Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de teknoloji yatırımları konusunda 2021 yılında rekorlar kırıldı. Girişim ekosistemi yatırımları konusunda uzman tek kuruluş olan Startups.Watch verilerine göre Türkiye'de girişim ekosistemi yatırımları 2021'de 1.5 milyar doları aştı. Startups. Watch kurucusu Serkan Ünsal Zorlu'nun açıkladığı rakamlara göre Türkiye'de melek ve girişim sermayesi aşamalarında 294 yatırım turunda 1 milyar 552 milyon dolar yatırım yapıldı. Getir, tek başına 983 milyon dolar yatırım aldı ve unicorn oldu. Getir son yatırımlarla birlikte 12 milyar dolar değerlemeye ulaşarak Decacorn girişimler arasına girdi. Dream Games 2021'de 205 milyon dolar yatırım alarak unicorn olurken, 2 gün önce de aldığı yatırımla birlikte toplam değerlemesi 2.75 milyar dolara ulaştı.
AVRUPA'DA İLK ONDA
Trendyol ise olgunluk aşamasında Türkiye'deki en büyük yatırımı aldı ve decacorn olmayı başardı. Oyun sektörü 52 yatırım turu ve 265 milyon dolar yatırım ile en gözde sektör oldu. Değerlemeler yüzde 80 arttı. Private Equity'ler de erken aşama oyun girişimlerine yatırıma başladı. Toplam 294 yatırım turunun 44'üne yabancı yatırımcılar da katıldı. Rapora göre Türkiye en çok yatırım yapılan 10 Avrupa ülkesinden biri olmayı başardı. Orta Doğu ve Kuzey Afrikada ise 2'inci sırada yer aldı. Ancak kişi başına düşen yatırım miktarında ise gidilecek halen uzun bir yol bulunuyor.
İSTANBUL 13'ÜNCÜ SIRADA
Uzun dönemli destekçileri arasında Türk Telekom'un da bulunduğu Startups.Watch raporuna göre Avrupa'da en çok yatırım alan şehirler arasında İstanbul 13'üncü sırada yer buldu. Yatırım adedi olarak ise 4'üncü sıraya çıktı. Orta Doğu ve Kuzey Afrikada ise Tel Aviv'den sonra 2. sırada yer aldı, Dubai'yi ise ilk defa geçti.
Yaklaşık olarak her 3 yatırımın birinde kurumlar ve kurumsal girşim sermayesi şirketleri (CVC) yer aldı. 294 yatırımın sadece 40'ında kadın girişimci vardı. Kadın girişimcilere yatırım konusunda 2021 kötü geçti. Ancak rakamların kötü olmasında oyun sektöründeki kadın girişimci sayısının düşük olması etkin oldu. Hepsiburada halka arzı dışında 100 milyon dolar üzeri büyük bir çıkış gerçekleşmedi.
FİKİR AŞAMASINDA EN BÜYÜK DESTEK DEVLET
Türkiye'de 2017 ile 2021 yılları arasında 850 milyon dolarlık fon kuruldu. En aktif yatırımcılar arasında kurumsal girişim sermayesi olarak 14 yatırımla TechOne Ventures yer aldı. Kurumsal girişim sermayesi fonu olarak da 22 yatırımla Alesta dikkatleri üzerine topladı. Yine melek yatırım ağı açısından bakıldığında Keiretsu Forum 19 girişime yaptığı yatırımla dikkatleri üzerine topladı. Kitlesel fonlama tarafında ise Fonbulucu 18 girişime yatırım yaparak önemli başarı elde etti. Tübitak BiGG yine fikir aşamasındaki girişimlerin en büyük finansman kaynağı oldu.
TÜRKİYE'NİN FARK YARATAN DEĞERİ İNSAN KALİTESİ
Girişim ekosistemini buluşturan Startups.Watch etkinliğinde konuşan Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, Türkiye'nin en büyük yatırım avantajının girişimci ve iyi eğitilmiş insanlar olduğunun altını çizere, "Türkiye'nin yatırım alırken en önemli farkını insan kalitesi oluşturuyor. Trendyol, Getir, Yemeksepeti e-ticaret şirketlerinin, Peak, Dream Games gibi oyun girişimlerinin kurucularının girişimci ruhu, sahip olduğu insan kalitesiyle yatırımcının dikkatini çekiyor. Bir de Türkiye'nin sahip olduğu eşsiz konum da bölgede iş yapmak isteyenlere önemli avantaj sağlıyor" değerlendirmesinde bulundu.
SEKTÖRE İNSAN KAYNAĞI YETİŞTİRİYOR
Türkiye'de milyar dolarlık büyüklüğe ulaşan mobil oyun konusunda insan kaynağı ihtiyacı sürekli artıyor. Artan bu ihtiyaca yönelik Google ve Patika.dev işbirliği ile hayata geçirilen Kodluyoruz programı pek çok yazılım geliştiricinin sektöre kazandırılmasını sağladı. Etkinlikte konuşan Patika.dev İş Geliştirme Direktörü Alev Orbay, "Programdan mezun olanların özellikle oyun sektörünün ihtiyaçlarına göre belirledik. Etkinlikten mezun olanların yüzde 90'ı işe başladı" diye konuştu. Google Türkiye Pazarlama Müdürü Seçkin Tokgöz de programla ilgili şunları söyledi: "Türkiye'de mobil oyunlar önemli ihracat geliri sağlıyor. Bunu sürekli hale getirecek insan kaynağı yatırımı için kolları sıvadık. Türkiye'de hazırlanan mobil oyunlar ABD, İngiltere ve dünya pazarında Android marketlerde oldukça yüksek indirilme rakamlarına sahip. Üstelik bu gelirler sürekli artıyor."
PARLAK Bİ FİKİR'LER SAHNEDE
Zorlu Holding'in kurum içi girişimcilik programı Parlak Bi Fikir de ortaya çıkan ve büyüyen bir fikir. Vestel Ventures Genel Müdürü Metin Salt "Parlak bi fikir" programlarının detaylarını şöyle anlattı: "Çalışanlar her yerde bizi yakalayıp sahip oldukları fikirleri anlatmaya çalışıyordu. Dünyanın lider şirketlerinin tümünün ortak özelliği Ar-Ge'ye ve inovasyona yüksek yatırımlar yapmaları. Sürdürülebilir ekonomik büyümenin temel kaynağı girişimcilik ve inovasyon. Buna paralel de şirketler artık kurum içi girişimciliğe çok önem veriyor. Biz, kurum içi girişimciliğe gelene kadar belirli aşamalardan geçtik. Be Right Back, akıllı ekranları oyun bilgisayarlarına dönüştüren bir platform geliştiriyor. Geliverio, kargo şirketlerine kolay gönderi deneyimi sağlarken işletmelere en uygun kargo alternatiflerini sunan bir uygulama üzerine çalışıyor. Ne Ekersen ise çiftçilerin teknoloji hizmeti almasını kolaylaştıran tarım platformu geliştiriyor."