Yozgat Şehir Hastanesi Başhekimi Uz. Dr. Mustafa Kozan, ALS'nin (Amiyotrofik Lateral Skleroz) bir motor nöron hastalığı olduğunu ve kas güçsüzlüğüne yol açarak beyin ve omurilikteki sinir hücrelerini etkilediğini söyledi. Dünya ALS Günü'nde açıklamalarda bulunan Kozan, ALS belirtilerinin bir uzuvda kas seğirmesi, konuşma, yutkunma ve hareket etme güçlüğü şeklinde ortaya çıktığını ifade etti.
Başhekim Kozan, hastalığın ilerlemesiyle birlikte nefes almanın zorlaştığını ve kişiyi önemli derecede etkilediğini belirterek, "Maalesef ALS'nin henüz kesin tedavisi yok. Yine de, yeni ilaç çalışmaları yoğun olarak sürdürülüyor. ALS hastalarına özel kullanılan ilaçlarla vücuttaki glutamat miktarı azaltılmaya çalışılır; böylece hastalığın ilerleyişi yavaşlatılır. Bu tedavi hastanın ömrünü uzatmakla kalmaz, aynı zamanda uygun hastalarda solunum cihazına bağımlılığı ya da cerrahi yollarla soluk borusuna giden bir delik açılması işleminin (trakeotominin) başlangıcını geciktirir" dedi.
ALS hastalarının mümkün olduğunca rahat ettirilmesi ve normal yaşamlarını sürdürebilmeleri için destekleyici tedavilerin çok önemli olduğunu vurgulayan Kozan,"Günümüzde hastaların rehabilitasyonuna yönelik pek çok imkan var. Bunlar her hastanın ihtiyacına göre belirlenir" ifadelerini kullandı.
ALS'NİN BELİRTİLERİ VE YAYGINLIĞI
ALS'nin bulaşıcı olmadığını ve dünyanın her yerinde her kesimden insanda ortaya çıkabileceğini belirten Kozan, erkeklerde biraz daha sık görüldüğünü ve ortalama başlangıç yaşının 55 olduğunu söyledi. Ancak, çok genç yaşta da, çok ileri yaşta da görülebileceğini ekledi. ALS'nin belirtileri her hastada aynı olmamakla birlikte genellikle bir kolda ya da bacakta güçsüzlük ya da incelme olarak fark edildiğini belirten Kozan, kalem tutmak, düğme iliklemek, çanta taşımak gibi aktivitelerin zorlaşabileceğini, bazı hastalarda ise konuşma veya yutma güçlüğü ile başlayabileceğini ifade etti. Kaslarda seyirme, ağrı ve krampların bu belirtilere eşlik edebileceğini ekledi.
ERKEN TEŞHİS VE HASTALIĞIN SEYRİ
Hastalığın erken teşhisi ve evreleri hakkında bilgi veren Kozan, "Güçsüzlük, zaman içinde başladığı bölümden kol, bacak, dil ve yutak kasları gibi diğer alanlara yayılır. Bütün vücutta kaslarda erime, güçsüzlük, seyirmeler nedeniyle hastanın günlük yaşam aktivitesi kısıtlanabilir. Tek başına iş göremeyebilir, yemek yiyemez, giyinemez, yıkanamaz ve yataktan dahi kalkamayabilir" dedi.
Hastalığın kritik döneminin solunum kaslarının da güçsüzleştiği zaman olduğunu belirten Kozan, bu dönemde hastaların hızlı ve yakın tıbbi desteğe ihtiyaç duyduğunu vurguladı. ALS'nin seyrinin her hastada farklı olabileceğini belirten Kozan, hayatta kalma süresinin genellikle 4-6 yıl olarak verildiğini, ancak 10 yıl ve üstünde yaşayan pek çok hasta bulunduğunu ifade etti. İyi bir tıbbi ve sosyal destek ile 20 yıldan fazla yaşayan ALS hastalarının da bulunduğunu belirten Kozan, bu farkın nedeninin tam olarak bilinmediğini söyledi.
