Evinde altlı üstlü çift kilit kullanan, çeşme suyu yerine damacana su alan insanlar, internette neden kapısı açık uyumayı tercih ediyorlar? Yani akıllı telefonlarında, tabletlerinde bildirimlere, virüs ve bilgisayar korsanlarının saldırılarına karşı çözüm üretmeyen yine aynı insanlar. Dinleme, izleme konusunda neredeyse paranoyak hale gelen bir toplum, bir uygulamayı kurarken her şeye evet diyecek kadar nasıl pervasız olmayı başarıyor?
Peki biz, gelen her bildirime kapısını açan, güvenli ya da güvensiz olduğuna bakmadan her mesajı açan, sosyal medya hesapları ele geçirilen biri olmayı nasıl başarıyoruz? Yanıtı çok basit. İnternette, iflah olmaz bir romantik gibi davranıyoruz.
HAYALLER KURUYORDUK
Bu durumun sebebi için internette romantik dönemleri hatırlamak şart. Yıllar önce 'İnternet Vatandaşlığı' kavramı üzerine uzun uzun düşünüp bir grup arkadaşlarımızla rüyalar kurmuştuk. İnternetin kaotik yapısı bir şekilde romantik hayaller kurmanızı sağlıyordu. Hatta İnternet Vatandaşlığı üzerine Facebook sayfası bile hazırladık.
Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya Bölümü Öğretim Görevlisi, arkadaşım İsmail Hakkı Polat ile internetin anayasal hak olması için çaba harcamıştık. Aslında ne kadar naif şeyler düşündüğümüzü görüyorum. Şimdilerde anayasal hak olmasa bile internet kotaları konusundaki Bilişim Teknolojileri ve İletişim Kurulu'nun çalışmaları internet kullanımı konusunda acımasız sınırları biraz olsun hafifletti. Mobil internet, reklam, bedava internetin sosyal faturası, bugün olduğu kadar göze batmıyordu. İnternetten gelen her şeye kapımız devamlı açıktı.
ÖNLEMİ DÜŞÜNÜN
Şimdilerde telefona taciz gibi gelen, internet faturasını artıran ve kişisel verilerimizin ortalığa dökülmesine sebep olan bildirimlere karşı önlem almayı düşünen yok mu? İnternette kişisel verilerle ilgili önlem almadan, cehaletin, naifliğin veya tedbirsiz davranmanın bedelini ağır bir bağımlılıkla ödüyoruz.
Yeni bağımlılığın kapısını aralayan bildirimleri kapatmadan, interneti bu kadar sevmemizin sonuçlarına bakalım. Son olarak internet kullanımını Avrupa ortalamasının üstüne taşıyacak yeni kampanyalar ortaya çıktı. Türkiye olarak, ilk kez internet ile tanışacaklar için çaba harcarken, internet kültürüyle yoğrulanlar için de hazırlık yapmak zorundayız.
Bu konuda yeni sivil yapılar oluşturmak şart. Kişisel verilerin gizliliği, internette siber zorbalık gibi konularda farkındalık yaratmak için yapılanlar yetersiz kalıyor. Bu alan kuzu postunda kurtlarla dolu. Öncelikle de 'bedava' kullanımın yarattığı tahribatı anlatmak gerekiyor.
***
İnterneti ve zamanı tüketen 10 bildirim
E-postalar: Gelen her elektronik postayı anında görmek zorunda değilseniz, telefonunuzda e-posta bildirimlerinizi hemen kapatın.
Alışveriş uygulamaları: Sıkça alışveriş yaptığınız veya indirim kampanyaları için kullandığınız uygulamalar, size olur olmaz bildirim göndermesin.
Konum bilgileri: Bildirimlerin gelme sebeplerinin başlıcası konum bilgisi ile tetikleniyor. Siz siz olun konum bilgilerini gerekli gereksiz her uygulama için açık bırakmayın. Pil ömrünün en büyük düşmanının konum bilgisi olduğunu unutmayın. Üstelik hassas görevler yapan insanların nerede olduğu bilgisi bazen bu uygulamalar üzerinden erişilebiliyor.
Instagram uygulaması: En sık kullandığınız uygulamalar için zaten zaman harcıyorsunuz. Bir de bildirimleri açarak kendinizi paranoyak hale getirmeyin. Her beğenme, her takip internet paketinizi ve zamanınızı tüketmesin.
Twitter uygulaması: Sosyal ağlarda olan bitenle ilgilenmek hayatınızın bir parçası haline gelmiş olabilir. Ancak her takip edeni, her RT ya da fav bilgisini o an almanız şart olmasa gerek. O zaman Twitter'da konum ve bildirimlerini gönül huzuru içinde kapatabilirsiniz.
YouTube videoları: Siz ya da ortak kullanan çocuklarınız için YouTube bildirimleri canınızı sıkabilir. Özellikle YouTube fenomenlerinin zombi haline getirdiği çocuklarınızın bildirim tuzağına düşmesi hiç zor değil. Onlardan aldıkları her talimatı çocuklar eksiksiz bir şekilde yerine getirmeyi başarıyor.
