Sirkler için canlı maymun avlamak, özel yöntem ve hüner gerektirir.
Son derece zeki bu yaratıklar, hiç bir tuzağa düşmez, avcısından daha akıllı hamleler yapabilir.
Ateş etsen, ölüsü işe yaramaz zira sirkler, yaralı değil, sapasağlam bir maymun talep eder.
Peki bu maymunlar bu kafeslere nasıl girer?
Çok basit; maymunu, kendi iştahından vurmak ve aç gözlüğüyle avlamak.
Bunun için avcılar, ağzı dar küplerle çıkagelir.
İçi, maymunun aklını başından alan fıstıklarla doludur. Avcılar küpe elini daldırıp bir fıstık alır, yer ve kabuğunu yere atar.
O sıra ağaçların tepesinde olan biteni izleyen maymunlar vardır.
Avcılar bir süre sonra küpleri orada bırakıp uzaklaşırlar.
Güvenli mesafeye vardıklarından emin olunca maymunlar ağaçlardan inip küplere üşüşürler.
Elini daldırınca hayatında en çok sevdiği fıstık ile buluşan maymun, avuç dolusu fıstığı kavrar.
Fakat küpün ağzı, yalnızca tek fıstık ile geri çıkmaya elverişlidir.
Maymun şimdi bir tercihle karşı karşıyadır; ya avuç dolusu fıstığı bırakacak ve paçayı kurtaracaktır.
Veya yaklaşmakta olan avcılara esir düşecektir.
Hayatın pratiği, bu durumda çok az özgür kalabilmiş maymundan söz eder bize.
Bugün benzer fıstık tuzakları, özellikle sanal dünyada adım başında kurulu beklemektedir.
CRM denilen müşteri ilişkiler yönetim uygulamalarının yaygınlaşmasıyla ortalık, kampanyadan geçilmez oldu.
Bunların bir kısmı "amaca uygun" ve satışları artışına hizmet edecek, etik, şeffaf kampanyalar...
Fakat bir kısmı ise tıpkı maymun küpü gibi.
Küpten aldığı fıstığı yiyip kabuğunu yere atarak maymunun iştahı kabartılıyor.
Hele ki ticaretin ve işlemlerin web üzerinden yürütüldüğü uygulamalarda, çok farklı maymun küpü çoktan kurulmuş durumda.
Sosyal ağlardan en ünlüsü Facebook'ta dolaşan "fırsat fıstıkları", çok kişiyi mağdur etmiş durumda.
A.A'nın dün geçtiği haber, tam da bu maymun küplerine işaret ediyor; Trend Micro Kıdemli Güvenlik Danışmanı Rik Ferguson, Facebook Gold Hesabı diye bir şey olmadığını ancak, internet sahtekarlarının böyle bir şeyin olduğuna inandırabileceğini hatırlatıyor.
Ferguson, şunları söylüyor; " ''Gold Üyelik Oltası birkaç yıldır aramızda geziniyor, Bedavayken yükseltim yapın gibi adlar taşıyan, reklamdan arındırılmış alan, zengin işlevsellik gibi birçok vaatte bulunan Facebook sayfaları oluşturuldu.
Facebook Gold Hesabı diye bir şey yok ama Internet sahtekarları sizi böyle bir şeyin olduğuna inandırabilir. Bu türde oltalardan kaçınmak için arkadaşlarınıza ya da adres defterinizdeki kişilere herhangi bir şeyi iletmeden önce, araştırın. Online bir anketin sonuçlarını almak için kesinlikle telefon numaranızı vermeyin; eğer size sonuçları web sitesinde gösteremiyorlarsa, görmeye değecek bir şey yoktur. Facebook'un kendisinden duymadınızsa, hiçbir işlev eklemesi, çıkarması, ödemesi masalına inanmayın."
Benzer durum, elektronik posta yoluyla gelen "para transferine yardım et, milyon dolar kazan" gibi maymun küplerinde geçerlidir. Başka bir olgu, "kolay kazanç" vaadidir. Öyle bir dünya tanımlanır ki "iştahınız kabarır" ve asla ilgisiz kalamazsınız.
Gerçek hayattaki CRM uzantısı kampanyaların "alacasını" fark etmek, daha da zordur. Size vaat edilenin sağına soluna iliştirilmiş bir yıldız (*) görürseniz, bilin ki aynı ilanın bir yerlerinde bir dümen dönüyordur.
Bankanız durduk yerde size posta yoluyla bir servet önermez.
Marketiniz de öyle.
Akla yakın gelmeyen bu gibi önerilerin yaygınlaşmasında, bizdeki maymun iştahı ve kolay kazanç hevesi rol oynar.
Bedeli ödenmemiş hiç bir nimet, hak edilmemiştir.
İnsan, ihtiyaçlarından yakalanır.
Ama aç gözlü insanı, iştahından da yakalamak ve soymak, pekala mümkündür.
Müşteri yönetimini, onu velinimet olarak görüp, değer yaratmak ve sadakat sağlamak üzerine kurgulayan firmalarımızı saygıyla selamlıyorum.
Ancak müşteriyi maymun küpüyle kandırıp kurnazca ağına düşüren firmalarımız için elimi şapkama dahi götürmem.