Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, medya kuruluşlarının Ankara temsilcileri ile bir araya geldiği sohbet toplantısında, İstanbul'daki yatırımları, Yap-İşlet Devret Projeleri (YİD) hakkındaki gerçekleri ve Kanal İstanbul'a ilişkin süreci değerlendirdi. "Bugün Avrasya Tüneli'ni, Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nü, Marmaray'ı kapatalım, Türkiye kilitlenir, İstanbul kilitlenir" diyen Karaismailoğlu, şu mesajları verdi:
HAVADA, KARADA BAYRAM: Ulaşımda Kurban Bayramı'nda rekorlar kırıldı. İstanbul Havalimanı'na bayram boyunca günde 1.400 uçak inip-kalktı. 8 Temmuz'da ise bin 422 uçuş ile tüm zamanların rekoru kırıldı. Osmangazi Köprüsü'nden aynı gün geçen 80 bin 624 araçla rekor sayıya ulaşıldı. Sadece Osmangazi ile 12 günde 140 milyon lira tasarruf elde edildi. Çanakkale Köprüsü'nden ise 8 Temmuz'da 14 bin 275 araç geçti.
YİD OLMASA, OLMAZDI: 2002-2021 dönemindeki 183 milyar dolarlık yatırımın, 37.5 milyar doları YİD projeleri. 37.5 milyar dolarlık yatırımı öz kaynaktan yapmaya kalksaydık, bugün 28 bin 664 kilometre bölünmüş yol uzunluğuna ancak 15 yıl sonra ulaşabilirdik. Buradaki yakıt, zaman masrafı ve kaza maliyetleri de hesaba katılmalı. YİD'le gerçekleşen 37.5 milyar dolarlık yatırımı bütçeden yapsaydık Tokat, Rize-Artvin Havalimanları ile Kömürhan Köprüsü'nü yapamayacaktık.
1. BOĞAZ KÖPRÜSÜ YILLARI: 1970 yılında 1. Boğaz Köprüsü'ne başlanıldığında, yatırım bütçesinin tamamını köprüye harcadığı için Anadolu'da hiçbir yatırıma girilemediği için geri kaldı. Şimdi o eşit paylaşımı başarmak için projeleri YİD'le devletimize yük getirmeden başlatıyor, Anadolu'da kıymetli işleri ülkemizin hizmetine sokuyoruz.
İBB'NİN METRO MASALI: İstanbul'da halen işletmede 260 km metro hattı var. Bunun 80 kilometresini biz işletiyoruz. İBB'nin elinde inşaatı devam eden metro uzunluğu 100 km. Bunun yarısı 2019 yerel seçimleri öncesinde projelendirilmiş. Bir metro hattı en fazla 4 yılda biter. Oysa yüzde 5-10'unu yapıldı. 2019'da seçim öncesi yüzde 60'larda devredilmiş olan Ataköy-İkitelli hattı, Bostancı-Dudullu hattı çoktan bitmeliydi ama belirsiz. Ortada icraatın olmadığı bir yerel yönetim var. İstanbul halkını bu yönetimin keyfine bırakacak halimiz yok. Toplam 103 km olan, 7 metro hattında yoğun çalışma yapıyoruz. 2023'te 7 metro hattını da bitireceğiz.
ANTALYA'DAN 40 MİLYARLIK GELİR: Martta Antalya Havalimanı için 8.5 milyar euroluk gelir garantili işe imza attık, 765 milyon euroluk yatırım taahhüdü aldık. Bedelin yüzde 25'ini, 2.1 milyar euroyu devletin kasasına gelir kaydettik. Bu, 40 milyar TL yapar.
