Küresel kriz, Avrupa'daki durgunluk ve Arap Baharı'na rağmen ihracat artışını sürdüren Türkiye, dış ticarette vites değiştirme sancıları yaşıyor. Zafer Çağlayan'ın "BRIC ülkelerinden daha iyi gidiyoruz" sözleri, yıl sonunda 150 milyar doları bulacağımızı müjdeliyor.
Ancak gerek nicelikte, gerekse nitelikte bir üst vitese geçmek zorunlu gibi. Yeni teşvik sistemi, kilosu 1.5 dolar yerine kilosu 3.5 dolarlık ihraç ürünü sağlamayı amaçlayan bir vites büyütme gayreti sayılabilir.
2023'te 500 milyar dolarlık ihracatın lojistiğinde de vites büyütmek şart. Anadolu'yu dolaşırken ziyaret ettiğim Samsun'da Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz'ın "Ben kuzey kapısı olacağım" sözleri, vites büyütme gayretini çağrıştırdı bana.
Samsun, ihracatta vites büyütmenin canlı örneği gibi. Geçen yıl özelleştirilen Samsun Limanı'nın yeni sahibi Ceynak Lojistik'in Yönetim Kurulu Başkanı Ali Avcı ile bu "vites büyütmeyi" müzakere ediyoruz. Avcı'ya göre ihracatın sırrı, lojistikte bütünleşmeyi geliştirmekte yatıyor.
Samsun Limanı'nı 2023 hedefine hazırlarken, kenti uluslararası lojistik merkezi yapmanın yanı sıra Karadeniz'deki yük trafiği payımızı artırmayı amaçlıyorlar. Limanların lojistikçilerle bütünleşik çalışması, bu açıdan önemli. Ali Avcı'ya göre, demiryolu da bu sürecin olmazsa olmazlarından.
Entegre lojistik üretimden tüketime, dağıtım, taşıma, depolama hizmetlerini, filo, liman, depo, araç, donanım ve paketleme tesisleriyle sağlamak demek. Ali Avcı, "125 milyon dolar bedelle 35 yıllığına aldığımız Samsun Limanı'na bu yaklaşımla 33 milyon dolar yatırım yaptık" diyor.
Lojistikte vites büyütme, işin "miktar" cephesi... Bunu Ceynak örneğindeki gibi katma değeri yüksek üretim cephesinde de var etmek zorundayız ki 500 milyar dolarlık ihracat ile farklı bir lige çıkabilelim.