Sakın çocuğunuza kızmayın, arkadaşlarınızla rahat rahat sohbet etmek için önüne koyduğunuz ekran belki o gün sohbeti kurtardı ancak bağımlılığın yolunu da sonsuza kadar açtı. Çocuğunuz da anne babası gibi ekrandan gözünü alamaz oldu. Kısacası armut dibine düştü. "Yavrum yemek yesin, muhabbeti bölmesin" derken çocuğa söz geçirmenin yolu ekran illüzyonunda geçmeye başlayınca anne babalar çaresiz kaldı. Pandemi dönemi bu çaresizliği artırdı. Artık aileler çocuklarının hiç sohbet etmemesinden iletişim kuramamasından şikayetçi. Ama tablet ve telefonları daha çok şey öğrenebilecekleri bir araca dönüştürmek mümkün. Türk Telekom'un kurumsal girişim sermaye şirketi TT Ventures ile ortağı olduğu MentalUP girişimi, eğitimi eğlenceli hale getiren oyunlarla 4-13 yaş arası çocukların kullanımına sunuluyor. Konum ve aktivite bilgilerini anne babalarına ileterek çocukların güvende olmasını sağlayan Find My Kids, 7-18 yaş arasının mobil uygulama kullanım alışkanlıklarını inceledi. Türkiye'den 50 bin çocuğun anonim olarak dahil olduğu araştırmaya göre, çocuklar telefonlarında en çok oyun ve sosyal medya uygulamalarını kullanıyorlar. Normal olan çocuğun bir yerde koşturması mı, yoksa ekran karşısında sessiz sakin yemeğini yemeye devam etmesi mi? Üç yaşında çocuğunuzun restoranda gürültü yapıp dikkat çekmesinden rahatsız olup mekanı terk mi edeceksiniz, yoksa onunla sohbet edip sakinleşmesini mi sağlayacaksınız? Yakın zamanda bir seyahatte benzer duyguları yaşadık. Sanki normal olan çocuğun ekrana bakıp uslu uslu oturmasıymış gibi aileler bize ve çocuğumuza baktı. Ne suçlusunuz, ne de normal olmayan sizsiniz. Normal olmayan toplumun tahammülsüzlüğü ve gerçekçi olmayan beklentileri.
4-5 SAAT EKRAN BAŞINDA
Çocuklar günde 4-5 saat telefon başında ve en çok sosyal medya uygulamalarını kullanıyorlar. Çocukların yüzde 49'u 23:00 - 04:00 saatleri arasında mobil oyun oynarken, yüzde 60'ı aynı saatlerde sosyal medya uygulamalarını kullanıyor. Hatta çocukların yüzde 7'si 18 yaş üstü uygulamaları kullanıyor. Şimdi düşünün Türkiye'de ve ya ABD'de bir ailenin ya da çocuğun doğru beyanda bulunma oranı nedir? Yani toplum dürüstlüğü mü, yoksa uyanıklığı mı ödüllendiriyor? Eğer bu sorunun yanıtını doğru verirsek gelecek nesilden ne beklediğimizi daha iyi biliriz. Find My Kids uygulaması üzerinden yapılan araştırma, Türkiye'den 50 bin, dünyadan ise 1 milyon kullanıcıya ait verinin anonim olarak değerlendirilmesiyle gerçekleştirildi. Uygulamanın Ülke Müdürü Neşen Yücel, "Sosyal medya ve video uygulamaları ile oyunların çocuklarımızın gelişimi ve güvenliği üzerindeki etkileri bütün anne babaların gündeminde olan bir konu. Anne babalar GPS takip özelliği sayesinde çocuklarının konumunu gerçek zamanlı görebildikleri gibi, telefonlarında hangi uygulamayı ne kadar kullandıklarını da kolayca inceleyebiliyorlar. Ebeveyn kontrol imkanlarını en üst düzeye çıkaran uygulamamız, hem gerçek dünyada hem de sanal dünyada ailelerin kendilerini daha güvende hissetmelerine, gereken durumlarda uygun şekilde önlem alabilmelerine yardımcı oluyor" diyor.
