OCAK: Hurda teşviği 1 Ocak itibarıyla sona erdi. Buna rağmen Türkiye otomotiv sektörü 2020'ye iyi bir başlangıç yaptı. ÖTV muafiyetli engelli indiriminin yükseltilmesi ocak ayını hareketlendirdi. Pazar yüzde 88.8 büyüdü. Ocakta 27 bin 273 adet araç satıldı.
ŞUBAT: Büyüme şubatta da devam etti. Şubatta satışlar yüzde 89.4 artışla 47 bin 122 adete çıktı.
FABRİKALAR KONTAK KAPATTI
MART: Türkiye'de ilk Kovid-19 vakası görüldü. Martın ilk iki haftasında otomotiv pazarında görülen canlılık, üçüncü haftadan sonra yerini durgunluğa bıraktı. Satışlar durma noktasına geldi. Martta yüzde 1.6 artışla 50 bin 8 adet araç satıldı. Mart sonunda pandemi tehdidi, virüsün parça tedariğinde yol açtığı sıkıntı ve siparişlerin iptal edilmeye başlanması gibi gerekçelerle fabrikalar şalterleri indirdi. Türk otomotiv sanayisi kontak kapattı.
NİSAN: Sokağa çıkma kısıtlamaları ve Kovid-19 endişesi pazardaki hareketi bitirdi. Satışlar yüzde 14.6 düştü. Nisanda sadece 27 bin 273 adet araç satıldı.
MAYIS: Pandemi nedeniyle bireysel otomobile olan talep arttı. Pazarda yeniden hareket başladı. Satışlar yüzde 2.4 düşüşle 32 bin 235 adet oldu. Türk otomotiv sanayisi yeniden işbaşı yaptı.
HAZİRAN: Otomotiv pazarında haziranla birlikte satışlar yeniden artmaya başladı. Bu artışta kamu bankalarının düşük faizli kredi kampanyaları etkili oldu. Haziranda pazar yüzde 66.3 büyüdü. Satışlar 70 bin 288 adete çıktı. Pandemi nedeniyle fabrikalarda üretimin kesintiye uğraması, stok sorununa yol açtı.
SIRA ÜÇ AYA ÇIKTI
TEMMUZ: Satışlar yüzde 387.5 artışla 87 bin 401 adet oldu. Tüm dünyada satışlar düşerken, Türkiye'deki büyüme dünyanın dikkatini çekti. Pandemi nedeniyle iki aylık aradan sonra üretime başlayan fabrikalarda, kapasite kullanımının düşük olması stok sorununa tavan yaptırdı. Otomobilde bekleme süresi üç aya kadar çıktı. Temmuz sonunda flaş bir gelişme yaşandı. Kamu bankaları yerli üreticileri zam yaptıkları gerekçesiyle kredi paketinden çıkardı.
AĞUSTOS: Pazar yüzde 134.4 artışla 61 bin 533 adete çıktı. Stok sorunu devam etti. Otomotivde torpil dönemi başladı. Tüketiciler bir tanıdık bulup, adını bekleme listesinde ilk sıralara yazdırmaya çalıştı. Ağustosun son günü flaş bir başka gelişme daha yaşandı. ÖTV matrahı ve oranlarında düzenleme yapıldı.
TARİHİ REKORLAR
EYLÜL: Satışlar yüzde 115.8 artışla 90 bin 619 adete çıktı. Eylül 2020 otomotiv tarihinde en yüksek satışın gerçekleştiği eylül ayı oldu. Üstelik rekor satış, 30 Ağustos'ta yürürlüğe giren ÖTV düzenlemesi sonrasında fiyatların artmasına rağmen geldi.
EKİM: Eylülden sonra bir tarihi rekor da ekimde kırıldı. Pazar yüzde 93.0 büyürken, satışlar 94 bin 733 adet oldu. Yıl sonu satış tahminleri yukarı yönlü revize edildi. 800 bin adetlerin üzeri konuşulmaya başlandı.
KASIM: Eylül ve ekimdeki rekorlardan sonra kasımda da yüksek satışlar bekleniyordu. Ancak, döviz kurlarındaki artış otomobil fiyatlarına zam olarak yansıyınca bu beklenti gerçekleşmedi. Satışlar yüzde 37.8 artışla 80 bin 141 adet oldu.