KANAL OLMAZSA OLMAZIMIZ: Kanal İstanbul'a neden ihtiyaç olduğunu küresel anketler, dünyadaki lojistik trafiğinin gelişimi, İstanbul Boğazı'nın giderek artan trafiğe hizmet veremeyeceği gerçeği, yangınlar, kazalar net olarak gösteriyor. Şu an 12 milyar ton olan dünya ticaret hacminin 2035'te 25 milyar, 2050'lerde 60-70 milyar tona çıkması bekleniyor. Buradaki hareketliliğin önündeki sıkıntıları ortadan kaldırmak için Kanal İstanbul olmazsa olmazımız. Kanal İstanbul'da önce ulaşım yollarını yapıyoruz. Ulaşım alternatiflerini sağladıktan sonra da ana ihaleyi yapacağız. Dünyanın en büyük altyapı projelerinden bir tanesi. Bu işte tecrübeli, deniz yapıları yapmış firmalarla görüşmelerimiz devam ediyor.
KASADAN KURUŞ ÇIKMADI
OSMANGAZİ Köprüsü, İstanbul-İzmir Otoyolu 6.7 milyar dolar, MalkaraÇanakkale Otoyolu ve Çanakkale Köprüsü 2 milyar 545 milyon euro. Bunların yapımında devletten bir kuruş çıkmadı. Çanakkale Köprüsü ve MalkaraÇanakkale Otoyolu'nun yıllık işletme maliyeti 40 milyon dolar. 400 kilometreye ulaşan 8 milyar dolarlık Kuzey Marmara Otoyolu güzergâhında bin kişi çalışıyor. Bu yolun da yıllık 1 milyar liranın üzerinde işletme maliyeti var ama bunlar işletmeciye ait. Burada yapım, finansman, işletme maliyeti dikkate alınarak hesap yapılıyor. Örneğin Yavuz Sultan Selim Köprüsü 2027'de devlete geçecek. Tabii ki bunlar olmasaydı ne olurdu diye de düşünmek gerekir.
17 FİRMA YARIŞTI
ÇANAKKALE Köprüsü ve bağlantı yolları projesinde 17 firmanın 4 ayrı teklifi yarıştı. Kamu açısından en uygun olanı seçildi. Şimdi diyorlar ki 'Maliyetleri çok yüksek, yok o parayla 3 köprü yapardın!' Neye göre söylüyorsun bunu? Çanakkale Köprüsü'nde kullanılan demirin metresi belli, ağırlığı belli, yapım maliyeti belli. 2 milyar 545 milyon euroluk Çanakkale Köprüsü Projesi'ni, bunu bugün ihale etseniz bu 3.5 milyar eurodan aşağı çıkmaz.
22 MİLYAR EUROLUK KAZANÇ
O bölgenin 10 yıl önceki halini bir görseniz... 200 metreye kadar uzanan çukurların bulunduğu, yaşamın, yeşilin olmadığı, ekonomik değeri eksi olan bir alandı burası. 75 milyon metrekarelik bir alanı, devletin kasasından 1 kuruş çıkmadan 10 milyar euroluk bir yatırımla ülkemize kazandırdık. İşletme yılı içerisinde, yani 25 yılda 22 milyar euro kira geliri getirecek bir finansal modeli başarıyla yapmış bir hükümet var. Dünyada bundan daha fizibıl bir proje yoktur. Orada tam 200 bin kişi istihdam ediliyor. Pandemi kısıtlamalarıyla yolcu sayılarının altında kaldık ama bu yıldan itibaren tekrar artıya geçmeye başlayacak.
19.5 MİLYON YOLCU
13 bin 50 kilometrelik demiryolu ağımız var, bunun 1400 km'si hızlı tren. 2053 hedefimiz tam 28 bin kilometre demir yolu hattına sahip olmak. Halen Türkiye genelinde yapımı süren 4.500 km demir yolu hattımız mevcut. Bugün demiryolları ile 19.5 milyon yolcu taşıyoruz, bunu 2070'te 270 milyona çıkaracağız. 2021'de 38 milyon ton yük taşıdık, 2053'te 440 milyon tona ulaşacak.