SOSYAL MEDYA VE OYUN BAŞINDA GEÇEN SAATLER
Türkiye'de çocuklar ilk onda yer alan dört sosyal medya uygulamasından her birinde günde ortalama 66 dakika geçiriyor. Mobil oyuna ayırdıkları süre de oyun başına ortalama 65 dakikayı buluyor. Ülkemizdeki çocukların en çok kullandığı sosyal medya uygulamaları YouTube, Instagram, Facebook ve TikTok olarak sıralanıyor. Oyun uygulamalarında ise sıralama Roblox, PUBG Mobile, Brawl Stars, Minecraft ve FIFA Mobile şeklinde. Film, dizi ya da çizgi film izlemek isteyen çocukların cep telefonlarındaki Netflix kullanım süreleri günde ortalama 46 dakikaya ulaşıyor. Dünya genelindeki kullanıcılarından elde edilen veriler de Türkiye'dekine benzer. Çocukların en çok kullandığı 10 uygulamadan yarısını sosyal medya, diğer yarısını ise mobil oyunlar oluşturuyor.
500 BİN ÇOCUK KATILDI
4-13 yaş arası çocukların dikkat, hafıza gibi zihinsel becerilerini geliştiren Türkiye'nin ilk oyunlaştırılmış eğitim platformu MentalUP, içerisinde 150'den fazla oyunlaştırılmış beyin egzersizi ve animasyon tabanlı 210'u aşkın fitness egzersizi bulunan 'Event Center' adı verdiği yeni bir modülü kullanıcıların hizmetine sundu. Çocuklar, güncel ve süreli etkinlik ve yarışmaların yer aldığı 'Event Center' üzerinden öğrenerek eğlenceli vakit geçirirken birbirleriyle yarışma imkanı buluyor. 'Event Center' bünyesindeki etkinliklere şu ana kadar toplamda 500.000'den fazla çocuk katılım gösterdi. ABD özelinde Apple App Store platformun'da 6-8 Yaş Çocuk Kategorisi'nde en çok indirilen 10 uygulamadan biri olan MentalUP, MentalUP Fitness For Kids projesiyle TÜBİTAK ve Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın spor alanındaki teknolojileri teşvik etmek amacıyla başlattığı BiGG Spor Ödülleri sıralamasında ilk 10 proje arasında yer aldı.
***
ELEKTRİKLİ ARAÇ SATIŞLARI YÜZDE 70 ARTTI
PwC'nin strateji danışmanlığı grubu Strategy&, 2022'nin son çeyreğindeki bataryalı elektrikli araç satışlarına ilişkin raporunu yayımladı.
Rapora göre, jeopolitik gerginliklere ve yüksek enerji fiyatlarına rağmen, bataryalı elektrikli araç satışları dünya çapında yıllık bazda yüzde 70 arttı. ABD, incelenen tüm pazarlarda arasında elektrikli araç satışlarında en yüksek yıllık büyümeye ulaşırken hemen ardından Çin ve Avrupa geldi. Türkiye'de ise bataryalı elektrikli araç satışları bir önceki yıla göre yüzde 172 artarak 7 bin 743 adede ulaştı.
PwC ve strateji danışmanlığı grubu Strategy&, 2022 yılının dördüncü çeyreğinde dünya çapındaki bataryalı elektrikli araç (BEV) satışlarına ilişkin raporunu paylaştı. Rapor; ABD, Avrupa, Çin, Japonya, Güney Kore ve Türkiye gibi pazarlardan derlenen verileri yansıtıyor.
Strategy& Türkiye Lideri Kağan Karamanoğlu'nun verdiği bilgilere göre Türkiye'de 2022 genelinde 7 bin 743 adet bataryalı elektrikli araç satıldı. Karamanoğlu sözlerine şöyle devam etti: "Miktar az görülse de Türkiye'de satışlarda bir önceki yıla göre yüzde 172 artış kaydedildi. Fişli hibrit araç satışları (PHEV) ise yıllık bazda yüzde 15 artarak 1.000 adede ulaştı. Türkiye'de hibrit araçlar (HEV) yıl boyunca elektrikli araçlar içinde en büyük paya sahip olmaya devam etti ve toplam pazarın yüzde 8'ini oluşturdu." Elektrikli araç pazarını ülkeler bazında inceleyen rapora göre ABD dikkat çekici bir yükselişte. Daha önce Çin ve Avrupa'nın büyük bölümünde görülen gelişimin gerisinde kalan ABD'de, bataryalı elektrikli araç pazarında beklenen canlanma 2022'de gerçekleşti. Bir önceki yıla göre yüzde 88 oranında bir artışla incelenen tüm pazarlar arasında elektrikli araç satışlarında en yüksek yıllık büyümeye ulaştı. Bu yükselişte orijinal ekipman üreticilerinin (OEM) yeni ve cazip modellere yaptığı yatırımlar, devlet teşvikleri ve gelişen şarj altyapısı etkili oldu.
