Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "ileri stratejik ortaklık" olarak tanımladığı Türkiye – Macaristan ilişkileri, 2024 yılının Türk-Macar Kültür Yılı olarak ilan edilmesiyle yeni bir boyut kazanmaktadır. 6 Aralık'taki kabine toplantısı sonrasında Recep Tayyip Erdoğan, Yunanistan ziyaretini ele alırken aynı zamanda 18 Aralık'ta Macaristan ziyaretinde bulunacağını açıklamış ve komşu ülkelerden başlayarak bölgesel işbirliğini artırmaya yönelik adımlar atılacağını belirtmiştir. Kültürel bağlarını hem Türk Devletler Teşkilatı (TDT) bağlamında karşılıklı entegrasyonu artırmak adına hem de ikili ilişkiler düzeyinde geliştirmeyi hedefleyen iki ülke, 1923 yılında imzalanan Türk – Macar Dostluk Anlaşması'nın yüzüncü yıldönümü olan 18 Aralık'ta Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin altıncı toplantısını gerçekleştirecektir.
20 Ağustos'ta gerçekleştirilen Erdoğan – Orban görüşmelerinde ikili işbirliği, Ukrayna'daki savaş ve İsveç'in NATO üyeliği gibi konular ele alınmış olmasına rağmen liderlerin ana odak noktası enerji güvenliği üzerinde oluşmuştur. Macaristan Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó'nun basına yaptığı açıklamada Ukrayna'nın Rusya ile olan doğalgaz transit anlaşmasını iptal etmesi durumunda, Sırbistan üzerinden Macaristan'a doğalgaz akışının artırılması gerekeceğinin altı çizilmiştir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır da 24 Kasım'da gerçekleştirdiği Macaristan ziyareti sonrasında yaptığı açıklamada Türkiye ile Macaristan arasında 4 milyar dolara yaklaşan ikili ticaret hacmine ilişkin iyimserliğini dile getirerek, 6 milyar dolarlık hedefe doğru istikrarlı bir şekilde ilerlediklerini vurgulamıştır. Ayrıca ziyaret sırasında davet edilen 10 farklı savunma sanayi firma ve kuruluşuyla Macaristan Savunma Bakanlığı'nda yaklaşık beş saat süren bir toplantı gerçekleştirilmiştir. Bakan Kacır, Macaristan'ın şu anda savunma sanayiinde, özellikle de Macaristan ordusunun modernizasyonunda önemli bir program yürüttüğünü de sözlerine eklemiş, buna karşılık olarak Macaristan Savunma Bakanı Kristóf Szalay-Bobrovniczky, Türkiye'yi askeri anlamda bir model olarak gördüklerini belirtmiştir.
Diğer taraftan 18 Aralık'ta gerçekleşecek olan Macaristan gezisi öncesinde gerçekleştirilen Yunanistan ziyareti sırasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a bakanlardan ve firma ve kuruluş temsilcilerinden oluşan bir heyet eşlik etmiştir. Bu görüşmelerin sonucunda spordan eğitime, yatırımdan enerji işbirliğine varan 15 farklı bildiriye imza atılmıştır. Yunanistan ve Macaristan ziyaretlerinin Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından bölgesel işbirliğini artırma çabalarına yönelik bir konuşmada ifade edilmesi, Yunanistan ziyareti sonucunda imzalanan bildirilerin meydana getirdiği sektörel dağılımın, Macaristan ziyareti sırasında potansiyel işbirliği alanları olarak ortaya konmasının gerçekçi olabileceğini göstermektedir.
18 Aralık'ta gerçekleştirilecek olan görüşme, hem Macaristan hem de Türkiye açısından AB ilişkileri bağlamında da benzer anlamlara sahiptir. Macaristan, AB'nin Ukrayna'ya yönelik 50 milyar dolarlık yardım paketini veto ederken AB ise önerilen hukuki reformları gerçekleştirmediği gerekçesiyle Macaristan'a yapılacak 13 milyar dolarlık yardımın dondurulması kararını almıştır. Macaristan, ayrıca 14 Aralık'ta gerçekleştirilen Ukrayna'nın AB'ye katılım müzakerelerinin oylandığı oturuma katılmamıştır. Türkiye ise AB üyeliği müzakerelerinin yeniden görüşmelere açılması gündemde olmasına rağmen geçtiğimiz yıllarda yaşanan göçmen krizinin etkisi ve Rusya – Ukrayna Savaşı sonrasında Türkiye'nin Rusya ile mevcut ilişkilerini yeniden gözden geçirmediği iddiasıyla, Fransa ve Almanya gibi çeşitli üye ülkeler tarafından AB'den uzaklaşmakla itham edilmektedir. Sonuç olarak Macaristan ve Türkiye, değişen jeopolitiğin sancılarını yaşadığımız bir dönemde kendilerini benzer bir pozisyonda bulmaktadır. Macaristan, AB reformlarını gerçekleştirerek AB'nin yardım paketini serbest bırakmasını amaçlarken Türkiye, Yunanistan ile var olan ikili sorunlarında pozitif gündem belirleyerek AB ilişkilerini daha stabil bir görünüme taşımayı hedeflemektedir.
