Yerel seçimlerin belirleyici ili İstanbul görünmesine rağmen önümüzdeki seçimlerde yeni büyükşehir olan 29 il seçimleri de bir o kadar belirleyici ve önemli...
Türkiye'deki toplam seçmenin yüzde 77'sini temsil eden şehirlerden söz ediyoruz. Bu şehirlerin 28'inde bugüne kadar büyükşehir ve il belediye başkanını "merkez oylar" belirliyordu. Ama artık köyler ve çevre oylar da devrede.
Bu da seçimlerin kaderini derinden etkileyecek.
Bugün için İstanbul, Ankara, Kayseri ve Konya gibi iller AK Parti'nin kalesi sayılırken, İzmir, Eskişehir, Ordu CHP'nin, Osmaniye, Manisa gibi iller MHP'nin, Diyarbakır ve Mardin ise BDP'nin kalesi olarak görünüyor.
Kısaca 30 bütün şehir arasında her partinin "kalesi" denebilecek iller de, bıçak sırtı ve sürpriz sonuçlar yaratacak iller de var.
Henüz erken ama bugünden görünen şu; sözünü ettiğimiz 30 ilde CHP ve MHP bir paradoksla karşı karşıya...
CHP ve MHP arasında siyasi bir ittifak olmasa da "doğal" bir ittifak ihtimali yüksek...
En azından son yerel seçimde böyle bir oy kayması oldu.
Merkezdeki seçmen, ister parti kararıyla isterse gönüllü olarak kendisine yakın bulduğu ikinci partinin adayına oy verebiliyordu. Bu da partisinin toplam oyunu çok etkilemiyordu.
MHP'lilerin CHP'ye, CHP'lilerin de MHP'lilere oy vermesi gibi.
Şimdi çevre oyları da devreye girdiği için bu şans ortadan kalkıyor. Çevre üzerinde etkisi yüksek olan iktidardaki AK Parti iki muhalefet partisini de ciddi anlamda zorlayacak görünüyor.
Bu durumda, başta Antalya, Ordu, Manisa, Balıkesir hatta Mersin gibi illerde CHP ve MHP'nin kaybetme ihtimali çok yüksek.
Oy kayması yaparak seçim kazandıklarında -örneğin MHP'lilerin CHP adayını desteklemesi durumunda- MHP'nin genel oyunda ciddi düşüşler yaşanması sürpriz olmayacak.
Tersi durumda ise örneğin Manisa'da MHP'nin çevre oylarını dengelemek için CHP'lilerin desteğine ihtiyacı var. CHP bu desteği tüm Manisa'yı kapsayacak biçimde verdiğinde genel oyunda önemli bir düşüş yaşanır ki bunu hiçbir parti göze alamaz.
Kısaca geçen yerel seçimlerde bir MHP'linin "Oyumu Büyükşehir'de CHP'ye vereceğim" demesi genel oy sonucunu çok etkilemiyordu ama bu seçimde etkileyecek.
Yakın partiye oy verdiklerinde genel oyları düşecek. Vermediklerinde ise ikisinin de seçimi kaybetme olasılığı var. CHP ve MHP'nin önümüzdeki seçimlerdeki en büyük paradoksu bu...
Bu paradoksu aşacak bir hamle de görünmüyor. Sürpriz sonuçlar kimseyi şaşırtmasın.