Sağlık uygulamaları: Akıllı saat ve sağlık uygulamları size birtakım bildirimler gönderiyor. Bu gönderileri sadece spor yaptığınız anda kullanmanızı tavsiye ediyoruz. Gerekli gereksiz gelen bildirimler dikkatinizi dağıtmasın.
Anlık mesajlar: Sürekli gelen anlık mesajların, siz yemekte sobet ederken gelmesi dikkatinizi dağıtmıyor mu? Bazı özel durumlarda telefonunuzu 'rahatsız etme' moduna alabilirsiniz.
Banka ve finans bildirimleri: Banka ve finans bilgilerini anlık olarak takip etmeniz gerekmiyorsa, bildirimlerini açık bırakmayın. Üstelik konum bilgilerini de açmak oldukça ihtiyatsız bir davranış. Borsada milyon dolarlık bir portföy yönetmiyorsanız, bildirim kapısını ardına kadar açmanıza gerek yok.
Haber çıkıntıları: Tamam her olayı anında takip eden profesyonel gazeteciyseniz, ajans bildirimlerini açık bırakabilirsiniz. Ancak haberlerin sizin telefon ekranına sürekli taciz ateşi açmasını istemiyorsanız, haber bildirimlerini kapatmanızı öneriyorum.
***
Görüntüden sonra aklını da seveceğiz
Televizyonlar artık görüntüleriyle olduğu kadar, yapay zeka yetenekleriyle de dikkat çekiyor. Yılın hemen başında Las Vegas'ta düzenlenen CES 2018 Tüketici Elektroniği Fuarı bize akıllı televizyonlarda yapay zeka dalgasının yaklaşmakta olduğunu göstermişti. Ancak unutmayın bunlar henüz bebek adımları. Görüntü güzelleştirmek ve çözünürlüğü yukarı çekmek için de kullanılıyor. Bu konuda Güney Koreli Samsung ve LG'nin küresel rekabeti devam ediyor.
LG, kendi evinde Güney Kore'nin başkenti Seul'de 2018 model OLED ve SUPER UHD televizyonlarıyla gövde gösterisi yaptı. Hemen ardından Samsung da New York'ta yaptığı lansmanda 8K yapay zeka kullanan televizyonlarını tanıttı. Küresel ve yerel interent TV uygulamaları artık bu akıllı televizyonlarda yüklü gelecek ve sorunsuz çalışacak şekilde hazırlanıyor. Türk Telekom Tivibu uygulaması uyumlu olmayan bir televizyon görmek pek mümkün değil.
Ancak şunu unutmayalım ki, Arçelik ve Vestel gibi Türk markaları olmasa, bu kadar dünya devi, Türkiye pazarında istediği fiyatları bize kabul ettirebilirdi. Yerli markalarımızın rekabet gücü sayesinde güncel teknolojiyi uygun fiyata ve Türk tüketicisinin kabul edeceği servis koşullarında almak mümkün oluyor.
SESLİ KOMUTLARI DİNLİYOR
Rakamsal olarak bakınca televizyon satışları konusunda Dünya Kupası'ndan dolayı da tahminler iyimser. 2017'de 1,6 milyon adet olarak gerçekleşen OLED TV satışlarının 2018'de 2,5 milyon adete çıkması bekleniyor.
Televizyonlar yeni işlemcileri ve yapay zeka yazılımlarıyla daha iyi kontras ve görüntü kalitesiyle karşımıza çıkıyor. TV setlerinde yer alan yapay zeka fonksiyonu sayesinde kullanıcılar, gelişmiş ses asistanı teknolojisinin kullanışlı özelliklerinden faydalanarak doğrudan uzaktan kumandaya konuşabiliyorlar.
Bu noktada LG'nin üst düzey derin öğrenme platformu Deep ThinQ tabanı üzerinden, sesle harekete geçirilen kontrol ve bağlanırlık sağlayan Doğal Dil İşleme (NLP) sistemi devreye giriyor. LG'nin ThinQ yapay zeka destekli televizyonları, Elektronik Program Rehberi (EPG) tabanlı hizmetleri destekleyerek gerçek zamanlı bilgi sağlıyor ve istenen içeriklere sahip kanalları düzenliyor. Kullanıcılar 'Bu filmin müziklerini ara' ya da 'Program bittiğinde televizyonu kapat' gibi programın ismi ya da belli bir zamanlaması olmayan komutlar da verebiliyor.
Samsung, New York'taki toplantıda 2018 model yeni televizyon serilerini tanıtırken üzerinde durdukları en önemli konu televizyonların akıllı yönetim ekranına dönüşmesi oldu. Ağa bağlı tüm cihazlar aynı zamanda farklı sosyal ağlara erişim sağlıyor. Eğer telefonunuzla sosyal ağa bağlıysanız, televizyondan tekrar bağlanmanıza gerek kalmıyor.
Yapay zeka yetenekleri 8K çözünürlükte içerik bulamayacağınız için kullanıcılara görsel kaliteyi yaşayacakları deneyim sunuyor. Televizyon ekranları bildirim ve ambiansı yaşayabileceğiniz yaşam merkezine dönüşüyor.