Türkiye'nin veri toplumu olmadığını düşünenler, iş dünyası, eğitim ve üretim kültürü açısından bakıldığında pek haksız olmayacakları sonuçlar görebilir. Oysa, 1960'lı yıllarda Türkiye'den akademisyen ve sanatçılar veri toplumu olma yolunda pek çok ilke imza atma başarısını gösterdi. Prof. Dr. Aydın Köksal önderliğinde bir grup akademisyen bilişim terimlerine Türkçe karşılık bulunmasını sağladı. Data kelimesine veri, computer kelimesine bilgisayar, memory kelimesine bellek karşılığı kullanılmaya başlandı. Bu yüzden 70'li yıllarda elektronik bölümlerinden mezun olanlar computer yerine bilgisayar terimini kullanmaya başladı. Tarımdan üretime, sağlıktan eğitime veri tabanlı düşünme mantığımızın kurumsallaşması için başka adımlar da atılmalıydı. Dünyada bile veri gibi kavramlar çok daha yeniyken, Altan Gürman gibi sanatçıların veriyi resim sanatında kullanması 1960'lı yıllara dayanıyor. Peki, bilim, sanat alanında bu kadar öncü adımlar atılmasına rağmen veri toplumu olma yönünde ısrarlı adımlar niye atılamadı? İlk kez Müze Arter'de tanıdığım Altan Gürman'ın eserleri beni çok şaşırttı. 60'lı yıllarda bilim dünyası henüz veri tabanlı iş yapma kültürünün temellerini bilgisayarlarla atarken, Türkiye'den bir sanatçının öncü eserler bırakması gurur verici. Maalesef 1976 yılında henüz 41 yaşındayken vefat eden Altan Gürman, az ama çağının çok ötesinde eşsiz pek çok eser bırakıyor. Çağının çok ötesinde bir sanatçı ve akademisyene sahip olduğumuzu bugünlerde keşfetmek çok acı.
DAHA ÇOK VERİ ZAMANI
İş dünyası verinin artışıyla dijital iş yapma dönüşümünü fırsata çevirirken öncü rolü oynayan akademisyen ve sanatçılar neden dönüşümde öncü olmuyor veya olamıyor? Sanatın her alanında dijital dönüşümün etkilerini görmek mümkün. 3 boyutlu baskı yapan özel kalemler, yazıcılarla yeni nesil tasarımcı ve sanatçıların eserleri ortaya çıkarken, artık teknolojiden daha fazla faydalanılıyor. Renkli yazıcılar, üç boyutlu yazıcılar sanatçılar için daha pratik çözümler sunuyor. Şimdi o çözümlere yakından bakalım.
3 boyutlu kalemle heykel yapmak
3Doodler'ın 3 boyutlu baskı kalemleri, okullarda eğitimden sanat projelerine, son teknoloji profesyonel model yapımına kadar geniş bir potansiyel kullanım yelpazesi sunuyor. 3B çizim yaparken ölçüleri ve ayarları değiştirme şansı sunuyor. Çalışılan malzemede de değişiklik yapılabiliyor. Pro Plus, 3Doodler Pro'nun yükseltilmiş bir sürümü. Daha fazla özel ayar yapma şansı sunuyor. Pro Plus'ın arka plakası manyetik ve bakım amacıyla kalemin içine erişmek için çıkarılabilir. Cihaz ayrıca filamentleri farklı genişlik ve şekillerde çıkarmak için altı farklı kalem ucu seçeneğiyle birlikte geliyor.
Yaratıcılık 2 boyutta da devam ediyor
Fotoğraf çekmek kadar, çektiği fotoğrafların baskısını almayı da ihmal etmeyenler için harika baskı seçenekleri de var. Canon'un, yeni A3+ renkli fotoğraf yazıcısı PIXMA PRO-200 fotoğraf tutkunlarının profesyonel baskı almasını sağlıyor. PIXMA PRO-200, gelişmiş baskı teknolojisi sayesinde, fotoğrafçıların farklı cihazlar üzerinden çeşitli doku ve boyutlardaki kağıt türleri ile güvenli ve hızlı bir şekilde baskı almasına olanak tanıyor. PIXMA PRO-200, her tür kağıt ile kenardan kenara "kenarlıksız" baskı alabilme özelliği sayesinde baskıların özel bir çaba sarf etmeksizin profesyonel görünmesini sağlıyor. Yazıcı, kullanıcıların Canon ve diğer marka kağıtların 39 inç özel kağıt uzunluklarına kadar baskı alınabilmesine imkan tanıyor. Güzel sanatlar, parlak, baskı medyası ve Canon'un yeni Premium Fine Art Rough (FA-RG1) kağıdına baskı alabilme becerisi, her fotoğrafçının sanatsal olanaklarını artırıyor ve yaratıcılık sınırlarını zorlamalarına olanak sunuyor.
Fotoğrafın en akıllı dönemi
Daha az ışıkta daha çok detay yakalamaya çalışan akıllı telefon kameraları; işlemci, sensör, mercek dışında makine öğrenmesi ve yazılım desteğiyle daha iyi video ve fotoğraf sonucu elde etmeyi sağlıyor. Profesyonel fotoğrafçıların Nikon veya Canon renkleri arasında tercih yaparak canlı veya doğala en yakın sonuç yarışında telefonlar da var. Üstelik telefonlar ellerinde mercekler olmadığı için daha çok yapay zeka veya makine öğrenmesi diyebileceğimiz yazılımla daha iyi sonuç elde ediyor. Son olarak yurt dışında satışa sunulan iPhone 12 ve iPhone 12 Pro sahip olduğu 5 nanometre A14 Bionic işlemci ve makine öğrenmesi yetenekleriyle gölge, ters ışık, düşük ışık gibi fotoğraf ve video çekim dertlerine çözüm üretiyor.
