Kamuoyunda Sosyal Medya Yasası olarak bilinen 5651 sayılı Kanun'da yapılan değişiklikle Twitter, Facebook, Youtube, Instagram, TikTok, Periscope, Pinterest, LinkedIn, DailyMotion ve VK gibi platformlar sosyal ağ sağlayıcı olarak tanımlayan yasa 1 Ekim'de resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi.
EN AZ BİR KİŞİ OLACAK
Sosyal ağ sağlayıcılara Türkiye'de temsilci bulundurma yükümlülüğü getirilmiştir. Buna göre, Türkiye'den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurtdışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, en az 1 kişiyi Türkiye'de temsilci olarak belirlemekle yükümlü hale geliyor. Temsilcinin gerçek kişi olması halinde Türk vatandaşı olması zorunluğu getiriliyor. Temsilci belirlenmesine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde idari para cezası ile başlayan cezalar, adım adım reklam durdurma ve servise erişimin yavaşlatılmasına kadar uzanacak. Yapılan düzenlemelerle ilgili 1 Ekim'de yapılan toplantıyla şirketlerin yet- kilileri de bilgi verildi.
Kanuna göre temsilci belirlenmesi konusunda "sosyal ağ sağlayıcıya" Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu tarafından bildirimde bulunulacak. Yapılan düzenlemeye göre bildirimden itibaren otuz gün içinde temsilci belirlenmesine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde sosyal ağ sağlayıcıya Başkan tarafından on milyon Türk Lirası idari para cezası verilecek.
1 Ekim 2020 tarihi ile yürürlüğe giren kanuna ilişkin usul ve esasların belirlenmesine yönelik olarak BTK, ilgili kuruluşlar ve STK temsilcilerine metnin bir taslağını yollamıştı. Kanunun yürürlüğe girmesiyle ilgili olarak Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan şu açıklamayı yaptı: "Biz her internet devlerinin önemli gelir elde ettikleri ülkelerde sivil topluma karşı sorumluluk almasının zorunlu olduğunu düşünüyoruz. Hizmet verdiği ülkenin insanlarına karşı en temel sorumlulukları alma noktasında harekete geçmelerini istiyoruz. 1 Ekim tarihinde yaptığımız toplantıda herkes düzenlemelerin detayları hakkında bilgi aldı. Biz tüm şirketlerin temsilci atama konusunda harekete geçeceğini düşünüyoruz."
BARINDIRMA PLANI VERECEK
Kişisel verilerle ilgili hemen zorlayıcı tedbirlerle önlem almak yerine tüm şirketlerin planlarını duymak istediklerini belirten Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, "Biz kişisel verilerin barındırılması konusunda her şirketin kısa, orta ve uzun vadede nasıl önlem alacaklarını öğrenmek istiyoruz. İlettikleri planlara da sadık kalarak düzenleme yapacaklarını düşünüyoruz. Ayrıca tüm şirketlerin sosyal ağlarda unutulma hakkı gibi Avrupa Birliği'nde sivil toplum için yaptıkları düzenlemelere Türkiye'de de uymalarını istiyoruz."
30 GÜN SÜRE VERİLDİ
Temsilci belirlenmesine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya, kurum tarafından bildirimde bulunulacak. Yapılan düzenlemeye göre bildirimden itibaren 30 gün içinde temsilci belirlenmesine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde sosyal ağ sağlayıcıya 10 milyon Türk Lirası idari para cezası verilecek. Verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde temsilci belirlenmesine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde 30 milyon Türk Lirası daha idari para cezası verilecek.
İkinci kez verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde temsilci belirlenmesine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde Türkiye'de mukim vergi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilerin ilgili sosyal ağ sağlayıcısına yeni reklam vermesi yasaklanacak.
Reklam yasağı kararı uyarınca, sosyal ağ sağlayıcıyla yeni sözleşme kurulamıyor ve sosyal ağ sağlayıcıya para transferi yapılamıyor. Resmî Gazete'de yayımlanan reklam yasağı kararının uygulanmasına ilişkin hususlar ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından takip edilir. Reklam yasağı kararının verildiği tarihten itibaren üç ay içinde temsilci belirlenmesine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde elli oranında daraltılması için sulh ceza hâkimliğine başvurabiliyor. Başvurunun kabulüne ilişkin hâkim kararının uygulanmasından itibaren 30 gün içinde temsilci belirlenmesine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranına kadar daraltılması için sulh ceza hâkimliğine başvurabiliyor.
Hâkim internet trafiği bant genişliğinin yüzde doksan oranına kadar daraltılması hakkında vereceği kararında, yüzde 50'den düşük olmamak kaydıyla, sunulan hizmetin niteliğini de dikkate alarak bir oran belirleyebilir. Hâkim tarafından verilen kararlara karşı Başkan tarafından 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz yoluna gidilebiliyor.
KİŞİLER TARAFINDAN YAPILAN BAŞVURULARA YANIT
Kişiler tarafından yapılan başvuruların cevaplandırılması yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya 5 milyon Türk Lirası idari para cezası verilecek. Kurum, başvurucunun şikâyeti üzerine, sosyal ağ sağlayıcının birinci fıkra kapsamındaki yükümlülüğün yerine getirilip getirilmediğini inceleyecek.
Kurum, birinci fıkrada belirtilen yükümlülüğün yerine getirilmediği gerekçesiyle yapılan başvuruları raporlama dönemlerinde toplu olarak değerlendirilecek.
Raporlama yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya 10 milyon Türk Lirası idari para cezası verilecek. Hukuka aykırılığı hâkim veya mahkeme kararı ile tespit edilen içeriğin sosyal ağ sağlayıcıya bildirilmesi durumunda, bildirime rağmen 24 saat içinde içeriği çıkarmayan veya erişimi engellemeyen sosyal ağ sağlayıcı, doğan zararların tazmin edilmesinden sorumlu olacak. Bu hukuki sorumluluğun işletilmesi için içerik sağlayıcının sorumluluğuna gidilmesi veya içerik sağlayıcıya dava açılması ile sosyal ağ sağlayıcının Türkiye'den günlük erişiminin bir milyondan fazla olması şartı aranmıyor.