Bakü'deki iki günlük izlenimlerimi bir yazıda bitirmemin imkânsız olduğunu hemen anladım. Bunu öncelikle sayın okurlarımın gönderdikleri düzeltmelerden anladım.
Örneğin davetli olduğum doğum gününde bulunanlardan İgor İvanov'un Rusya Dışişleri Bakanı olduğunu yazmıştım. Oysa 1998'den beri Rusya'nın Dışişleri Bakanlığı'nı yapan İvanov bu görevi geçen yıl Sergei Lavrov'a devretmişti. Kendisi şimdi Rusya Güvenlik Konseyi'nin Genel Sekreteri.
Doğum günü için Moskova'dan gelen sunucu (Aparıcı) Malsim Galkin'in soyadını da Dalkin diye yazmışım. Hem bunu düzeltir, hem de Galkin'in ünlü Rus şarkıcısı Pugaçova ile evlenmek üzere olduğunu duyururum.
Bu arada Lukoil'in patronunun adını da Ali Ekberov diye değil, Alekberov diye yazmam doğru olurmuş.
Bu düzeltmeleri yapmam için beni ta oralardan (Bakü'den ve Moskova'dan) uyaran sayın okurlarıma teşekkür ediyorum. Ama bu kadar az yanlış yaptığım için de kendimi kutluyorum. Çünkü bu isimleri Rusça konuşulan ve ancak arada bir Azerice danışılan bir davette aldığım notlara bakarak yazdım. Bu işin zorluğunu anlamanız için, size birkaç tane Azeri latifesi (fıkrası) aparayım. Bakalım anlayacak mısınız?
Gözel bir xanım bank müdirinin qebul otağına defterxana reisine dedi:
- Müdiri görmek olarmı?
Defterxana reisi gülümseyerek dedi:
- Elbette, xanım. Bizim müdir hemişe gözel xanımları hevesle qebul edir.
- Ona deyin ki, arvadın seni görmek isteyir.
(Güzel bir hanım banka müdürünün kabul odasındaki baş katibe "Müdürü görebilir miyim" dedi. Katip gülerek "Elbet hanım, bizim müdür güzel hanımları hevesle kabul eder" cevabını verince, hanım "Ona, karın seni görmek istiyor deyin" dedi.)
Bir gün arvad erinden pul isteyir.
Eri deyir:
- Bes sene pulu dünen vermişdim. Ne tez xercledin. Sene pul yox ağıl lazımdır.
Arvad:
- Ay kişi men sende olmayan şeyi istemerem.
(Kadın bir gün kocasından para isteyince kocası "Sana daha dün para verdim. Ne çabuk harcadın. Sana para değil akıl lazım" der. Kadın da "Ben sende olmayan şeyi istemem ki" diye cevap verir.)
Gördüğünüz gibi Azerbaycanlılar ile biz Türkler arasındaki dil bağı, İngilizlerle Amerikalılar arasındaki dil bağı gibi.
Ne demiş Winston Churchill:
- İngilizlerle Amerikalıları İngilizce ayırır.
Ben Bakü'deyken İnsan Hakları Evrensel Günü dolayısıyla çeşitli toplantılarda konuşmalar yapılıyordu. Bu arada adı "Rino Harniş" olan "Amerika Birleşmiş Ştatları" sefirinin (ABD Büyükelçisi Reno L. Harnish) Hazar Üniversitesi'nde şu sözleri söylediğini "Zaman Azerbaycan" gazetesinde okudum:
- ABŞ sefiri: "Demokratiyanı xaricden idxal etmek olmur. Onun temeli daxilde qoyulmalıdır". Lakin o, dünyanın heç bir ölkesinde, o cümleden ABŞ'nin özünde bele, tam şekilde demokratiyanın olmadığını bildirdi.
Anladınız değil mi? ABD Büyükelçisi "Demokrasi ithal edilmez. Onun temeli içeride atılmalı. Ayrıca dünyanın hiçbir ülkesinde ve bu arada Amerika'da bile tam demokrasi yoktur" demiş.