Günümüzde milyarlarca insanın farkında olmadığı, çalışma prensiplerini bilmediği yapay zeka, yapay öğrenme, bulut, 5G, yenilenebilir enerji gibi yeni kavramlar var. İnsan kaynağında "sürdürülebilir" olmanın yolu, vicdan ve aklı birleştiren insanlar yetiştirmekten geçiyor. Yapay zekanın medyada "robotlar dünyayı ele geçirecek" gibi sığ bir düşünceyle öğretilmeye çalışıldığı bir dönemde ulu önder Atatürk'ün dört kelimeye tarif ettiği "Fikri hür, vicdanı hür" nesiller yetiştirmenin önemi her geçen gün artıyor. Türkiye'de sürekli merak tohumları atarak, vicdanla aklı birleştiren YGA'nın (Young Guru Academy) deyişiyle çift kanatlı insanlarla "insanlığa faydalı bir ilke birlikte imza atma" vizyonuyla çalışan insanlar var. Geçtiğimiz hafta, iş dünyasından sanata, bilim insanlarından sporculara herkesi bir araya getiren etkinliğe imza attılar. Ancak en önemlisi yaptıkları projelerle "çift kanatlı yapay zeka" ne demek onu gösteriyorlar. Twin bilim setiyle, kodlama ve yapay zeka öğrenme temeli çift kanatlı rehberler aracılığıyla çocuklara öğretiliyor. Yine YGA projesi WeWalk dünya devi Microsoft'un yapay zeka desteği verdiği projelerden biri haline geliyor.
30 YIL ÖNCE VİCDANLI YAPAY ZEKA
1991 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Elektronik Fakültesi'nde yüksek lisans öğrencisi olan dostum Ata Ünal yapay zeka kavramıyla tanışmamı sağlamıştı. Üstelik yüksek lisans tezinde tam 30 yıl önce yapay vicdan kavramı üzerine yoğunlaşmıştı. Düşünün tam 30 yıl önce. Bugün yapay zekayı yapay vicdan ile buluşturan yeteneklere sahip olmak çok değerli. Peki, o gün değil, bugün yapay zeka neden gündemde. Bunun sebebi sensörler, kameralar, ağa bağlı milyarlarca cihazla anlık toplanan trilyonlarca veri ve akıllı telefonların bile anlık 10 trilyon işlem yapma kapasitesi oldu. Artık iş dünyası da, devlet kurumları da yapay zeka ile servislerini yeniden inşa ediyorlar. Peki yeterince vicdanlı mı? Buna yanıt hayır. Önce veri toplanırken vicdan yoktu. Ancak skandallarla toplanan verilerin nasıl kullanıldığına şahit olduk. İşte bu yüzden çift kanatlı yapay zekaya ihtiyaç var.
TÜKETİRKEN VE ÜRETİRKEN ÇİFT KANAT
Evde henüz bilgisayar, telefonla arasına mesafe koymaya çalıştığınız çocuğunuz varsa, elektrik düğmesine basıp ışığı yakmak veya bir pervaneyi çalıştırmanın onun gözünde nasıl bir parlamaya sebep olduğunu görürsünüz. Okul aidatlarını ödeyerek vicdanını rahatlatmaya çalışan aileler, ayırdıkları zaman ve merak tohumları atma konusunda ne kadar hevesli? Yani elektrik düğmesine basmaya hevesli parmakların heyecanını çif kanatlı yapay zeka yazılımı kodlarken devam ettirmek çok önemli. Üretirken ve tüketirken çift kanatlı olma heyecanı taşıyan nesiller yetişmesine katkı sağlamak Sinan Yaman ve tüm katkı sağlayan gençler için eşsiz bir gurur. Yani Aziz Sancar'ları sistematik olarak yetiştiren, Türkiye ve dünyaya faydalı ilklere imza atan insanların sayısını artırmak. İşte ortaya koyduğu projelerle bu çift kanatlı yapay zeka örneklerini ortaya koyan YGA'daki her bir gencin attığı tohumlara, ürettiği şeylere toplum olarak teşekkür borçluyuz. Gelin o çift kanatlı yapay zeka projelerini yakından tanıyalım. 20 yıl sonra etkinliklerde konuşan insanların yaş ortalaması 29'a inmişse, zaman geçtikçe gençleşen hayal ortakları hedefi 12'den vurmuş demektir.
