Gazete sahip değiştirdi" deniliyor.
Örneğin yaşadığımız günlerde Amerika'da da Washington Post gazetesi Amazon.com internet alışveriş sitesinin sahibi Jeff Bezos'a toptan satıldı. Türkiye'de de Akşam gazetesinin yeni sahibi Ethem Sancak artık...
Biz Türk gazetecileri ve okurları olarak, gazetelerin sahip değiştirmelerine çok alışığız. Ben 50 yıla yakın zaman boyunca çalıştığım değişik gazetelerin birden çok kez sahip değiştirdiklerini gördüm.
Akşam'ın yeni sahibi Ethem Sancak, gazete (veya medya) patronluğu konusunda deneyimsiz bir kişi değil. Bir dönemde Star gazetesinin ve Kanal 24'ün de sahiplerindendi. Bu alana yeniden döndüğüne göre, ilk deneyiminden mutsuzlukla ayrılmamış...
Fiktif hammaddeler
Basın dışı girişimlerde başarıya ulaşıp servet sahibi olduktan sonra gazete patronu olmayı da seçenlerin, bu yeni alana alışmaları zaman alır.
Çünkü gazetenin de bütün endüstriyel işletmelerde bulunan somut varlıklar yanında, en önemli hammaddesi fiktiftir. Yani elle tutulmaz, terazi ile tartılmaz olan "Haber" ve "Yorum"dur bu hammadde.
Sermaye, baskı makinesi, kağıt, mürekkep ve müşteri pazarı, bir gazetenin yaşamasına yetmez. Müşteri (veya okur) talebini o gazetenin haberlere bakış açısı, haberlerin niteliği ve içeriği, yorumların farklılığı oluşturur.
Bunlar bir arada tutarlı biçimde sayfalara yansıdığı oranda okur gazeteye güvenir. Dünyada ve ülkesinde olup bitenleri gazetesinden izlemek okurda alışkanlık haline gelir. Gazete köşelerinde her gün açıklanan görüşlerden bazılarını kendi düşünceleriymiş gibi benimser gazete okuru...
Şişkin egolar
Başka alanlarda başarı sağlayıp servet sahibi olduktan sonra gazete patronluğuna geçen girişimci, elle tutulmayan, terazi ile tartılmayan fiktif hammaddeyi elde etmek için yapılan harcamaları ilk dönemde kabullenmekte zorluk çekebilir.
Asıl mesleği müteahhitlik olan bir gazete patronu işletme zarar etmeye başlayınca yazı işlerine verilmesi adet olan takım gazeteleri kesmişti. Kendisine bu kararının nedeni sorulunca "Biz inşaatta çalışanlara sadece çekiç ve mala veririz, gazete vermeyiz" demişti.
Gazeteciler ve özellikle köşe yazarları genel olarak egoları şişkin insanlardır. Kendi küçük dünyalarındaki basit sorunlara çözüm üretemeseler de, gerek ülkeye gerekse dünyaya yön verip, yönetenlere yol göstermeyi, varlık sebepleri olarak görürler.
Başarı dilekleri
Yeni gazete patronunun bu şişik egoları kabullenmesi de, zaman alır. Gazete patronu değilken ulaşılması zor görünen ünlü köşe yazarlarının, bir anda kendisinden maaş alan elemanlara dönüşmesi, yeni gazete patronunu şaşırtabilir. Bu alışma ve anlama döneminde yazarları ile kavga eden yeni patronları çok gördük. Olayı tam anladıktan sonra, yazarlarını kendi istediği şekilde kullanmayı başaran patronları da gördük.
Yeniden gazete patronluğuna dönen Ethem Sancak'a, ekonomik açıdan çok problemli olan bu iş dalında kolaylıklar diliyorum. Çeşitli alanlardaki deneyimlerini ve fikir alanındaki zenginliğini, gazetesine ve televizyonuna (Skytürk) yansıtmasını bekliyorum. Akşam köklü geçmişi olan bir gazete. Dilerim bu gazete istikrarlı biçimde gelişir.