Öte yandan TDT gözlemci üyesi olan Macaristan, TDT'nin gelecekte AB norm ve değerlerine bir alternatif olabileceği senaryosunu değerlendirerek birlik içerisinde aktif bir katılımcı olarak bulunmaktadır. Bu nedenle kültürel ve ticari açıdan TDT içerisinde entegrasyonun geliştirilmesi Macaristan için önem arz etmektedir. 18 Aralık'ta gerçekleştirilecek olan görüşmenin Türk Yatırım Fonu Kuruluş Anlaşması'nın imzalanmasının hemen ardından gerçekleşmesi de bu ziyarete ayrı bir önem atfetmektedir. Macaristan, gözlemci statüsünde olması sebebiyle imzacı bir taraf olarak yer almasa da gerçekleştirilecek olan ziyarette karşılıklı yatırım anlaşmalarının imzalanması beklenmektedir. Diğer bir tarafta, 2024 Türk-Macar Kültür Yılı açılışı törenine ev sahipliği yapacak olan Budapeşte, aynı zamanda iki ülkenin Kültür Bakanlıkları nezdinde işbirliği olanaklarının tartışılacağı görüşmelere sahne olacaktır.
Aynı zamanda, iki ülkeyi kapsayan konuların daha geniş bir biçimde tartışıldığı Türkiye-Macaristan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısında İsveç'in NATO üyeliğinin iki ülke tarafından nasıl ele alındığı muhakkak görüşülecektir. Yine Macaristan'ın 2026 yılına kadar tamamlamayı hedeflediği ordu modernizasyonu hedefi başta olmak üzere potansiyel savunma sanayii ortaklıkları, NATO ve AB gibi çok taraflı örgütler çatısı altında gerçekleştirilebilecek işbirlikleri ve diğer bölgesel sorunların tartışılması beklenmektedir.
Muhtemel gündemler arasında 20 Ağustos'ta gerçekleşen liderler görüşmesi sırasında masada bulunan konulardan birisi olan enerji güvenliği de mevcuttur. Rusya – Ukrayna Savaşı'nın yarattığı AB enerji güvenliği krizi, Türkiye'nin enerji merkezi rolünü pekiştirmiştir. Türkiye'nin Bulgaristan ile LNG ihracatını içeren enerji anlaşması, Türkiye'nin LNG ihracatını konu alan ilk anlaşmadır. Türkiye, bölgesel düzeyde kendisine biçtiği rolün bir parçası olarak enerji işbirliğini artırmaya yönelik adımlar atmayı amaçlamaktadır. Macaristan da enerji arzını çeşitlendirme amacıyla Azerbaycan ve Katar ile temas kurmakta, Türkiye ise sahip olduğu LNG işleme kapasitesi ve boru hattı altyapısı ile bu enerji kaynaklarının Macaristan'a ulaşmasında kilit bir güzergah olarak ön plana çıkmaktadır.
Tüm potansiyeller değerlendirildiğinde Türkiye – Macaristan ilişkileri, çok boyutlu bir düzeyde ve giderek gelişen bir düzlemde ilerlemektedir. İki ülkenin karşılaştığı problemler aynı zamanda işbirlikleri adına fırsatlar sunmaktadır. Çin'in ABD'ye rakip olarak adından giderek daha fazla söz ettirdiği, Rusya'nın AB'yi belirsizliğe sürüklediği günümüz uluslararası ilişkilerinde bölgesel işbirlikleri barışın ve huzurun korunmasında oldukça önemli bir role sahiptir. Türkiye'nin 2010'lu yıllar ve sonrasında sergilediği iddialı ve bağımsız dış politika ile Macaristan'ın "Doğu Açılımı" politikası her iki ülkenin de zaman zaman AB tarafından eleştirilmesine yol açsa da, kriz anlarında oluşturulan diyaloglar uzun vadede karşılıklı bağımlılıklar yaratarak iyi ilişkilerin temelini oluşturmaktadır. 18 Aralık görüşmeleri, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin altıncı toplantısının gerçekleştirilmesinin yanı sıra iki ülke arasındaki dostluğun yüzüncü yılının kutlanacağı 2024 Türk – Macar Kültür Yılı açılış galasına ev sahipliği yapacaktır. Gündemin yoğunluğu ve Türkiye'nin Macaristan ilişkilerine verdiği önemin bu görüşmeleri son yıllardaki en verimli ziyaretlerden birisi yapacağı öngörülmektedir.
