Türkiye'de ilk milyar doları aşan teknoloji girişimi Peak, 1.6 milyar dolarlık satışla birlikte Unicorn olurken, kurucu girişimci şirketten çıkış yaptı. Yani artık kontrol tamemen Zynga'nın eline geçmiş oldu. Getir, çıkış yapmadan milyar doları aşan ilk Türk girişimi olmayı başardı. Kurucu ortağı Nazım Salur, 2.6 milyar dolarlık girişim haline gelirken, 5 kurucu ortağın hisselerin yüzde 60'ını elinde bulundurmasının önemine dikkat çekti. Getir girişiminden hiçbir kurucu ortak çıkış yapmadı. Nazım Salur sabırla görüşmeler gerçekleştirip yatırımcıyla iyi pazarlık yaparken şu konunun altını çizdi: "Biz baştan bu yana girişimlere, yatırımcılara cömert davranıp hissenizi kaptırmayın diyoruz. 'Civcivken satmayın hatta piliçken de satmayın, yumurtadan para kazanın' diyoruz. Biz yabancı yatırımcıya karşı değiliz ama çıkış yapmanın tek seçenek olarak gösterilmesine de karşıyız. Yoksa yabancı yatırımcıları biz de kullanıyoruz. Ancak biz yatırımcı ile sıkı pazarlık ettik. Çok seçici davrandık. Bu sayede 5 kurucu ortak ve yerli yatırımcının oranı yüzde 60'ın üzerinde kaldı."
KÜSME YOLA DEVAM ET
Aslında Nazım Salur'un bu başarısında sabırla beklemesi, Bitaksi girişiminde olduğu gibi İstanbul Belediyesi'nin iTaksi'nin kendisine rakip olup regülasyon tarafından dayak yemiş kadar olsa da küsmeden azimle yoluna devam etmesi dikkat çekici. Yatırımcılarla BiTaksi için görüşme yaparken İstanbul Belediyesi'nin iTaksi ile rakip olması karşısında umutsuzluğa kapılmak yerine BiTaksi ekranına bakarken aklına gelen Getir fikrinin peşinden gitmesi iyi bir örnek. Sektörü regüle etmesi gereken kurumların girişimciye rakip olması, bir nevi Nazım Salur'un dayak yemiş olması onu yolundan döndüremiyor. Yani önemli insan zamanı, emeği, gözyaşı ile hazırlanan BiTaksi ekranı ve algoritması o girişimde fark yaratmasa da yeni bir girişime ilham olması tam bir ders niteliği taşıyor. Kendi girişimine hayran olma hatasına düşmediği gibi, regülasyon olarak dayak yese de asla kavgaya girmiyor. BiTaksi uygulamasının konum tabanlı harita verilerinde geleceğin işini kurmaya karar veriyor.
SİHİRLİ ALGORİTMASI
Nazım Salur'un 10 dakikada bir ürünü kapıya getirme fikri, bir kıtadan diğerine 5 dakikada geçilen bir şehrin dinamizminden örnek alması son derece doğal. En büyük yatırımı yazılım ekibine yapan Getir, bir müşterinin ne zaman, ne sıklıkla ve hangi ürünleri sipariş ettiğini unutmayarak teklif hazırlayan bir altyapıyı konum bazlı olarak takip ediyor. Yani eşsiz bir konuma bağlı ortalama ihtiyaç haritası tespiti yapılıyor. Zaman içinde kârlılık için de optimizasyon yapılıyor. Sonrasında bölge bölge her şehirde raflarda ne konması gerektiğini yazılımla öğreniyor.
RAF ÖMRÜ HESABI YAPILIYOR
GETİR'İN deposunda her ürün için ayrı ayrı raf ömrü hesabı yapılıyor. Kârlılık ölçümlerinde ve nakit akışı hesabında raf ömrü büyük önem taşıyor. Seçilen her bölgede dağıtım zinciri içerisindeki ürünler detaylı şekilde inceleniyor. Tüketici tavsiyeleri, uygulama kullanma sıklığı, kullanıcı memnuniyeti sürekli takip edilirken her bölgenin ortalama ürünleri belirleniyor.
