Tarihçilerin anlatmakta oldukça zorluk çekeceği bir döneme şahitlik ediyoruz. Bir yandan dünyayı avucuna alan, insanlığın topyekûn savaştığı korona pandemisi bir yandan evimizde ailemizle kalmazsak ölmeden önce sevdiklerimizi göremeyeceğimiz bir hastalığa kapılma korkusu... Pandemiden öte korkunun esir aldığı, belirsizliğin doğru adım atmayı zorlaştırdığı ekonomi, piyasa, ticaret üçgeni. Sorularımız çok, yanıtları yok, işimiz zor.
Böyle bir dünyada ne FED gibi "sınırsız" bir savurganlık ne de İngiltere gibi deneysel politikalar kurtarıcı olacak gibi görünüyor. Her aşamada dengeli, güvende ve tasarruflu olmamız şart. Bundan belki de 6 ay sonra kazananlar, paniğe kapılmayıp bugünü sakin ve yarını planlayarak geçirenler olacak.
Açıklanan paketler, uçuşan rakamlar, saklanan analizler... Bazı raporlara göre Avrupa ekonomilerinin birçoğunda 3. çeyrekte % 9.7 küçülme bekleniyor. Buna göre dünya hasılasının % 20-30'u büyüklüğünde paket açıklanması gerekiyor. Bu da yaklaşık 25 trilyon dolar anlamına geliyor. Krizin dünyaya maliyetinin ise 10 trilyon doları bulacağı hesaplanıyor.
Yüksek dalgalı dönemde, dünyada turizmin, ticaretin durma noktasına geldiği bir ortamda 13 ülkede 21 liman işleterek dünyanın en büyük kruvaziyer liman işletmecisi unvanını alan Global Yatırım Holding'in sahibi Mehmet Kutman ile konuştum. İşler bir yana Kutman, Türkiye'de alınan önlemler nedeniyle defalarca Sağlık Bakanı başta olmak üzere tüm sağlık çalışanlarına müteşekkir olduğunu vurguladı. Kutman, sıtma ilacının işe yarayacağını öğrenince 96 yaşındaki annesi için hemen eczaneye koştuğunu ama bakanlığın burada bile doğru önlem alarak ilaçları toplattığını söyledi.
İşe gelince... Kruvaziyer ayağında tüm gelirlerin durduğunu belirten Kutman virüs sonrası yaptırdığı stres testlerini paylaştı. 1 Nisan 2021'e kadar sıfır gelire rağmen borçları ödeyerek ayakta kalabildiklerini hesapladıklarını vurguladı.
Kutman, Londra borsasından da çıkmayı planlıyor. Halka açık olan Global Ports Holding PLC'yi haftaya yönetim kurulu onayından sonra halka kapatacağını söyledi.
Kruvaziyer ayağında kesinlikle satış düşünmediğini, 1,5 milyar liralık yatırım planlarını devam ettirdiğini söyleyen Kutman, "Kruvaziyer şirketleri o kadar zor durumda ki hiçbir şekilde rekabet şansları yok. Önümüzdeki 12-16 ayda birçok limanı bünyemize katmakla uğraşacağız. Porto Riko, Virgin adaları gibi 10-12 liman var. 12-24 ay arasında para bolluğu olacak. Bir an önce alıp kenara koymak lazım" dedi. Strateji açık: Öldürmeyen güçlendirir.

***

Ucuza gitmesin

FED'in sınırsız genişleme kararından sonra piyasalarda bollaşan para elbette virüs riski ortadan kalkınca dünyada pek çok şeyi değiştirecek. Şu anda dünyanın her yerinde şirketler değerinin çok altında. Bugünkü zorlukla dayanma değil de elden çıkarıp kurtulma psikolojisi içinde olanlar ise yarın çok pişman olacak gibi duruyor. Dünyanın önde gelen iş insanları özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki şirketleri uyarıyor. Pek çok fon, bu şirketleri radarına almış durumda. Duyduğuma göre Türkiye'de de pek çok şirketin patronuna maillerle teklifler gidiyor. Aman dikkat! Bugün 5 liraya sattığınız şirketinizin yarın 15 liraya başkalarına satıldığını duyarsınız. Markalara sahip çıkabilmek önemli.