Türkiye ekonomisi olumsuz küresel koşullara rağmen iyi bir performans gösteriyor. Niçin böyle bir tespit yapıyoruz? Çünkü geçen yılın aynı dönemine göre ocak ayında ihracat yüzde 8.6, sanayi üretimi yüzde 7.3 arttı.
Yine seçimler nedeniyle açığının çoğalacağı düşünülen bütçe beklenenin aksine 1.9 milyar lira fazla verdi. Böylece ekonomi, beklentilerin aksine 2014'e iyi bir başlangıç yaptı.
Gelelim Türkiye ekonomisinin performansının neden beklentilerin üzerine çıktığına... Bildiğiniz gibi ABD Merkez Bankası'nın 2008 krizinin ardında piyasaya bol miktarda dolar vermesi Brezilya Devlet Başkanı Dilma Rousseff in deyişiyle "parasal tsunami" yarattı. Özellikle yükselen ülkelere gelen sıcak para bu ülke paralarının değerini hızla yükseltti, varlık fiyatlarında balonlar oluşturdu. Ardından bu defa ABD Merkez Bankası'nın parasal daralmaya gitmesi yine yükselen ülkelerden sermaye çıkışına neden oldu. Ve borçlanma maliyetleri yükseldi, büyüme hızı azalmaya başladı. Bu arada hemen belirtelim bu tespitler aslında sabit kur rejimi uygulayan ülkelerde doğrulanıyor.
Dolayısıyla büyük bir ülkenin parasal daralmaya gitmesi sabit kur rejimi uygulayan diğer ekonomileri olumsuz etkiler. Oysa büyük bir ekonomideki parasal daralma dalgalı kur rejimi uygulayan diğer ülke ekonomilerine canlandırıcı etki yapabilir. Niye böyle söylüyoruz? Çünkü ABD'nin uyguladığı parasal genişleme Türk parasının değerini çoğalttı. Bu defa parasal daralma dalgalı kur nedeniyle Türk parasının üzerindeki aşırı değeri aldı. Böylece Türkiye ekonomisi aslında parasal daralmadan olumlu etkilendi.
Ve ihracat ve sanayi üretimi kısa dönemde artmaya başladı. Ve Barry Eichengreen ve Jeffrey Sachs'ın "devalüasyonu ilk yapan ülke durgunluktan erken uzaklaşıp kârlı çıkar" görüşünü doğruladı. Tabii bu gelişmede dalgalı kur rejiminin önemli rol oynadığını hemen hatırlatalım. Bu arada Çin ve yükselen ülkelerin pek çoğu sabit ya da kontrollü kur rejimi uyguladıklarından ABD Merkez Bankası'nın parasal daralmasından kısa dönemde olumsuz etkilendiğini belirtelim. Büyüme hızları yavaşlıyor bu ülkelerin. Gelelim Türkiye'nin niçin kırılgan beşliden ayrıldığına... Kırılgan beşli olarak gösterilen Türkiye, Güney Afrika, Hindistan, Brezilya ve Endonezya'nın ortak özelliklerinin hem bütçe açığının hem de cari açıklarının yüksek olması nedeniyle bu beşli içinde sıralandıkları belirtiliyor. Bu sıralamayı yapanlar yüksek bütçe ve cari açık gerekçesiyle kırılganlık öngörüsünde bulunuyor.
Oysa Türkiye'de cari açık yüksek ama bütçe açığı yok. Ve kamu borç yükü düşük. Bir de Türkiye diğer ülkelere göre dalgalı kur rejimini daha serbest uyguluyor. İşte bu nedenle Türkiye kırılgan beşli içinden ayrışıp diğer ekonomilere göre daha iyi bir performans gösteriyor. Hatta ABD parasal daralmasının Türkiye ekonomisini motive ettiğini söylemek pek de hatalı olmaz şu sıralar.
Anlayacağınız ezbere yapılan Türkiye ekonomisi analizleri yine tutmadı.