Tarım Bakanlığı "kuraklık riski ortadan kalktı" diyor. Son yağışların etkisiyle İç Anadolu ve Akdeniz bölgesindeki sıkıntı gitmiş gibi görülüyor. Kritik rekolte açısından son derece önemli gelişme...
Tarımın "var" ve "yok" yılı olmasını, iklimin bize sunduğu imkânlara hapsetmek, geçen yüzyılın yaklaşımıydı. Bugün, planlanmış üretim, kestirilebilir rekolte ve iklim risklerini azaltan yöntemler kullanılıyor.
Hal böyle olunca, kuraklığın yol açacağı hasar sınırlı tutulabiliyor ve tarım sektöründe sürdürülebilir gelir imkânı doğuyor. Fakat tek sorun kuraklık mı? Ya da çiftçinin mazotu, gübresi veya kredisi mi? Bana göre bunlardan daha derin sorunumuz var ve artık bunu çözmemiz gerekiyor.
O da akıl kuraklığı dediğim yapıdır. Tarım yapılabilecek ama parçalanma ve bölünmeden dolayı iyice küçülüp halı büyüklüğüne düşüp ekilemeyecek hale gelen 2 milyon hektar arazimiz var. Bu yüzden her yıl 8 milyar liralık kayba uğruyoruz.
Bu yapı sürdürülebilir bir yapı değil. Küçük parselde yatırım yapılamıyor, üretim takip edilemiyor, bu da kalite ve standardı düşürüyor, maliyetleri artıyor. Şu anda ülkedeki 1.4 milyon traktörden 570 bini, 25 yaş üzerinde. 380 bin traktör ise 35'ini geçmiş durumda.
Bu da bize 30 yıldır Türkiye'de traktör yenilenmediğini gösteriyor. Zaten arazilerin bütünleştirilmesi gayreti, yenilenmeyen tarım makineleri üzerinden de "zorunluluğunu" ortaya koyuyor.
Sanayici Zeynep Erkunt Armağan'a göre 600 bin hurda traktöre bakıp sorunu anlamak mümkün, "Hurda olan topraklar aslında... Ekonomik değeri kalmamış, hadım edilmiş arazinin traktöre ihtiyacı yoktur" diyor. Toprak bütünlüğü yalnızca "hattı müdafaa" değil, aynı zamanda "sathı müdafaadır" ve bu satıh da vatandır zaten.
Kuraklık, bugün var yarın yok. Ama arazi bütünleştirmeye engel akıl kuraklığı daim olduğu sürece, tarımda da orta gelir tuzağından kurtulamayız.