Türkiye yıllarca ne çektiyse lobilerden çekti!.. 1984'ten sonra lobilerin ne denli önemli olduğunu bizzat dönemin başbakanı Turgut Özal'ın sayesinde öğrendik... Yıllarca Ermeni lobisine karşı durmak için Musevi lobisiyle yıllarca sıkı diyaloglar kurduk. Anladık ki, lobi işi önemli.
Şimdi lobicilik konusunda yol almaya çalışıyoruz.
IMF Başkanı Dominique Strauss Kahn, New York'ta tacizden gözaltına alınıp tutuklanınca, hemen başkan adayları tartışılmaya başlandı.
Bir dönem Türkiye ekonomisinin yol belirleyicisi olan Kemal Derviş'in adı da adaylar arasında gösterildi. Türkiye nedense bu adaylık konusunda sessiz kaldı. Bu sessizlik üzerine açıklama "Aday değilim" diyen Derviş'ten geldi...

***
Acaba Derviş çekincesi neydi?
Türkiye'nin lobi güçsüzlüğü mü?
Gönülsüzlüğü mü?
Yoksa her ikisi mi?
Sessizliği ayrı bir kenara koyalım. Dünyada yeni bir dinamik alevlenmiş olabilir. Perde gerisini iyi bilmeden konuşmamalıyız. Hem Derviş hem de Türk hükümeti yeni dinamikler nedeniyle temkinli bir duruş sergilemiş olabilir.
Tatlı-sert ama aynı zamanda pozitif bir IMF Başkanı olan Kahn, önemli adımlar attı. Müzakerelerin boyutunu genişletti. 2008- 2009 kirizinde yardım isteyen her ülkeye yardımcı oldu. Destekleyici bir tutum sergiledi. G-7 dediğimiz yapıyı G-20'ye dönüştürdü. IMF'yi daha insan odaklı hale getirdi.
***
Lobi konusunda dersimizi çalışıyoruz.
Dışişleri ile Enerji Bakanlığı arasında sıkı bir trafik yürütülüyor. Türkiye, Uluslararası Enerji Forumu başkanlığı için enerji diplomatı Mehmet Öğütçü'yü aday gösterdi. Adaylık için üye ülkelerden 128 başvuru geldi. Geçen hafta Amsterdam'da da adaylar yarıştı ve ön eleme sonucu Öğütçü ilk dört aday arasına girmeyi başardı.
Haziran ayının ilk haftasında da başkan belli olacak. İpi kimin göğüsleyeceğini hep birlikte göreceğiz.
***
Peki, nedir bu Uluslararası Enerji Forumu? Bize göre enerjide Birleşmiş Milletler.
Merkezi Riyad'da.
86 üye ülkesi var.
Hem petrol ve doğalgaz üreticisi ülkeler, yani OPEC üyeleri buraya da üye. Hem de tüketen ülkeler, Uluslararası Enerji Ajansı'nın (UEA) çatısı altındaki ülkeler burada. Ayrıca platforma üye olmayan Rusya ve Brezilya gibi büyük üreticiler, madenleri bol Güney Afrika, Çin, Hindistan gibi büyük tüketici ülkeler de destekleniyor.
***
Kısacası enerji diplomasisinde oyunun değiştiği bir dönemde platformun önemi daha da artıyor.
Burası üretici ve tüketiciler arasında diyalog sağlayan bir mekanizma.
Üye ülkeler, petrol ve doğalgazda gelirlerin şeffaf hale gelmesini istiyor.
Enerji şirketleri ise birlikte yeni iş modelleri geliştiriyor.
Uluslararası kuruluşlarda "Al gülüm ver gülüm" hesabı her zaman işliyor.
Hatırlatalım.
Bloklar savaşıyor...