Yaklaşık 10 yıl önce telefon devi Nokia'nın batmasına sebep olan dönüşümün bir benzeri otomotiv sektöründe yaşanıyor. Bu dönüşümün kendileri için fırsat olduğunu söyleyen mobilite odaklı teknoloji şirketi Togg'un CEO'su Gürcan Karakaş, dünyanın en büyük Tüketici Elektroniği Fuarı CES 2022'de SABAH'a özel açıklamalarda bulundu. CES 2022'de sadece Togg'un yeni sedan modeli dünya sanhesine çıkmadı, sürücü yorgunluk kamerasından akıllı ekranlara kadar çeşitli aksamların üretimini yapan girişimler de görücüye çıkmış oldu. Dönüşüme ayak uyduramayan otomotiv devlerinin dünya sahnesinden silineceğinin altını çizen Gürcan Karakaş, kendilerini farklılaştıran özellikleri şöyle sıraladı: "Dönüşümü sağlayamanların kaybolacağı öngörülüyor. Küresel danışmanımızla 20'ye yakın şirketi karşılaştırdık. Büyük şirketlerin dönüşmesinin şart olduğunu gördük. Bunu yaparken de tüketicinin değişen beklentilerine odaklandık. Tüketiciye fayda sağlamayacak bir şeyi sunmanın anlamı yok. Eskiden tüketici istemese bile markalar bunu sunabiliyordu. Dönüşümü sağlayamayan şirketler otomotiv sektörünün Nokia'sı olacak. Entellektüel sermayeye dayanmayan, çalışan ve organizasyonlarının zekasıyla dönüşümü başaramayan, onlarca ülkede fabrikaları olan devler bile kaybetmeye mahkum. Biz veri ve kullanıcı odaklı dönüşüme hazırız."
MOBİLİTE EKOSİSTEMİNE HAZIRIZ
Gürcan Karakaş, Google ve Apple gibi devlerin evlerin oturma odalarına girerken sahip oldukları motivasyonu, otomobilde de elde etmek istediğini belirtti. Karakaş, rekabetin nasıl şekilleneceği konusunda ise şu değerlendirmeyi yaptı: "Otonom ve yarı otonom araçlar kullanıcının alışveriş ihtiyacını karşılama şansı bulacak. Daha önce böyle bir şans yoktu. Şimdi burada yaratılan yeni zamanı kullanıcı lehine dönüştüren mobilite ekosistemi başarılı olacak. Geleceğe yönelik beklentileri öngörüp, doğru kurgulayıp hayata geçirenler dönüşen müşteri ihtiyacına yanıt verecek."
4 ÖZELLİĞE BAKIYORUZ
Ekibe kattıkları kişilerde 4 özelliğe baktıklarını belirten Gürcan Karakaş, sözlerine şöyle devam etti: "Büyüteçle arayıp cımbızla çektiğimiz arkadaşlarımızın 4 kişilik özelliğine bakıyoruz. Ömür boyu öğrenmeye açık olmasını istiyoruz. Sonuçta değişimin içerisinde sürekli öğrenmeye açık olmanız şart. İkincisi kendi kendimizi motive etmeyi bilmeliyiz. Duygusal iniş-çıkışların çok olduğu bir dünyada herkesin gelip sizin sırtınızı sıvazlamasını bekleyemezsiniz. Organizasyonda duygusal stabiliteyi sağlamayı bilmemiz lazım. Üçüncüsü entellektüel kapasite ve yetkinlik. Biz savunma sanayinden, e-ticarete kadar farklı sektörlerden arkadaşları istihdam ediyoruz. Genel stratejiyi gördükten sonra kolları sıvayıp işi çözme yeteneğinizin olması lazım. Dördüncüsü bardağın yarısını dolu gören birleştiririci çözüm odaklı insanlara ihtiyacımız var. Tüm arkadaşlarımızı özenle seçtik."
