Brezilya Devlet Başkanı Dilma Rousseff, Washington'a 23 Ekim 2013'te yapacağı ziyareti iptal etti. Başkan Obama, 20 dakikalık telefon görüşmesinde soruşturma sözü vermesine rağmen muhatabını ikna edemedi. Ve Rousseff, ABD Ulusal Güvenlik Kurumu'nun (NSA) casusluk faaliyetlerini gerekçe gösterip ziyareti iptal etti. Rousseff yapılanların endüstriyel casusluğu da kapsadığını ileri sürüyor.
Peki neydi bu casusluk olayı? Hatırlayacaksınız eski CIA ajanı Edward Snowden, NSA'nın pek çok siyasetçi ve şirketin telefon ve elektronik postalarını ele geçirerek özel bilgilerine ulaştığını açıklamıştı. Buna göre NSA'nın, Brezilya Başkanı Rousseff'in yanında Meksika Başkanı Enrique Pena Nieto'nun da telefon ve elektronik postalarını ele geçirdiği ortaya çıktı. İşte bu nedenle şimdi Brezilya devlet başkanı, CIA ajanı Snowden'in İngiliz gazeteci Glenn Greenwald'a verdiği bilgileri delil göstererek ABD'nin Brezilya'nın egemenlik haklarına müdahale ettiğini ileri sürüyor. Ve ABD'nin geniş hedefinin, Brezilya üzerinden Latin Amerika'nın egemenlik haklarını ele geçirmek olduğunu düşünüyor. Tabii bunun bir siber savaş olduğunu belirtelim. Ama NSA'nın Brezilya telefon şirketlerine nasıl sızdığı henüz belli değil.
Peki Brezilya Başkanı Rousseff'in ABD ziyaretini iptal etmesi ne anlama geliyor? Şu anlama geliyor, yükselen ülkeler artık ABD ve Avrupa'nın zengin ülkelerine öyle kolayca teslim olmuyor. Bundan böyle Brezilya, Hindistan, Çin, Rusya, Türkiye, Meksika gibi ülkeler egemenlik haklarına müdahale edildiği takdirde zengin ülkelere karşı koyabiliyor. Tabii bu karşı koyabilme gücü ekonomi için de çok önemli. Çünkü zengin ülkeler IMF, Dünya Bankası, Dünya Ticaret Örgütü'nde sürekli kendi lehlerine kararlar çıkartıyorlar. Diğer ülkelerin egemenlik haklarına bu yolla müdahale ediyorlar. Yine ABD Merkez Bankası ve diğer zengin ülke merkez bankaları küresel piyasaları sarsan hareketleri hiçbir kural tanımadan yapabiliyorlar. Sınırsız para basıp küresel piyasaları bir anda ucuz paraya boğuyorlar, ardından hızla para arzını daraltıp yükselen ülkeleri vade uyuşmazlığına sürükleyip zorda bırakabiliyorlar. Ve yükselen ülkelerin ekonomilerini devamlı diken üzerinde tutarak teslim almaya çalışıyorlar.
Peki Rousseff ABD'ye karşı bu sert tutumu nasıl alabildi? BBC'den Wyre Davies, Rousseff "şeytanla derin deniz arasında kaldı" diyor. Ve Brezilyalı pek çok işadamının ABD ziyaretinin iptaline olumlu bakmadığını belirtiyor. Fakat casusluk faaliyetinin Brezilya'nın kamu enerji şirketi Petrobas'ı kapsaması ülke çıkarlarını ve orta sınıf Brezilyalıları yakından ilgilendiriyor. Bu nedenle ABD özür dilemediği takdirde ileri bir tarihte yapılacak ziyaretin Rousseff için siyaseten olumlu olmayacağı düşünülüyor. Kısaca dünya değişti artık. Yükselen ülkeler zenginlerden hesap sorabiliyor. Rousseff'in orta sınıf destekli tavrı dünya düzeninde yeni bir aşamayı işaret ediyor. Önemlidir.