* Üniversitede yüksek lisans öğrencisiyim. Tezimi hazırlamak için yoğun bir tempoyla çalışmam ve dikkatimi çok iyi toplamam gerekiyor. Sizden öğrenmek istediğim; konsantrasyonumu ve enerjimi artırmaya yardımcı olabilecek beslenme biçimi var mı? Ne yersem kendimi daha iyi hisseder ve daha iyi çalışırım? Aydın A.-Adana
Uygulayabileceğiniz en kötü beslenme şekli, şekeri yüksek gıdalar yemektir. Glisemik indeksi yüksek olan glikoz ve sakaroz gibi basit şeker içeren gıdalar önce kan şekerinde ani yükselmelere sebep olur. Buna cevap olarak bol miktarda insülin salgılanır. Sonuçta kan şekerinin normalin de altına düşmesi nedeni ile halsizlik ve bitkinlik ortaya çıkar. Şekerli olmamalarına rağmen beyaz ekmek ve pilav gibi glisemik indeksi yüksek tahıllardan yapılan gıdalar da daha yavaş olmak üzere aynı belirtilere yol açarlar. Bunun yanında karbonhidratlar tek başlarına yenildiğinde 'serotonin' salgısını artırırlar, bu da sizi uykulu yapar. Bir şeyler atıştırmak istediğinizde en iyisi hem protein, hem karbonhidrat hem de biraz yağ içeren yiyecekler seçmektir. Kuru yemişler, meyveler, yoğurt, peynir, makul miktarda fındık ve fıstık ezmesi iyi bir seçim olabilir. Bir de midenizi hiçbir zaman çok doldurmamaya özen gösterin.
Romatizma bana da geçer mi?
* Annem yıllardır 'romatoid artrit' denilen romatizması yüzünden büyük sıkıntılar çekiyor. Ben 38 yaşında bir ev hanımıyım. Annemin çektiği bu sıkıntıları gördükçe 'acaba bende de olur mu' diye endişeleniyorum. Sizce de böyle bir risk var mı? Arzu T.- İsk.
'Romatoid artrit'; kişinin kendi bağışıklık sisteminin sebep olduğu bir romatizma türüdür ve eklem yüzeylerinin tahrip olarak çarpıklıklar meydana getirmesi ile seyreder. İlaç ve diğer yöntemlerle ancak seyri yavaşlatılır ve hastanın konforu artırılır. 'Romatoid artrit'e hazırlayıcı sebep olarak bilinen tek etken genetik faktörlerdir. Ayrıca sigara içenlerde içmeyenlere göre daha sıkıntılı seyreder. Toplumun yaklaşık yüzde 0.5- 1'inde görülebilir ve kadınlarda erkeklerden 2 kat fazladır. Her yaşta başlayabilmekle beraber en fazla 50-70 yaş arasında baş gösterir. Ne kadar yardımcı oldu bilemem ama sizde de görülme riskine dair daha da fazla söylenecek bir şey yok.
'Hipoalerjenik' ne demek?
* Çok alerjik bir yapım olduğundan, çevremdeki her şeye dikkat ediyorum. Son zamanlarda çeşitli ürünlerin üzerinde 'hipoalerjenik' ibaresini görmeye başladım ve merak ettim. Bu tam olarak ne demektir? İrem K-İst
'Hipo'; 'daha az, altında' demektir. Buradan yola çıkarak; hipoalerjenik ürünlerin, diğerlerine nazaran bir alerjik reaksiyona daha az sebep oldukları anlaşılıyor. Günümüzde kullanılan birçok deterjan, temizlik malzemesi, sabun, kozmetik madde, deodorant ve parfüm; içerdikleri ana kimyasal maddelerle ya da koruyucu olarak kullanılan katkı maddeleriyle deride tahrişe sebep olup, bir alerjik reaksiyonu tetikleyebiliyor. Üreticiler, ürünlerinin üzerine 'alerji yapan maddeler azaltılmıştır' anlamında 'hipoalerjenik' ibaresini basıyorlar; ama buna karşın bu iddianın doğru olduğunu denetleyen bir düzenleme veya standart henüz yok.