2015 yılında verilen 4.5G yetkilendirmeleri ile mobil haberleşme alanında yeni bir dönem başladı. Sağlıktan ticarete, eğitimden sanayi üretimine birçok alanda önemli gelişmeler yaşandı. Ancak günümüzde teknoloji çok hızlı ilerliyor. Bu gelişim doğal olarak beklenti ve ihtiyaçlarımızı da değiştiriyor. Bu çerçevede; 2020 sonrası dünyada kilometrekarede dolaşacak ortalama verinin 4 yılda bir 16 kat artacağı; bu talebi karşılamak için önceki nesile göre 25 kat fazla frekansa ve 2000 kat fazla baz istasyonuna gereksinim duyulacağı öngörülüyor. Önümüzdeki 10 sene içerisinde her yıl yaklaşık 1 trilyon algılayıcının konuşlandırılacağı ve 20 yıl içerisinde yaklaşık 45 trilyon algılayıcının ağa bağlı olacağı öngörülüyor.
KRİTİK DÜZENLEMELER YAPILDI
Ülke olarak, 5G ve ötesi teknolojilere giden yolda büyük hedeflerimiz var. Dünya ile aynı anda 5G'ye olabildiğince yerli ve milli imkanlarla geçişe yönelik Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumumuzla gerekli tüm adımları atıyoruz. Aslında ülkemizde 5G'ye yönelik çalışmalar 4.5G yetkilendirme ihaleleri ile başlamış oldu. 2015 yılında gerçekleştirdiğimiz 4.5G ihalesinde Ülkemizdeki veri trafik miktarı artışı, teknolojideki gelişmeleri de dikkate alarak 800, 1800, 2100, 2600 MHz bantlarında frekans tahsisleri yapıldı. Ayrıca mobil işletmecilere 2G ve 3G hizmetlerini sunmak üzere daha önce 900, 1800, 2100 MHz bantlarında tahsis edilmiş olan frekansların günümüz koşullarında etkin ve verimli kullanılabilmesini sağlamak amacı ile 4.5G hizmetleri için de kullanabilmelerine imkan sağladık. Bu noktada, 5G'ye hazırlık bakımından ise kritik bir düzenleme yapıldı. Yani, işletmecilerimizin, 4.5G standartları temel alınarak geliştirilen standartları kullanabilecekleri düzenlendi. Bu şu anlama geliyor: Bugün bizim mobil işletmecilerimiz kendilerine tahsisli frekanslarda 5G teknolojilerini sunabilecek hukuki altyapıya sahipler. Tabi, 5G teknolojilerinin tüm imkanlarından faydalanabilmek için işletmecilerimizin ilave frekans tahsisine ihtiyaçları olacak ve bu frekansların belirlenmesine yönelik çalışmalarımız da devam ediyor.
5G VADİSİ GELİYOR
Teknoloji geliştiricilerimize tarafsız ve ücretsiz bir test-deneme alanı sunmak üzere 5G Vadisi Açık Test Sahası'nı oluşturduk. Şu an 5G Vadisi'nde ilk test-deneme çalışmaları başladı. Aralarında büyük teknoloji firmalarımızın, en prestijli üniversitelerimizin, girişimci şirketlerimizin ve yüksek lisans-doktora öğrencilerimizin bulunduğu faydalanıcılar birbirinden heyecan verici projelerini geliştirmek üzere 5G Vadisi'ne getiriyorlar. 5G Vadisinde yıl sonuna kadar kanal ölçümünden otonom araçlara pek çok farklı projenin testleri yapılacak. 5G Vadisi bünyesinde yürütülen bir diğer önemli proje ise 5G ve Ötesi Ortak Lisansüstü Destekleme Programı olup 16 araştırmacı ile uygulamaya başlamış durumdayız.
