Eğer gemiyi siz üretiyor ama motorunda dışa bağımlıysanız bu gemi milli midir?
Olabildiğince yerli ama mutlaka milli gemi istiyorsanız, motor gibi kritik teknolojiyi de sizin üretmeniz gerekir.
Biz de üreteceğiz zaten.
Turkish Associated International Shipyards (TAIS), milli savaş gemilerine milli motor üretimi için çalışmaya başladı. Anadolu Shipyard CEO'su Süalp Ürkmez, "TAIS, motor fabrikası yatırımına hazırlanıyor. 2.5 yıl sonra ilk prototip ortaya çıkar. 4.5 yıl sonra da seri üretime geçeriz" diyor.
İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri Deniz Ticaret Odası Başkanı Metin Kalkavan, Turkish Associated International Shipyards'ı (TAIS) oluşturan şirketleri, "Sedef, Anadolu, Sefine, Selah ve İstanbul" olarak sıralayıp ekliyor: "Motor fabrikası olmayan tek gemi inşa ülkesiyiz." Bu, kabul edilemez bir durumdur.
Nitekim Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "bedeli ne olursa olsun, milli üretim yapın" diyor. Bu talimat üzerine "milli gemi"de ana yüklenici konumuna geliyorlar.
Metin Kalkavan Milgem ile milli üretimin önünün açıldığını söylüyor:
"Türk Silahlı Kuvvetleri için ABD ve Almanya'dan doğrudan ithalat yapılırdı.
Ya da en fazla onların taşeronu olabilirdik.
Bu durum şimdi değişti." Milli savaş gemisi yaparak bir yandan ambargolardan kurtulurken diğer yandan 3 milyar $'a varan tasarruf söz konusu...
Kalkavan ile sohbette Anadolu Shipyard CEO'su Süalp Ürkmez, Gemi Yakıt İkmalcileri Derneği Başkanı Ali Deniz Eraydın ve Türkon'da özel müşteriler satış şefi olan kızı Ecem Kalkavan da vardı.
5'li ortaklıkla kurulan TAİS, motor yatırımına hazırlanıyor.
Peki, iç talep gemi yapımcılarının ihtiyacının motor fabrikasını ayakta tutabilir mi? "10 yılda en az 100 motor ihtiyacımız olur, 350-400 geminin de motorda değişim dönemi gelir, fabrikayı ayakta tutacak olan aslında ihracattır." Nitekim Rahmetli Turgut Özal'ın işaretiyle başlayan kamyon-askeri araç motoru fabrikası örneğimiz var;
Hükümet o dönemde alımların adresini değiştirdi. Motor fabrikasını kuran o dönemin devleri arasındaki grup, tesisi kapatmak zorunda kaldı. Söz konusu grup büyük küçülme yaşadı.
Kalkavan'ın bu hatırlatmaya tavrı net:
"Batacaksan bile motor işini yapmamız lazım. Cumhurbaşkanımız milli dedikten sonra biz yaparız. Misal TCG Anadolu gemisi, İstanbul'dan aldığı yakıtla ABD'ye gidip geri dönebiliyor." Herkes "yapamayız" derken Tayyip Bey ısrar etti, %20 yerlilik oranıyla başladık, şimdi %70'lere dayandık.
Katar'daki Savunma Fuarı'nda 800 milyon $'lık anlaşma imzaladık. Referans TSK olunca ihracatımız kolaylaşıyor.
Hedefimiz, yapılmayacak deniz aracı bırakmamak. 60 tersaneyle yabancı gemilere tamir bakım hizmetiyle 1 milyar $ ilave ciro da cabası.
Gemi Yakıt İkmalcileri Derneği Başkanı Ali Deniz Eraydın, Türkiye'ye yılda gelen 55 bin yabancı gemiye yakıt ikmalinden 2 milyar $ ciro geldiğini ilave ediyor: "43 bin gemiye 2.8 milyon ton yakıtla Novorossiysk ve Pire Limanı'nı geçtik." Metin Kalkavan ile sohbetin özeti şu aslında; bir kez milli olmayı kafaya koyunca, sektörleri de denizleri de fethedebiliyorsunuz.