ARALIK: Türkiye otomotiv pazarında en çok satışın gerçekleştiği ay olan aralıkta 104 bin 203 araç satıldı. Pazar yüzde 15.2 büyüdü. Gerçekte aralıkta satışların daha yüksek seviyelerde gerçekleşmesi bekleniyordu. Ancak, döviz kurlarındaki artış, BDDK'nın taşıt kredi vadelerinde yaptığı düzenleme ve taşıt kredi faizlerinin yükselmesi gibi nedenlerden dolayı bu gerçekleşmedi.
EN ÇOK İKİNCİ ELİ KONUŞTUK
2020'de ikinci el otomobil pazarı da ilginç bir yıla sahne oldu. Türkiye'nin gündemini altın, döviz gibi yatırım aracı olarak görülen ikinci el otomobiller belirledi. Vatandaşın en çok konuştuğu konuların başında ikinci el pazarı yer aldı.
***
OTOMOTİV PAZARININ 'EN'LERİ
SATILAN OTOLARIN 3'TE 1'İ SUV
2020'de SUV'ların pazar payı yüzde 29.8'e çıktı. Yıl sonu itibarıyla 181 bin 554 adet SUV satıldı. SUV'ların payı 2018'de yüzde 21.9, 2019'da ise yüzde 25.4 seviyesindeydi. 2020'de Türkiye'de en çok satan SUV modeli 17 bin 402 adetle Dacia Duster oldu. Hyundai Tucson 13 bin 145 adetle ikinci, Peugeot 3008 12 bin 593 adetle üçüncü sırada yer aldı. Peugeot 2008 modeli 11 bin 762 adetle dördüncü, Volkswagen Tiguan 10 bin 577 adetle beşinci oldu. SUV segmentinin iddialı modellerinden Nissan Qashqai de 10 bin 490 adet satıldı.
LÜKS OTODA REKABET ARTTI
Premium segmentin lideri toplam 18 bin 168 adet satışla Audi oldu. Mercedes-benz 15 bin 617 adetle ikinci, BMW 14 bin 270 adetle üçüncü sırada yer aldı. En çok satan süper lüks markalar ise şöyle: Porsche 619, Jaguar 265, Ferrari 21, Lamborghini 19, Aston Martin 17, Bentley 11 adet.
YERLİ SEDANLARIN TAHT KAVGASI
2020'de toplam 268 bin 509 adet sedan otomobil satıldı. Sedanların payı yüzde 44.0 oldu. Sedan pazarı her zaman olduğu gibi yerli modellerin rekabetine sahne oldu. Bursa Tofaş tesislerinde üretilen Fiat Egea 79 bin 556 adetle liderliğe adını yazdırdı. İkinci sırada Bursa Oyak Renault tesislerinde üretilen Renault Megane var. Megane 39 bin 917 adetle ikinci oldu. Toyota Sakarya tesislerinde üretilen Corolla ise 32 bin 958 adetle en çok satılan üçüncü sedan modeli olarak sıralama yer aldı. Gebze'de Honda tesislerinde üretilen Civic ise 19 bin 885 adet satıldı.
HİBRİTLERIN PAYI YÜKSELDİ
Hibrit otomobillerin satışları 2020'de yüzde 85.5 artışla 22 bin 272 adete yükseldi. 2019'da 12 bin 6 adet hibrit satılmıştı. Hibritlerin pazar payı ise yüzde 3.1'den yüzde 3.7'e yükseldi. Elektrikli otomobillerin satışı ise yüzde 280.2 gibi yüksek oranda arttı. Ancak buna rağmen 2020'de toplam elektrikli satışı 844 oldu. En çok hibrit satan marka 16 bin 55 adetle Toyota oldu.
YERLİ ARAÇLAR PAZAR PAYINI ARTIRDI
2020'de 249 bin 659 adet yerli binek otomobil, 103 bin 677 adet yerli hafif ticari araç satışı gerçekleşti. Buna göre binek otomobilde yerlilerin payı yüzde 40.92, hafif ticari araçlarda ise yüzde 63.7 oldu. Toplam pazarda yerlilik oranı ise yüzde 45.72'ye yükseldi. 2019'da bu oran yüzde 43 seviyesindeydi.
TOPLAMDA FİAT, OTODA RENAULT, TİCARİDE FORD
2020'de Fiat 137 bin 324 adetle Türkiye otomotiv pazarında en çok satan marka oldu. Renault en çok binek otomobil satan marka unvanını 2020'de de korudu. Renault, 98 bin 900 adetle 21'inci kez en çok otomobil satan marka oldu. Ford ise 64 bin 891 adetle en çok hafif ticari araç satışı gerçekleştiren markalar listesinde birinci sırada yer aldı.