Akdeniz'deki vergi cennetlerinden biri olan Güney Kıbrıs battı. Bu ülke 2004'te AB'ye, 2008'de de Avrupa Para Birliği'ne alınmıştı. Ve euro bölgesinde olduğundan Avrupa bu küçük ülkeyi kurtarmak zorunda kaldı.
Kıbrıs parlamentosu, AB ve IMF'ye önerilen ilk planı reddetmişti. Şimdi Kıbrıs yönetimi ikinci bir plan önerdi. Yeni plana göre, 10 milyar euro AB ve IMF'ce karşılanacak, 100 bin euronun altındaki mevduattan kesinti yapılmayacak, Kıbrıs'ın ikinci büyük bankası Cyprus Popular Bank PLC (Laikibank) kapatılacak, iyi varlıkları Bank of Cyprus'a devredilecek. Böylece en büyük banka olarak Bank of Cyrus ayakta tutulacak, ek 5.8 milyar euro tutarında kaynak bu sağlam bankalardaki 100 bin euro üzerindeki mevduatlardan kesinti yoluyla sağlanacak. IMF de bu ikinci planı desteklediğini kendi internet sitesinden pazar günü açıkladı.
Peki bu önlemlerin ardından G.Kıbrıs'ta neler olacak? Bankalardaki mevduattan kesinti ya da şimdiki yaygın deyimiyle "saç tıraşı" yapılmasının ardından G.Kıbrıs ekonomisinin bu yıl yüzde 10, 2014'te ise yüzde 8 küçülmesi bekleniyor.
The Wall Street Journal'a açıklama yapan bir fon yöneticisi G.Kıbrıs ekonomisinin Yunanistan gibi yüzde 24 küçülebileceğini ileri sürüyor. Hemen belirtelim G.Kıbrıs'ın milli geliri 17.5 milyar euro tutuyor. Bankalarında 70 milyar euro tutarında mevduat olduğu belirtiliyor. Ayrıca yatırım fonları ve diğer varlıkların eklenmesiyle bankacılık sektörünün yükümlülüklerinin 122 milyar euroya ulaştığı ileri sürülüyor.
Gelelim G.Kıbrıs ve diğer vergi cennetlerinin bundan sonra ne olacağına... Hatırlayacaksınız vergi cennetleri vergiden kaçan paraların park ettiği liman olmaları yanında kara para da aklıyorlar. Böylece kolay kazanılan paralarla çok riskli yatırımlar yapıldığından küresel finansal krizlerin çıkmasına neden oluyorlar. İngiliz vergi adaleti ağı adına araştırma yapan James Henry'nin raporuna göre, süper zenginlerin vergi cennetlerinde en az 21 trilyon doları bulunuyor.
Hatırlatalım. Aynı yazar Türkiye'den zenginlerin 156 milyar dolarının vergi cennetlerinde olduğunu ileri sürmüştü.
Bu arada vergi cennetleriyle ilgili olarak ünlü iktisatçı Paul Krugman da hafta sonunda International Herald Tribune'ndeki "Hazine adasında sarsıntı" başlıklı yazısında, "finansal krizden siyasetçilerin bir türlü ders almadığını" belirtiyor. "Herkes bütçe açığı için ağlarken süper zenginler vergi cennetlerinde vergisiz bir yaşam sürüyor" diye yazıyor. Hatta Almanya ekonomisinin G.Kıbrıs'tan yüzlerce kez büyük olduğunu belirtip, Rusların, G.Kıbrıs'taki paralarının Almanya'dakinden çok fazla olduğuna dikkat çekiyor.
Peki G.Kıbrıs da yaşananların ardından vergi cennetleri için yeni bir düzenleme getirilecek mi?
Aslında 2010'da G.Kore'de yapılan G-20 toplantısında vergi cennetlerinde kolay kazanılan paraların çok riskli yatırımlara yöneldiği ve bu nedenle finansal krizlerin çıktığı ileri sürülmüştü. Ve bu gerekçeyle vergi cennetlerinin kapatılması gündeme gelmişti. Fakat kararlar bir türlü uygulamaya geçirilmedi.
Bundan da anlaşılıyor ki, vergi cennetlerinin kapatılması zengin ülkelerin işine gelmiyor. AB'nin ve euro bölgesinin içinde bile vergi cennetlerinin olması AB kurallarının ne kadar gerçeklerden uzak ve hatta sahte olduğunu da bize gösteriyor. Türkiye'ye "müktesebat uyumunda gereğini yapmıyor" diyen AB ülkelerinin geldiği noktaya bakın...