Bu akşam Kapalıçarşı'da Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın himayesinde, Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı'nın katılımıyla Faruk Saraç'ın Moda Sanat Vakfı defilesi düzenliyor. Defilede geçmişten günümüzde 550 yılda Kapalıçarşı'daki kıyafetler sergilenecek. Organizasyon öncesinde Kapalıçarşı Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Kökler ile bir araya geldik.
Malum bazı kesimler, Kapalıçarşı'da yüzlerce dükkanın kapandığını söylüyor. Turist sayısındaki azalma nedeniyle müşterisi kalmayan Çarşı'nın batacağını iddia eden bile var. Peki bu iddialar doğru mu? Başkan tek tek saymış. Kapanan sadece 86 dükkan var. Onların kapanmasının perde arkasında da şişirilmiş kiraların etkisi büyük.
KREDİLER DONDURULSUN
Elbette her şey toz pembe değil. Turizmde yaşanan sıkıntı Kapalıçarşı'yı da etkiliyor. Ama başkanın tarihi çarşıyla ilgili dediği bir şey var: "Karamsarlık yaratmanın, ortalığı karıştırmanın, her şeyi kötü göstermenin manası yok. Tamam işler pek iyi değil ama 'Çarşı batmıyor'. Adam dükkânını kiralardan dolayı kapatıyor. Turizme dayalı iş yapan arkadaşlar sıkıntı yaşıyor."
Londra'da turist sayısı düştüğünde bazı önlemler alındığını söyleyen Kökler, "İngiliz hükümeti iş dünyasının turizm amaçlı kredi taksitlerini ve faizlerini 2 sene dondurdu. Bizde de mesela Antalya'da kapanan bir otel, İstanbul'da bir iş yeri veya Kapalıçarşı'da turizme yönelik kullanılan kredilere böyle bir düzenleme getirilse... Vergi affı gibi bunu da iki seneye çıkarsa. Böyle önlemler bizi rahatlatır" diyor.
Dünyaca ünlü markaların buraya geleceği söylendi. O nedenle mi kiralar arttı?
Evet... İstiklal ve Bağdat Caddesi daha beter. Mülk sahipleri yüksek kira almaya alışmış. 15 bin dolar istiyor. 7 bin dolar olsa adam çıkmayacak.
Yani biraz mülk sahiplerinin de yardımcı olması lazım. Bunu yapmayınca şikâyet ediyorlar. Ben, mülk sahiplerini toplayalım, 'ne alıyorsanız yarıya indirin, bir sene böyle gidelim' demeyi düşündüm. Bedesten'de 30 dükkân diyorlar, saydık, zaten 18 tane var. 11'i kapalı, hiçbir şey yazmamış adam, kepengi indirmiş. Belki adamın kendi dükkanı, boş tutmak istiyor. 18 dükkandan üçü kiralık, dördü satılık. Kapalıçarşı'da böyle şeyler olur muydu, evvelden olmazdı. İstanbul'da 118 tane AVM var, Kapalıçarşı'ya gelmesi için bir sebebi yok insanların. Kapalıçarşı'da iş nevileri daraldı, yeni iş nevileri yaratamadık.
Eski köye yeni adet getireceğiz
Sizin yeni yönetim Kapalıçarşı'da ne yapmak istiyor?
Yeni yönetim, yeni bir anlayış getirecek. Eski köye yeni adet getiriyoruz. Eskiden bir dernek varmış, yeni yönetim kanunla görevlendirildi, yaptırım yetkisi de var. Yönetimde vali yardımcısı, Fatih Belediyesi'nden başkan yardımcısı, emlak daire yönetimden sorumlu başkan yardımcısı, İstanbul Birinci Bölge Vakıflar Müdürü'nün olduğu 4 kamu görevlisi var. Esnafla ilgili yaşanan herhangi bir sorunu daha kolay çözecek güce sahip.
Kiraları inanılmaz oranda şişiriyorlar
Kapalıçarşı'nın batması söz konusu olabilir mi?
Tabii ki asla olamaz. Mesela Akmerkez'i ya da Zorlu'yu bir gün kapatıp hastane veya postane yaparlar, ama Kapalıçarşı her zaman çarşı olarak kalır.
Burası döviz getiren bir yer, iyi bakmamız gerekiyor. Karamsarlık yaratmanın her şeyi kötü göstermenin manası yok.
İstiklal ve Bağdat Caddesi'nde olduğu gibi burada da fiyatların şişirildiğine katılıyor musunuz?
Kesinlikle... Benim üç yerden kira gelirim var. 6 ay önce kiracıdan 5 bin lira alırken "Sen bundan sonra bir yıl 3 bin ver, işin düzeldiği zaman yine 5 bin TL ödersin" dedim. Şimdi bakıyorsun, yanındaki adam 10 bin TL istiyor... Böyle olunca iyi markalar bile dikiş tutturamaz ki... Kiraları inanılmaz şişiriyorlar, ödeyemeyen de çıkmak zorunda kalıyor.
Kapitalizmin vahşi yüzü...
ÇARŞI'NIN RESTORESİ 400 MİLYON TL'Yİ BULACAK
Çatı ve restorasyon ne durumda?
Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir'in katkılarıyla başlatılan çalışmalar var. Kapalıçarşı'da yeni bir yönetim oluşturuluyor. Bu yönetim kurulu 13 kişiden oluşuyor. Çarşı'yı idare edecek. Çatı bölümü İstanbul Valiliği'nin desteğiyle yapılıyor. İşin başındalar, 8 yılda ancak biter. Çünkü bir üst yapı bir de hiç dokunulmamış altyapı var... Bunu da Büyükşehir Belediyesi yapacak. İç güzelleştirmeler, sağlamlaştırmalar, zeminler, duvarlar, ısıtmalar, soğutmaları da Kapalıçarşı esnafı olarak bizler yapacağız.
Ne kadara mal olacak?
Benim kanaatimce herhalde 350-400 milyon lirayı bulacak.