NEDEN TEKNOLOJİ ŞİRKETİ?
NAZIM Salur'a 300 milyon dolarlık yatırımı aldığı gün bile soruldu. İnsanlar akıllı telefon, bilgisayar veya televizyon elle tutulan bir teknoloji ürününe veya yazılıma sahip değilse, doğrudan teknoloji şirketi olduklarını kabul etmiyor. Nazım Salur bu durumu şöyle anlatıyor: "Biz teknolojiyi kullanamadığımız zaman rakiplerimize kaybederiz. Biz 10 dakikada getirme sihrini yazılımla oluşturup sürekli kılabiliyoruz. Bizim rakiplerimizden önde gitmek zorundayız. O yüzden bu işi teknoloji şirketine dönüşmeden başaramazdık. Yatırımcılar bizim sahip olduğumuz insan gücünün deneyimine, üretilen yazılıma yatırım yapıyor. Yoksa ne binamız ne de taşınmaz değerimiz var. Harika bir ekibe sahibiz. Yatırımcı da bu insan gücüne, onların sahip olduğu deneyime ve teknolojiye yani yazılıma yatırım yapıyor."
ORTAK VE YATIRIMCINI İYİ SEÇECEKSİN
SON yatırım turundan sonra Nazım Salur ve kurucu 5 ortağın hisselerinin oranı hâlâ yüzde 60'ın üstünde. Yani daha küresel adım atmadan yatırımcıyı küresel pazarda Getir'in şansının yüksek olduğuna inandırıyor. Nazım Salur'un Getir fikrini ilk açtığı kişi Gittigidiyor'u yıllar önce eBay'e satan kurucular arasında yer alan Serkan Borançılı da var. Yani seri girişimci bir ortak, hem şirketin büyüme hem de yatırımcı görüşmelerinde önemli bir deneyim olarak ortaya çıkıyor. Tuncay Tütek de Getir kurucu ortakları arasında. Uluslararası şirketlerde önemli satış ve marka deneyimini ekibe kazandırıyor. Böylece girişim için iyi bir karışım ortaya çıkıyor. Sonrasında yatırımcıların seçiminde ve pazarlıkta atılan doğru adımlar kurucu ortakların rolünü güçlü şekilde korumasına sebep oluyor. Ancak bu kolay bir durum değil.
UNICORN GİRİŞİMLER LİSTESİNE GİRDİ
DEĞERLEMESİ 1 milyar doları aşan girişimlere Unicorn yani tek boynuzlu at olarak tarif ediliyor. İşte tek boynuzlu atların olduğu CB INSIGHT listesinde Mart 2021 itibarıyla 630 şirket var. Unicorn girişimler arasında Türkiye'den Getir, 2.6 milyar dolarlık değerlemeyle CB Insight listesine girmeyi başardı. 10 milyar doları aşana decacorn ve 100 milyar doları aşana hektocorn adı veriliyor. Getir uluslararası büyümesinde başarı hikâyesi yakalarsa, 1 - 2 yıl içerisinde Decacorn listesinde görebiliriz.
10 DAKİKADA GETİRME GLOBAL YARIŞI
AVRUPA 10 dakikada getirme fikrinin yarış alanı olacak. Doğru algoritma, kârlılık, hızlı büyüme, doğru seçilen şehirlerle Avrupa'da başlayan yarışta Almanya merkezli Gorillas da B serisi yatırım turunda 290 milyon dolar yatırım almıştı. Getir'in fikir öncülüğü yaptığı yarışta Getir, algoritmalarını daha önce test ederek uzun süre deneyimledi. Şimdi Avrupa'nın büyük metropollerinde yolculuğa hazırlanıyor. İlk durak Londra, sonra Almanya, Fransa ve Hollanda var. Amerika kıtasında ilk durağın Brezilya olması bekleniyordu. Ancak pandemi koşulları sonraki durakları belirlemede etkili olacak gibi.