GENİŞ AÇI KAMERALAR
Ultra Geniş kamera ve f/1.6 diyafram özellikli geniş kamera kullanan bu gelişmiş kamera sistemi, yüzde 27 daha fazla ışık alarak loş ışıkta daha hızlı çekim yapmanızı sağlıyor. Ayrıca ters ışık, düşük ışık ve gölgede kalan detaylarda daha iyi fotoğraflar çekmeniz için TrueDepth, Geniş ve Ultra Geniş kameralarda bulunan gece modu ve daha hızlı çalışan Deep Fusion, iPhone 12 modellerinde amatör hatalarını azaltıp başarı oranını artırıyor. Super Retina XDR ekran sayesinde iPhone 12'de oynatılan videolar her zamankinden daha gerçekçi gözüküyor. A14 Bionic, yeni görüntü sinyali işlemcisi (ISP) ile birlikte görüntü kalitesini artırıyor ve geleneksel kameralarda mümkün olmayan güçlü bilişimsel fotoğrafçılık özelliklerini mümkün kılıyor. iPhone 12 Pro modelleri, bu yıl içinde kullanıma sunulacak yeni Apple ProRAW formatını da destekliyor. Bu yeni format, Apple'ın birden fazla kare işleme ve bilişimsel fotoğrafçılık teknolojisini RAW formatının çok yönlülüğüyle bir araya getiriyor. Kullanıcılar iPhone'da yerleşik olarak veya diğer profesyonel fotoğraf düzenleme uygulamalarıyla renk, detaylar ve dinamik aralık üzerinde tam bir yaratıcı kontrol sahibi olabilecekler.
GECE ÇEKİMLERİNDE KOLAYLIK
iPhone 12 Pro'da, geniş ve ultra geniş kamera dışında optik zoom aralığını 4 kata çıkararak portre fotoğrafları çekmek için 522 mm odak uzunluklu bir Telefoto kamera bulunuyor. iPhone 12 Pro Max, pro kamera deneyimini daha da ileri götürüyor. Yeni f /1.6 diyaframlı geniş kamera 1.7 um pikselli yüzde 47 daha büyük bir sensörle, loş ışıkta yüzde 87'ye varan dev bir iyileşme sağlıyor. Ayrıca, büyük ultra geniş kamerası ve yakın çekimler ve daha dar kesitler için daha büyük bir esneklik sağlayan 65 mm odak uzunluğuna sahip bir Telefoto kamerası da bulunuyor. Sistem toplam olarak 5 kat optik zoom aralığı sunuyor. 5G uyumlu olması telefonların anında çek, düzenle ve paylaşma özelliğinin öne çıkmasını sağlıyor. Türkiye'de Türk Telekom 5G testlerine devam ediyor. Ancak iPhone 12 satılırken 5G şebeke olmasa bile, yakın dönemde Türk Telekom'un Argela girişimi 5G standartlarının oluşmasına katkı sağlıyor. Pro serisinde, bir sahnenin ışık mesafesini ölçme ve piksel derinliği bilgilerini kullanma özelliğini sağlayan yepyeni LiDAR tarayıcı da bulunuyor. Daha hızlı ve daha gerçekçi AR deneyimleri sağlayan LiDAR tarayıcı, loş ışıklı sahnelerde fotoğraflar ve videolarda daha yüksek doğruluk ve daha düşük çekim zamanı için otomatik odaklamayı 6 kat iyileştirdiğini iddia ediyor.
Konsol isteyene monitörü de hazır
Oyunların hepsi dizüstü bilgisayar sevecek diye bir kural yok. Aslında konsol oyunlarının dev ekranlarda verdiği oyun keyfini bazen bilgisayarlarda bulmak zor. Eğer yeni PS5 veya Xbox'da gözünüz varsa, monitör konusunda da hazırlıklara başlamanız iyi olur. Daha önce deneme şansı bulduğum Philips 326M6VJRMB konsol oyunları için tasarlanmış bir monitör. Yani oyunlardaki konsolların grafik, renk ve başarısını bu monitörde keşfetmek sanırım bambaşka bir deneyim olacaktır. Philips'in 32 inçlik dev monitörü ekranın kendi boyutlarını aşan renk cümbüşü sunmasını sağlayan Ambiglow teknolojisiyle de dikkat çekiyor. Ambiglow teknolojisi duvara bir ışık haresi yansıtarak ekranı genişletiyor ve renk cümbüşü içinde heyecanı artırıyor. Hızlı işlemcisi, gelen görüntü içeriğini analiz ederek yayılan ışığın görüntüye uyum sağlaması amacıyla rengi ve parlaklığı sürekli ekrandaki görüntülere göre uyarlıyor. Konsol oyunları oynayanların bunu deneyimlemesi çok önemli. Monitöre konsol bağlayabildiğiniz gibi USB bağlantı üzerinden harici cihaz kurabiliyorsunuz. Örneğin USB sürücü üzerinden video ve fotoğrafları doğrudan ekran üzerinden izlerken bilgisayara aktarabilirsiniz.