ABD'deki BEV satışları 2022 yılının dördüncü çeyreğinde yüzde 92'lik bir artışla bir önceki yılın aynı dönemine göre neredeyse ikiye katlandı.
ABD'nin hemen ardından Çin geliyor. Son yıllardaki etkileyici büyümesini sürdüren ülkede bataryalı elektrikli araç satışları 2022 yılında yüzde 85 arttı. Bataryalı, fişli (şarj edilebilir) ve hibrit elektrikli araç satışlarının toplamına bakıldığında da satışların bir önceki yıla göre yüzde 87 arttığı görüldü. Bu artış, incelenen pazarlardaki açık ara en yüksek orana işaret ediyor. Avrupa'daki en büyük beş pazar olan Fransa, Almanya, İtalya, İspanya ve İngiltere bir önceki yıla kıyasla yüzde 28 büyüdü.
Bataryalı elektrikli araç satışları, 2022 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 39 arttı. İngiltere, yüzde 40 yıllık büyüme oranıyla en yüksek ivmeyi yakalayan ülke olurken Almanya'da ise satışlar, sadece 2022 yılının dördüncü çeyreğinde önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 66 arttı. Almanya'daki bu durum "en yüksek bataryalı elektrikli araç büyümesi" olarak nitelendirildi.
Almanya'daki tüketiciler 2023 yılının başında devlet teşviklerinde yapılacak kesintiden önce hızla harekete geçerek 2022'nin dördüncü çeyreğinde ilk defa içten yanmalı motorlu (ICE) araçlardan daha fazla hibrit ve bataryalı elektrikli araç satın aldı.
TOGG ŞARJ CİHAZI YAYILIYOR
Togg, ilk akıllı cihazı T10X'i kullanıcılarla buluşturmanın heyecanını yaşarken, kesintisiz kullanıcı deneyimi hedefi doğrultusunda Trugo markasıyla sürdürdüğü şarj cihazı kurulumlarına da ülkenin dört bir yanında aralıksız devam ediyor. Trugo ile Türkiye'de uçtan uça kesintisiz ve yüksek performanslı şarj ağı kurmak için yola çıkan Togg, Bolu HighWay Dinlenme Tesisi'nde kurduğu yüksek performanslı şarj cihazlarının ardından, Bursa, İstanbul, Samsun, Sakarya, Düzce, Ankara, Kocaeli, Van ve Denizli'de de kurulumlarını tamamladı.
Kendi hizmet noktalarının yanı sıra Shell ile de iş birliği yapan Togg, Trugo'nun hedefleriyle uyumlu olarak belirlenen Shell istasyonlarında da cihaz kurulumlarını sürdürüyor. Trugo'nun kurduğu istasyonlar tüm elektrikli araç kullanıcıları tarafından kullanabilecek.
180 kW ve üzeri cihazlarla tüm elektrikli araç kullanıcılarına kesintisiz bir deneyim sunmayı hedefleyen Trugo, yüksek performanslı şarj cihazlarıyla bir bataryanın doluluk oranının 30 dakikadan daha kısa sürede yüzde 20'den yüzde 80'e ulaşmasını sağlıyor. Cihazlar, yüzde 100 yenilenebilir enerji kaynakları kullanılıyor. Türkiye'deki tüm elektrikli araç sahiplerinin erişimine açık olan yüksek performanslı şarj ağı sayesinde kullanıcıların menzil endişesi de ortadan kalkıyor.
Tüm elektrikli araç kullanıcıları, Türkiye genelinde kurulan şarj ağını Trugo mobil uygulaması ve web sitesi üzerinden takip edebilecek.
App Store ve Google Play üzerinden kullanıcıların hizmetine sunulan mobil uygulama kullanıcılara sorunsuz bir şarj deneyiminin kapısını açıyor. Kullanıcılar, Trugo mobil uygulaması ile kendilerine en uygun istasyonu bulabilecek, şarj sürecini takip edebilecek, şarjın tamamlandığını görebilecek, geçmiş şarj uygulamalarına erişebilecek ve şarj ödemesini yapabilecek. Trugo mobil uygulaması kullanıcıları yakınlarındaki Trugo istasyonunu ararken eczane, kafe, oyun parkı, AVM, restoran gibi ihtiyaçlarına göre de arama yapabilecek.