Müzik, video, film, depolama gibi hemen her hizmetin mobil internetten sunulduğu kiralama yarışı ve sosyal ağlarda video paylaşma heyecanı asıl şimdi başlıyor. 4.5G alt yapısında internette hız değil, kaliteli servis rekabeti olacak. Operatörler 4.5G'yi anlatırken hız ve kapsama alanı vaat etmek yerine kaliteli hizmete odaklanmak zorunda. Fotoğraf ve videolara bulut üzerinden ulaşmak isteyen bir prodüksiyon şirketiyle sosyal ağlarda video paylaşan veya internet üzerinden oyun oynayan bir tüketicinin hız konusunda beklentileri farklı. Ortak beklenti istediğin an, istediğin yerde kaliteli ve sürekli hizmet almak. Akıllı telefonlar uzun süreli sadakat kampanyaları için kullanılsa da uzun vadede operatörler telefon işinden zarar bile edebiliyor.
3G'DE VAATLER TUTMADI
3G hizmeti başladığında herkes indirme hızından ve görüntülü konuşmadan söz ediyordu. Görüntülü konuşma operatörlerden değil, teknoloji şirketlerinin çözümüyle kullanılmaya başladı. İndirme hızı da kota engeline takıldı. Yani aslında 3G hizmeti başlarken vaat edilen şeylerle kullanılanlar çok farklı oldu. Görüntülü konuşma Apple Facetime veya Skype gibi hizmetlerle popüler hale geldi. Yani operatörler büyük ölçüde altyapı işleriyle meşgul oldu. Oysa geleceğin hizmet kalitesi üzerinden şekilleneceği çok açık.
HIZ DEĞİL KALİTE
Benzer vaatler 4.5G reklamlarında başladı. Operatörler indirme ve yükleme hızından söz ediyor. Oysa hizmeti istediği anda istediği anda kullanan kişi için hız birinci ölçüm kriteri olamaz. Şimdi ister bulutta, ister flaş belleklerde veya sabit disklerde 4.5G mobil internet hizmetiyle birlikte depolama, müzik, sağlık, verimlilik, fotoğraf hizmetlerinde patlama olacak. Eskiden bulut hizmeti olarak doküman ve fotoğraflardan söz ediyorduk. Şimdi artık pek çok hizmetin buluta taşındığını göreceğiz. Ancak her kullanıcının hız beklentisi farklı olacak. Anlık iş yapma kalitesini etkilemediği sürece tüketici hızın detayına bakmayacak.
VATANDAŞA 4.5G REHBERİ
* 4.5G için ücret ödemek veya tarife değiştirmek zorunda değilsiniz. Operatörler yüksek kota ile yeni limitler önerebilir. İnternet kullanımında birim maliyet düşecek.
* Operatörlerin belirttiği hız rekorları teorik değerlerdir. Gerçek hayatta hız kullanıcı sayısına bölünerek paylaşılır.
* Büyük şehirlerde tıkanmalar azalacak.
* Yükleme hızı dramatik olarak değişecek. Video sosyal paylaşımlarda büyük artış olacak.
* Operatörler sabit hatlarda olduğu gibi kota limitlerini yukarı çekecek. Ancak değerler sabit hatlara yaklaşmayacak.
* Telefonların en büyük derdi pil konusunda başınız daha çok ağrayabilir. Hazırlıklı olmanızda fayda var. Pil deposu taşıma alışkanlığı kazanın.
VİDEO VE MÜZİK KİRALANACAK
Müzik yarışı 4.5G devreye girmeden başladı. Turkcell ve TTNET indirme değil, müzik servisinin kalite ve içeriğine en baştan yatırım yapsaydı bugün küresel servisler karşısında daha güçlü olurdu. Üstelik bu hizmetleri küresel pazara sunma şansı yakalardı. Şimdi iTunes ve Spotify gibi devler Türkiye'de pazarda rekabetin başlaması için adım attı. Oysa Türkiye'de bu işin tohumunu operatörler atmıştı. Türkiye'de TV dizisi yapımcıları küresel pazarda yer bulurken, Tivibu ve Turkcell TV gibi dijital yayın platformları sadece ulusal çapta etkin olmaya çalıştı. 4.5G altyapısıyla da Netflix, Youtube, Facebook gibi dijital film ve sosyal platformlar etkili olacak.
TERSİNE VERİ TRAFİĞİ HER GEÇEN GÜN ARTIYOR
Aynı durum TV ve video servislerinde de yaşandı. Operatörler hız yarışına girerken Facebook, YouTube ve Twitter gibi sosyal ağ ve paylaşım servislerinin kalitesini artırmaya gayret gösterdiler. Bu yüzden yerli içerik şirketleri ortaya çıkmadı. Veri trafiği tersine işlemeye devam etti. Palazlanan internet ve içerik şirketlerini de yabancı girişimciler satın aldı. Etiya'nın CEO'su Aslan Doğan, Türkiye'de operatörlerin servis kalitesine odaklanmamaları durumunda oluşacak tehlikeye dikkat çekiyor. Doğan, "Operatörler hızı kalitenin bir belirleyicisi olarak kullanmalı. Farklı hizmet alternatifleri geliştirmek zorundalar. Yoksa internet devlerinin taşıyıcısı olmaktan ileri gidemezler" diye konuştu.