Kısırlık (infertilite) nedir?
Kısırlık, çiftlerin korunmaksızın, bir yıl süreyle düzenli bir cinsellik yaşamalarına rağmen gebe kalınamaması veya önceden gebelik oluşmasına rağmen sonradan başka bir gebeliğin meydana gelmemesi demektir.
Kısırlık tedavisi zor mudur?
Geçmişte yumurta toplama işlemi laparoskopik olarak yapılmakta ve hasta bu teknikten çok ağrı duymaktaydı. Günümüzde ise geliştirilmiş ultrasonlarla genel anestezi altında veya çok yüzeyel bir anestezi verilerek gerçekleştirilmekte ve böylece hasta yumurta toplama işlemini takiben iki saat içinde evine gönderilmektedir. Gelişen ilaç teknolojisi, ilaçların kullanım kolaylığı, enjeksiyon yerindeki ağrının azlığı ve reaksiyonların azlığı da tedaviyi kolaylaştırır.
Şişmanlık, stres ve sigaranın kısırlık üzerine etkisi var mıdır? Şişmanlığa neden olan etkenler veya metabolik bir hastalığın varlığı, gebe kalmayı zorlaştırdığı gibi gebelik oluştuktan sonraki gidişatı da etkilemektedir. Etkilenen üreme sistemiyle birlikte çok yoğun stres altında olan kişilerde adet bozuklukları ve tamamen adetten kesilme nedeniyle gebelik oluşamaması gibi sorunlar yaşanabilir. Sigaranın ise, yumurtanın etrafındaki hücreleri etkileyerek kadınlık hormonunun yapımında ve ayrıca yumurtanın olgunlaşmasında negatif etkisi olduğu bilimsel olarak ispatlanmıştır. Erkek sperminin özellikle hareketliliği üzerine negatif etkili olduğu bilinmektedir. Yoğun sigara kullanan kişilerde, sigara kullanmayanlara oranla gebelik oluşma şansı daha az, gebelik oluşsa bile erken dönemde düşük yapma sıklığı daha fazla görülmektedir.
TRANSFER EDİLİR
Tüp bebek tedavisi ne anlama gelir?
Tüp bebek tedavisi, yumurtalıklardan alınan yumurtaların erkek eşten alınan spermler ile vücut dışında döllenmesi ve elde edilen embriyoların anne adayının rahmine transfer edilmesidir.
Bu tedavi kimlere uygulanır?
İlk kez, tüplerinde (yumurtalık kanallarında) tıkanıklık nedeni ile çocuk sahibi olamayan kadınlara uygulanmıştır. Günümüzde endometriozis, antisperm antikorlarına bağlı immunolojik infertilite (kısırlık), erkeğe bağlı infertilite ve nedeni bilinmeyen infertilite vakalarında da uygulanmaktadır.
TEDAVİ DÖRT BASAMAKLI
Tedavi basamakları nelerdir?
Tedavi dört basamaktan oluşur. Bunlar; yumurtaların geliştirilmesi, toplanması, laboratuvarda döllenmesi ve embriyoların anne adayının rahmine transfer edilmesidir.
Aşılama tedavisi nedir?
Aşılama tedavisi; sperm sayısı, yapısı ve hareketliliği normalin altında olan hastalara uygulanır. Bu tedavi öncesinde erkekten alınan meni örneği; sayı, hareket, yapı ve antisperm antikorları yönünden detaylı olarak incelenir. Kadın eşin ise tüplerinin açık olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir. Düzenli adet gören, tüpleri açık olan, endometriozis hastalığı olmayan ve 35 yaş altındaki kadınlarda başarı oranı daha yüksektir. Aşılama ile gebelik şansı her uygulamada yüzde 15-20 civarındadır.
Mikroenjeksiyon tipi tüp bebek yöntemi nedir?
İntrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI) olarak da adlandırılan mikroenjeksiyon işleminde seçilen tek bir sperm hücresi bir yumurtanın içine enjekte edilir. Bu işlemden önce çeşitli kimyasallar kullanılarak yumurtanın etrafındaki hücreler temizlenir. Mikroenjeksiyon işlemi özel mikroskoplara takılan mikropipetler yardımı ile gerçekleştirilir. 1992 yılından beri uygulanmakta olan ICSI işlemi ile döllenme oranları yüzde 90'lara ulaşmıştır.
EVİN HİJYENİNİ BU KADAR BOZMAYA GEREK YOK
Geçtiğimiz hafta Özgü Namal'ın evde doğum yapması çok konuşuldu. Evde doğum biz hekimlerin tercih ettiği bir durum değildir. 17 yıllık Zeynep Kamil Doğum Hastanesi geçmişine sahibim ve elbette ki normal doğumdan yanayım. Ama evde yapılan doğum eğer hastaneye beş dakika uzaklıkta değilseniz büyük riskler içerir. Her şey yolunda giderken bir anda beklenmeyen komplikasyonlar gelişebilir. Bu bir hekim için maceradan başka bir şey değildir. Üstelik evin hijyenini o kadar bozmaya gerek yok. Normal doğumda inanılmaz bir atık çıkar. Bence o ev özel bir şirket tarafından hijyen şartlarına uygun olarak baştan aşağıya temizlenmelidir. Anne ve bebeğin o evde hayatlarına devam edeceği düşünüldüğünde böyle bir riske ve maceraya hiç gerek yoktur.
Evde doğum için;
1. Gerekli hijyen koşullarının sağlanması gerekmektedir.
2. Normal doğum esnasında gereken tıbbi manüplasyonların ev koşullarında yapılması, en azından jinekolojik pozisyon veya masa gerektirir. Çıkım esnasında bebeğin kalp atımları bozulduğu anda vakum, forceps uygulanması gereklidir veya doğum sonu aşırı kanama söz konusu ise genel anestezi altında muayene ve müdahale gerekir.
3. Epizotomi, kadında genital organların deformasyonunu önlenmek için yapılan cerrahi kesilerdir. Birçok normal doğumda yapılması gerekir. Zor doğumlarda ev koşullarında epizotomi yapılamaz veya derin epizyotomiler oluşur. Bunlar ev koşullarında repare edilemez.
4. Bugünkü modern tıbbi yaklaşıma göre ev koşulları normal doğum için hijyenik değildir. Doğum hayatın başlangıcıdır. Doğumdan kaynaklanan problemler ömür boyu anne ve bebek sağlığı açısında düzeltilemeyecek durumlar yaratır.
5. Doğumdan sonra bebeklerde acil yoğun bakım desteği gerekebilir. Bebek nefes almakta zorluk çekebilir. Bazı kalıtsal hastalıklarda akciğer gelişimi, bebekler zamanında doğsa bile tamamlanmaz. Bu bebekler bir süre yoğun bakım ünitelerinde destek tedavileri sağlandıktan sonra normal hayatlarını sürdürürler. Evde normal doğum esnasında bebek oksijensiz kalırsa beyinde kalıcı hasarlar oluşur.
YARDIM GELENE KADAR UZANIN
Doğum , tıbbi bir süreçtir ve hastane ortamı gerektirir. Bazı acil durumlarda nadiren de olsa evde acil doğum yapılması ihtimali söz konusu olabilir. Böyle bir durumda neler yapmanız gerektiğini bilmeniz gerekir.
Sakin kalmaya çalışın. Eğer yalnız iseniz ambulans çağırın ve hekiminizi arayın.
Solunum egzersizleri yapmaya çalışın. Yalnız iseniz yakın komşunuza veya tanıdığınıza haber verin.
Ellerinizi ve vajinal bölgenizi temizleyebiliyorsanız temizleyin.
Acil yardım gelene kadar yere uzanın ve uzandığınız yere çarşaf, battaniye gibi bir örtü serin.
Acil yardım gelene kadar bebek doğmaya başlarsa ıkının ve bebeğinizi ellerinizle tutmaya çalışın. Yanınızda birisi varsa, size yardımcı olsun.