Türkiye otomotiv sanayisinin ihracat katma değeri artmaya devam ediyor. 2021'de kilogram başına ihracat fiyatı 10.62 dolara yükselerek bugüne kadar ki en yüksek seviyeye ulaştı. 2015'te kilogram başına ihracat geliri 7.97, 2016'da 8.36, 2017'de 8.88, 2018'de 9.53 dolar seviyesindeydi. 2019'da 9.37 dolara gerileyen bu rakam 2020'de 10.18 dolara çıktı. Böylece son altı yıldaki artış 2.65 dolar oldu. İhracatın katma değerinin artmasında Türkiye otomotiv sanayisindeki dönüşüm etkili oldu. Son yıllarda hibrit araç üreten fabrikaların sayısının çoğalması, ihracat gelirlerinin artmasını sağladı. Otomotiv sanayisinin gelecek yıllarda bağlantılı araçlar, elektrikli araçlar ve yüksek teknolojili ürünlerle ihracat katma değerini daha da yükseltmesi bekleniyor. Türkiye'nin toplam ihracat geliri ise 2021'de kilogram başına 1.29 dolara yükseldi. 2020'de bu oran 1 dolar seviyesindeydi. Otomotiv sanayisinin katma değeri ile kıyaslandığında ortaya çıkan fark dikkat çekici. Otomotiv Sanayi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Haydar Yenigün, kilogram başına ihracat gelirindeki artışın sevindirici olduğunu söylüyor. Yenigün, "İhracatın kilogramı 10.62 oldu. Bugüne kadarki en yüksek seviyesine ulaştı. Bence bu memleket açısından çok çok iyi bir şey. 'Yeterli mi?' derseniz bana, asla yeterli demem. Çok net söylüyorum; bunun 20 dolar olması lazım" dedi.
İHRACAT 29.9 MİLYAR $
Tedarik sanayisinin de kilogram başına ihracat gelirinin artması gerektiğini söyleyen Yenigün, şöyle devam etti: "TAYSAD ile OSD'yi birbirine bağlayan 'Otomotiv Teknoloji Platformu' OTEP adında bir platform var. Platform; elektrifikasyon veya bağlantılı araç bazlı, özellikle yüksek teknoloji ihtiva eden komponentlerin Türkiye'de üretilmesini amaçlıyor. Şu anda onların birçoğu yurt dışından geliyor. Bunu gerçekleştirdiğimizde, Türkiye'nin toplam ihracatındaki yatay çizginin, tedarik sanayisinin de etkisiyle yükselişe geçeceğini umuyoruz." 2021'de otomotiv ihracatı 2020'ye göre göre adet bazında yüzde 2 artarak 937 bin 5 adet olarak gerçekleşti. Toplam ihracat yüzde 15 artışla 29.9 milyar dolara çıktı. 2020'ye göre yaklaşık 4 milyar dolarlık artış oldu. Aynı dönemde, dolar bazında ana sanayi ihracatı yüzde 10 oranında, tedarik sanayi ihracatı da yüzde 25 oranında arttı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre; otomotiv sanayi toplam ihracatın yüzde 13'ünü gerçekleştirdi ve 16 yıldır üst üste ihracat şampiyonluğunu sürdürdü. OSD verilerine göre otomotiv sanayisi üretimi 2021'de yüzde 2 azalarak 1 milyon 276 bin 140 adet, otomobil üretimi ise yüzde 8 azalarak 782 bin 835 adet oldu. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 1 milyon 331 bin 643 adede ulaştı. 2021'de ticari araç üretimi bir önceki yıla kıyasla yüzde 11 arttı. Bu dönemde, üretim hafif ticari araç grubunda yüzde 9, ağır ticari araç grubunda yüzde 40 oranında arttı.
AR-GE HARCAMASI 3.4 MİLYAR $
OTOMOTİV, Türkiye'de en fazla Ar-Ge yatırımı yapan sektörlerin başında geliyor. OSD verilerine göre otomotiv sanayisinde 160 Ar-Ge merkezi bulunuyor. 2021'de otomotiv sanayisinin Ar-Ge harcaması yüzde 42 artışla 3.4 milyar dolara çıktı. Ar-Ge çalışanlarının sayısı yüzde 13 artarak 4 bin 500 adet oldu. Otomotiv sanayisi yüzde 58 artışla 315 patent tescili gerçekleştirdi.Ar-Ge ihracat geliri ise yüzde 25 arttı. 2021'deki ihracat geliri 125 milyon dolara çıktı.
YENİ MODELLER İÇİN 658 MİLYON $ YATIRIM
TÜRKİYE otomotiv sanayisi pandemiye rağmen 2021'de yatırımlara devam etti. OSD verilerine göre 2021'de 658 milyon doların üzerinde yatırım gerçekleşti. 2020'de 675 milyon dolar yatırım yapılmıştı. 2021'de en büyük yatırım kalemi 408 milyon dolarla yeni model yatırımı oldu. Otomotiv sanayisi modernizasyon için 127 milyon dolar, kalite ve yerlileştirme oranını artırmak için 42 milyon dolar yatırım yaptı. OSD Başkanı Haydar Yenigün, "Yeni model yatırımlarının sürüyor olması bence önümüzdeki süreç için çok çok değerli ve olumlu bir mesaj veriyor" dedi.
KAPASİTE KULLANIMI YÜZDE 65
OTOMOTIV sanayisinin 2021 kapasite kullanım oranı yüzde 65 olarak gerçekleşti. Araç grubu bazında kapasite kullanım oranları ise hafif araçlarda (otomobil + hafif ticari araç) yüzde 64, kamyon grubunda yüzde 83, otobüsmidibüs grubunda yüzde 31 ve traktörde yüzde 74 oldu.
OTOMOTİVDE 52 BİN KİŞİ ÇALIŞIYOR
OSD üyesi Honda'nın Türkiye'de üretimini sonlandırmasına rağmen 2021'de otomotiv sanayisinin istihdamı yüzde 1 arttı. 2019'da 50 bin 104 kişi olan çalışan sayısı 2020'de 53 bin 293'e çıktı. 2021'de çalışan sayısı 52 bin 257 oldu. Honda'nın Gebze Şekerpınar'da bulunan fabrikasında bin kişinin üzerinde çalışan bulunuyordu.