LANSMAN MÜZIĞINE YAPAY ZEKA IMZASI
DNA'SINA uygun olarak teknoloji, insan ve sanatı bir araya getiren Togg, geleceğe bakışını vurgulayan 'Transition Concept Smart Device' adını verdiği konsept otomobilini, yapay zekâ algoritmasıyla bestelenen bir eserle tanıttı. Besteci ve yeni medya sanatçısı Mehmet Ünal, klasik Türk müziğinde bilimsel ölçüm ve hesap yapmaya yönelik yazılım geliştiren Prof. Dr. Barış Bozkurt'un verilerini kullanarak, 2 bin 500 eserden yapay zeka algoritmasıyla melodik, ritmik ve tınısal açıdan yeni varyasyonlar elde etti. Mehmet Ünal çalışmasında, Itri, İsmail Dede Efendi, Hacı Arif Bey, Tanburi Cemil Bey ve Sadettin Kaynak gibi değerli sanatçıların eserlerinin de yer aldığı Türk makam müziğindeki ritmik ve melodik analizleri bir araya getirerek, modern ses estetiğine ve farklı müzik tarzlarına bir uyarlama gerçekleştirdi. Togg, CES 2022'de inşası süren üretim tesisinin bulunduğu Bursa'nın Gemlik ilçesini bir örtü gibi kaplayan zeytin ağaçlarını temsilen canlı bir zeytin ağacı ile Ömer Burhanoğlu imzalı, geri kazanılmış plastikten zeytin ağacı modelini birlikte sergiledi. Günümüz teknolojisi kullanılarak 1001 saatte üç boyutlu yazıcıda oluşturulan geri kazanılmış plastikten ağaç, doğa ile teknolojinin, insanla robotun, bilimle sanatın sentezini, canlıyı korumak kadar, atığı değerlendirmenin dönemine vurgu yapıyordu. Güvenç Özel'in insan ve teknolojiyi bir araya getiren veri görselleştirme sanatı dikkat çekiyor. Ünlü mimar, tasarımcı ve sanatçı Güvenç Özel de yine CES kapsamında Togg için yapay zeka ile sanatı bir araya getirdi.
TEK KİŞİNİN AKLI DEĞİL TAKIM OYUNU
ORGANIZASYON zekasının önemini Gürcan Karakaş, şöyle anlattı: "Stratejiyi hayata geçirmek çok önemli. Bilgi birikimini yönetmeniz gerekiyor. Her gün kendi kendini sorgulayan ekibe ihtiyacınız var. Eğer sadece yukarıdakine işi bırakırsanız, yukarıdaki kadar akıllı olursunuz. Organizasyonun zekası takım kadar akıllıdır. Organizasyona bırakırsanız, organizasyon 300 kişiyse 300 kişi kadar akıllı, 5 bin kişiyse 5 bin kişi kadar akıllı olur. Ekiplere sağladığınız yetki, işi doğru delege etmeniz, uygulamada başarıyı belirliyor. Dev şirketler bir anda ortadan kaybolmuyor. Arada dünyanın değişitiğini, o gelişmenin yıkıcı olamayacağını fark edemiyorlar. O yüzden yola çıkarken kıyaslama ile başladık. Radarlarımız, sensörlerimiz sonuna kadar açık. Teknoloji kadar kullanıcı ihtiyaçlarına odaklanmak zorundayız."
EKOSİSTEMİ STARTUPLARLA BİRLİKTE İNŞA EDECEK
TEKNOLOJİ girişimleriyle yeni bir ekosistem inşa etmek zorunda olduklarını belirten Karakaş, "Bugün elimizde tuttuğumuz akıllı telefonlar bizi kendisine bağımlı hale getirdi. Artık telefon üzerinden sağladığımız fayda bizim hayatımızın parçası oldu. Şimdi böyle büyük bir ekosistem düşünün. Mobilite kavramı çerçevesinde A noktasından B noktasına gitmeden ve giderken neler yapabileceğini teknoloji girişimleri ile birlikte ele alıyoruz. 30'a yakın startupla denemeler yapıyoruz. 20'ye yakınıyla el sıkıştık. Yüzde 99'u otomobil dünyasından gelmiyor. 3'ü oyun şirketi" diye konuştu.
