Küresel kriz, ekonomide dikkatleri makrodan mikroya yönlendiren etki doğurdu. Türkiye, iş yapma tarzından işletme süreçlerine dek mikronun her adımını, şükür ki fark ediyor, tartışıyor. Anadolu Kaplanları'nı bölgesel güce dönüştürmek için buna ihtiyacımız çok yüksek.
Birincil sorun her ne kadar hacim, ciro görünse de dipten gelen dalganın bize söylediği "taklit" yerine inovasyon, "KOBİ" yerine kurumsallaşma ve "az olsun benim olsun" yerine, ölçek ekonomisidir. Bunların ilk ikisi hakkında çok yazdım, konuştum.
Ancak ölçek ekonomisi önündeki kültürel bariyere yeterince dikkat çekmediğimi fark ettim. Evet, birlikte iş yapmayı zorunlu hale getiren rekabet dünyasında var olmanın sırrı, ortaklık becerisi ve kültüründe yatıyor.
Bana göre ekonominin üst vitesinde, yumuşak karnımız burası... Ortaklık kültürü, güven sorunu yüzünden bizde ne yazık ki iyi işlemiyor. İnsanı eğitemiyorsak yasayı eğitelim dedik ve yeni Türk Ticaret Kanunu'na "ortağını dolandırma" maddesi koyduk; geçen yılın 30 Haziran'ında yürürlüğe girmesine saatler kala çıkarıverdik.
Biliyoruz ki yörede nitelikli KOBİ, bölgesel güç ve küresel marka olmak için ortaklık şart. Ancak ortağını dolandırmamak da şart... Temel soru şudur: Kendinizle ortaklık nasıl olurdu? İnanç iklimimiz uygun aslında... Hadis gayet net: "Allah buyuruyor ki: Biri diğerine ihanet etmediği müddetçe, iki ortağın üçüncüsü ben olurum. Biri arkadaşına ihanet etti mi ben aralarından çekilirim."
Ayniyle vaki... 40 yıldır bildiğim, gördüğüm, tanık olduğum öyküler, ortaklık sürecinde parlak başarıları adreslemiyor. Yüzde 80'i sene-i devriyesine yetişmiyor bile. %15'i 5 yıl sürüyor. Daha uzun ortaklıkların oranı %5 civarında... Akıllıların ortaklığı sürüyor da kurnazların ortaklığı, hâsılatı paylaşana dek... Bu konuya devam edeceğim.