GİRİŞİMLER TÜM İŞ YAPMA BİÇİMİNİ DEĞİŞTİRECEK
5G, üzerine bina edildiği önceki nesiller gibi sadece hız artışı kavramıyla gündeme gelmeyecek. Gelecekte tüm cihaz ve şebeke bileşenlerinin yazılım tabanlı, sanallaştırılmış, erişim tarafında uç bilişim ile değer kazanarak gecikmeyi azaltan ve bulut bilişim altyapısında olması bekleniyor. 5G ağlarının sağlık hizmetlerinde de yeni imkânlar sunması öngörülüyor. Hastaların tedavi olmak için doktora gitmeleri yerine 5G ağları, dünyadaki hasta ve doktorları birbirine bağlayabilecek. Bununla birlikte 5G, kritik müdahalelerin gerçekleştirilmesinde önemli rol oynuyor. 5G'nin yaygın olarak kullanılacağı alanlardan biri de kuşkusuz medya ve eğlence sektörü. 5G'nin, artırılmış gerçeklik (AR) ve sanal gerçeklik (VR) uygulamalarının ihtiyaç duyacağı hızı karşılaması bekleniyor. Bu ise medya ve eğlence sektöründe yeni AR/VR uygulamalarını hayata geçirecek. Örneğin gerçekte bulunulan ortam unutulup, hayal edilen ortamlarda, hayal edilen duyguların yaşayabilmesi eğlence sektöründe girişimcilere yeni kapılar açabilecek. Kokpitte bir pilot olarak sanal ortamda uçmak gibi.
YERLİ VE MİLLİ 5G GELİYOR
4.5G ihalesinde teknoloji-tarafsız olarak verilen bandlar bu düşüncenin ilk adımıydı. İşletmecilerimizin de desteği ve heyecanı ile birinci hedefimize ulaşmak üzereyiz. İkinci kısımda da başarı için var gücümüzle çalışıyoruz. 5G teknolojisi geliştirilirken, standartlaştırılırken, dünyada bu teknolojiler üretilirken ülke olarak bu gelişmelerin nimetlerinden faydalanmak önemli olmakla birlikte, esas olan, ülkemiz açısından kritik olan husus ise, bizim teknolojik gelişime ülke olarak yapabildiğimiz katkı ile ölçülebilecek. İlk sorunuzda ayrıntıları ile bahsettiğim 5G TR Forumu, 5G vadisi, yüksek lisans programı gibi çalışmalar bu amaca ulaşmak için uzun vadeli çalışmalardır. Bununla birlikte ülkemizde özellikle 5G teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik iki önemli girişimden bahsetmek istiyorum. Bunlardan birincisi ULAK Haberleşme AŞ tarafından geliştirilen 4.5G baz istasyonu ve 5G'ye yönelik çalışmalar, diğeri ise, Uçtan Uca Yerli ve Milli 5G projesi.
2025'TE 100 MİLYAR BAĞLANTI OLACAK
Dünya genelinde 2025 yılında 100 milyar bağlantı olacağı ve bunun sadece yüzde 10'unun bireyler arasında gerçekleşeceği, geriye kalan yüzde 90'ının ise makineler arasında olacağı öngörülüyor. Bu anlamda 5G gibi olanak sağlayan platform teknolojileri ile birlikte M2M dediğimiz makineler arası haberleşme ve IoT, yani nesnelerin interneti gibi yoğun makine haberleşmesinin etkinliği artacak. Yine daha yüksek bant genişlikleri sayesinde son kullanıcılara yeni imkânlar sunulacak. 5G ve ötesi ile veri analitiği daha da önem kazanacak, insansız hava araçları (İHA) trafiğinde gelecekte büyük artış yaşanacak, kodlama ve tasarımın önemi daha da artacak. 5G ve ötesi teknolojilerin getirdiği yenilikler sayesinde makine öğrenmesi kolaylaşacak, yapay zeka çözüm ve ürünleri artacak, robotlar aldıkları komutları yerine getirirken daha etkin ve verimli olacak. Akıllı araçlar ve akıllı ulaşım sistemleri gibi gecikmeye duyarlı yenilikçi hizmetlerin sunulması için teknoloji platformu sağlanacak. 5G ve ötesi sadece kişileri değil, aynı zamanda tüm nesneleri de birbirine bağlayacak. Teknolojinin gelişimine bağlı olarak ortaya çıkan bu ve diğer tüm gereksinimleri karşılamak amacıyla yeni mobil teknolojilere ve çözümlere ihtiyaç duymaktayız. Bu noktada, 5G teknolojisi, sektörün odağında yer alıyor.