TWİN'E 1.5 MİLYON POUND DESTEK
YGA girişimlerinden Twin, Avrupa'nın en büyük yatırım bazlı kitlesel hisse fonlama platformlarından biri olan Seedrs aracılığı ile ekim ayında başlattığı ara yatırım turunu geçtiğimiz günlerde tamamladı. Büyümesini globalde de hızlandırmak için Londra'dan dünyaya açılan girişim, yatırım turunda hedefini yüzde 200 aşarak toplamda 1,5 milyon pound'luk yatırıma ulaştı. "Twin'in dünyanın sorunlarına teknolojiyle çözüm üretecek nesiller yetiştirme misyonunu son derece ilham verici buluyorum. Twin'e yatırım yapmanın geleceğimiz için çok değerli bir katkı olduğuna inanıyorum" diyen yatırımcı Erdal Durukan'ın ve Erdinç Uçan'ın liderliğini üstelendiği yatırım turu, alınan kurumsal fonlarla birlikte 1,5 milyon pound'a ulaştı. Twin; başta İngiltere, Fransa, İspanya, ve Hollanda olmak üzere 25 farklı ülkeden, 390 farklı yatırımcıyı ve Euro Strategy gibi uluslararası şirketlerin yatırım fonlarını portföyüne ekledi.
YAPAY ZEKA ÖĞRENEN KÖY ÇOCUKLARI HAYAL EDİN
Çocukların hayal gücünü geliştiren, eğlenceli ve öğretici robotik ve kodlama setleri geliştiren Twin şimdiye kadar 400 bin çocuğa ve bin 200 okula ulaştı. Perakendede 15 farklı ülkede, 35 satış kanalı üzerinden 6 farklı Twin seti satılıyor. Twin, şubat ayında Twing mobil uygulamasını ücretsiz olarak canlıya aldı, organik büyüme ile 60 bin çocuğa ulaştı. Milli Eğitim Bakanlığı ve YGA iş birliğiyle hayata geçirilen Bilim Seferberliği kampanyasıyla bugüne kadar 800 dezavantajlı köy okuluna Twin setleri ulaştırıldı. 12 yaşında Adana'nın Seyhan ilçesinde yenilenebilir enerji konusunda hayaller kuran Cihan Özalevli, bugün kurucu ortağı olduğu Twin bilim seti ile belki de geleceğin çift kanatlı yapay zeka kodlayan çocuklarına ilk tohumu atan kişi olabilir. Sürekli geliştirilen bilim setlerinde yapay zeka ve yapay öğrenmenin de dahil edildiği, çift kanatlı yapay zekayı köy çocuklarının bile öğrendiğini düşünün. Köylüyü milletin efendisi yapacak nesil, belki de köyde veya varoşta bir okulda Twin bilim setiyle yapay zeka öğrenen çocuk olabilir
GÖRME ENGELLİLERE ÇİFT KANATLI DESTEK
Yıllar önce kitlesel fonlama adımlarını ilk kez atarken tanıştığım akıllı baston projesi WeWalk'un kurucu ortağı Kürşat Ceylan gibi çift kanatlı girişimcilere ihtiyacımız var. Görme engelliler için geliştirilen, dünyanın en akıllı bastonu WeWALK, bugüne kadar 37 ülkede binlerce görme engelliye ulaşırken çift kanatlı yapay zekanın harika bir örneği oldu. Görme engellilerin sosyal hayata tam bağımsız ve eşit katılımını amaçlayan ve TIME dergisi tarafından yılın en iyi icatlarından biri seçilen YGA girişimi WeWALK, yine bir ilki başararak Microsoft'un Erişebilirlik için Yapay Zeka programına Türkiye'den seçilen ilk girişim oldu. WeWALK, 25 milyon dolar bütçeli, beş yıl sürecek program kapsamında teknolojisini yapay zeka ile zenginleştirecek. Microsoft iş birliğiyle WeWALK iki yeni özellik ile görme engellilere sunduğu deneyimi geliştirecek. Bunlardan ilki baston kullanıcılarının baston hareketlerini ölçümleyip kişiye özel geri bildirimler vererek bağımsız hareket kabiliyetini artırmak olacak. Bir diğeri ise; görme engellilerin yolculuk deneyimlerini iyileştirecek sesli asistan çözümleri geliştirmek olacak. Microsoft'un baş inovasyon mimarı Mary Bellard konuyla ilgili şunları söylüyor: "Microsoft olarak engelliler ile birlikte, engelliler için düşünülen yapay zeka çözümlerinin, insanların bağımsız hareket kabiliyetlerine etkisinin çok büyük olduğuna inanıyoruz. İşte bu nedenle, dünya çapında beyaz baston kullanan milyonlarca insan için hayata geçiren WeWALK'u desteklemekten heyecan duyuyoruz."