Rahmi Koç ve 39 arkadaşının kurduğu "Global İlişkiler Forumu" (GİF), Cumhurbaşkanı Gül ve Başbakan Erdoğan'dan sonra dün de basının üst düzey yöneticilerine tanıtıldı.
Kurucuları arasında İlter Türkmen, Prof. Dr. Ali Doğramacı, Sönmez Köksal, Özdem Sanberk, Piraye Antika, Vural Akışık, Edip Başer, Bülent Eczacıbaşı, Cem Kozlu Rıza Türkmen, Rona Yırcalı, Hikmet Çetin, Yılmaz Büyükerşen gibi önemli şahsiyetlerin yer aldığı GİF'in amacı, misyonu ve ülkeye faydası ne olacak?
Bizim de katıldığımız Hasköy'deki Rahmi Koç Müzesi'ndeki sohbet toplantısında kurucular adına konuşan New York Barosu'na kayıtlı avukat Memduh Karakullukçu bu soruları şöyle yanıtladı:
Amaç: Analiz ve tartışma ortamlarında farklı düşünce sahiplerini bir araya getirmek, o farklı görüşlerden bir sentez yaratmak ve uzun vadeli ulusal stratejiler oluşturulurken bu sentezden de yararlanılması için kamuoyunun bilgisine sunmak.
Misyon: Türkiye'nin uluslararası platformlarda etkin ülkeler arasına katılmasına yardım etmek.
Fayda: Çeşitli konularda kamuoyunun objektif bilgilenmesini sağlamak, böylece özellikle gençlerin daha sağlıklı düşünmelerinin yolunu açmak.
GİF bu misyonunu öncelikle "Task Force", yani çalışma grupları kurarak yerine getirmeyi planlıyor. Bu çalışma grupları üstlendikleri konuda önce bir durum tespiti yapacaklar, daha sonra da önerilerde bulunacaklar.
Diğer araçlar arasında Türkiye'ye gelen dünya liderlerinin konuşmacı olarak çağırılması, objektif makaleler hazırlanması, iki dilde (Türkçe ve İngilizce) internet sitesi oluşturulması, benzer uluslararası kuruluşlarla diyalog kurulması ve nihayet üniversitelerle sıkı bir işbirliğine gidilmesi de bulunuyor.
Peki, GİF ne? Verdikleri bilgiye göre, örneğin TÜSİAD benzeri bir meslek kuruluşu değil. Etki ve baskı grubu olmayı da kesinlikle reddediyor, hiçbir konuda asla kurumsal bir tutum almayacaklarını söylüyorlar. Geriye kala kala, "Think tank", yani "Düşünce kuruluşu" olarak nitelemek kalıyor. Ama onu da tam kabul etmiyorlar.
Önemli rol oynayabilir
Seslendirmedikleri kaygılarını anlayışla karşılıyoruz. Çünkü "Düşünce kuruluşları" genellikle bir siyasal veya ideolojik görüşün fikri laboratuvarı olarak algılanıyor. Ayrıca o siyasal görüşün temsilcisi olan parti iktidara geldiğinde, yönetim kadrolarına çoğu kez kendisine yakın düşünce kuruluşlarından beyinler de alıyor. Örneğin ABD'de Neo-Con'ların "Think tank"i olan "American Enterprise Institute", George Bush yönetimine hem epey eleman verdi, hem de politikalarında son derece etkili oldu. Irak'ın işgali fikri de onlardan çıktı zaten. Şimdi Obama ile Demokratlar'a yakın olan "Brookings Institution"ın dönemi başladı. Hatırlayacaksınız; Başbakan Erdoğan da, geçen Kasım'da Obama'nın seçilmesinden üç hafta kadar sonra ABD'ye yaptığı ziyarette "Brookings Institution"da konuşmuş, AB üyelik sürecinden Ortadoğu'da arabuluculuk rolüne, Kafkaslar'daki gelişmelere kadar birçok konuda Türkiye'nin politikalarını anlatmıştı.
GİF yöneticileri konumlarını ve hedeflerini somutlaştırmak için sohbet sırasında bir ara geçen ay Londra'daki G-20 zirvesi sırasında İngiliz hükümetinin tutumunun ve önerilerinin belirlenmesinde 90 yıllık (1920'de kuruldu) "Chatham House"ın oynadığı rolü örnek gösterdiler. Ancak asıl adı "Kraliyet Uluslararası İşler Enstitüsü" olan "Chatham House" aslında bünyesinde topladığı siyasilerden bankacılara, aydınlardan sanayicilere kadar her alanda dünyanın en güçlü isimleriyle sözcüğün tam anlamıyla bir "Baskı grubu" işlevini görüyor.
Bize göre, GİF, "Muadil uluslararası kuruluşlar ile iletişim kurmayı" öngördüğüne göre, pekala bir "Think tank" olarak kabul edilebilir.
İlk etkinliğini önümüzdeki Ekim'de İstanbul'da düzenlenecek IMF-Dünya Bankası zirvesi sırasında yapmaya hazırlanan GİF'i bir kenara not edin. Çünkü kısa sürede özellikle uluslararası ilişkiler alanında önerilerinin dikkate alınmasını gerektirecek bir ağırlığa sahip olacak.