SÜRÜCÜ YORGUNLUĞUNU ÖNLEYEN KAMERAYI BÜYÜTECH GELİŞTİRDİ
DÜNYANIN en büyük tüketici elektroniği fuarı CES, aynı dönemde düzenlenen girişim ekosistemi buluşması CES Eurkapark'a da ev sahipliği yapıyor. Burada İstanbul Kalkınma Ajansı tarafından organize edilen İstanbul pavilyonunda İTÜ ARI Teknokent'ten giden 16 girişim yer alıyor. Bunlardan biri olan Büyütech girişimi Farplas ve İstanbul Pavilyonu'nda temsil ediliyor. Mobilite ekosistemine katkı yapan kurumların başında Togg'un sürücü yorgunluğu kamerasını geliştiren Büyütech girişimine yatırım yapan Farplas bulunuyor. 2011'de Ömer Orkun Düztaş ve Alparslan Işıklı tarafından kuruculan Büyütech, araçların dünyayı insanların algıladığı gibi algılamasını sağlayan akıllı kamera sistemleri geliştiriyor. Bugün 80 binden fazla ürünle 120 ülkede aktif şekilde çalışan Büyütech, 2021 yılından itibaren otomotiv sektörüne odaklanarak sürücü yorgunluk algılama, şerit değiştirme, ayna ve geri görüş kamera sistemleri gibi birçok alanda yazılım ve donanım çözümlerini kendi bünyesinde geliştiriyor.
2.5 MİLYON EURO YATIRIM
Togg'un sürücü yorgunluğu kamerasını geliştiren Büyütech, Fark Holding'in mobilite odaklı yatırımlarını yönettiği Farplas'tan 2.5 milyon euro yatırım almıştı. Gebze'de kendi tasarladıkları kameraları da üretmeye hazırlanan girişim Togg'un ihtiyacı olan sürücü yorgunluğu kamerasını da bu tesislerde üretecek.
KİŞİSEL MAHREMİYETE YAPAY ZEKA ÖNLEMİ GETİRİLDİ
İSTANBUL Kalkınma Ajansı'nın organizasyonunda İTÜ Arı Teknokent'ten CES Eurkapark etkinliğine katılan girişimler arasında yer alan Syntonym, yapay zekagörsel veri işleme alanında faaliyet gösteriyor. Türk Telekom'un girişim hızlandırma programı Pilot'un 8'inci dönem mezunu olan Syntonym, 2019 yılında Batuhan Özcan ve Emre Çavun tarafından kuruldu. Şirket, veri anonimizasyonu yapan teknoloji ürünü ile bireylere ait tüm analitik değerleri azami oranda koruyarak, bireylerin yüzlerini mevcutta var olmayan yüzlerle değiştiriyor. Yapay zeka destekli girişim şahısların demografik özelliklerini korurken hiçbir gizlilik ihlali yapmıyor. Böylece kurumların bulunduğu ülkelerin regülasyonlarına uyumlu şekilde işlem yapmasına destek oluyor. Girişim otomotivden alışveriş merkezlerine pek çok sektörden firmanın veri mahremiyeti sorunlarını çözüyor.
TT VENTURES YATIRIMI ALDI
TT Ventures yatırımı da alan Syntonym, geleneksel yöntemlerin aksine analitik metrikleri koruyarak hem anonimleştirme sürecindeki yapısal ve işlevsel kayıpların önüne geçmeyi hem de elde edilen verilerin yapay zekâ eğitimlerinde kullanılmasını mümkün kılıyor. Eurkapark etkinliğine katılımdan son derece memnun olan girişimin müşteri potansiyelini yukarı taşımasında bu tür etkinlikler etkili oluyor.