Parçaları bir araya getirelim ve resmi birlikte tamamlayalım. Malûm, dünya stratejik ve teknolojik açıdan büyük bir dönüşümün içinde. Değişimi doğru okuyan ve yönetenler ayakta kalacak. Diğerleri ise yardımcı oyuncu olmakla yetinecek. Konuyu, "yerli ve milli sanayiye" doğru yönlendirecek olursak... Türk sanayii için önemli dönüm noktaları söz konusudur. 1980'lerin ortalarında merhum Özal'la başlayan dışa açılma ve koruma duvarlarını yıkma sürecini, yıllar süren duraklama dönemi izlemiş, ardından eksiklikleri ile AB Gümrük Birliği başlamış ve nihayet günümüzün zihniyet devriminin tohumları 2018 yılından sonra atılabilmiştir. 2018 diyorum. Zira Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilirken ağır dış kaynaklı şokların yaşandığı ve buna rağmen Türkiye'nin "ekonomik uyuşturucu etkisinden" kurtulmaya çalıştığı bir yıldı da ondan.
Nitekim aşağıda aktardığım tespitler, eserin müellifinin ana hareket noktasını oluşturuyor...
Sanayicimiz her fırsatta dile getiriyor. "Biz, geçici yaza aldandık. Üretim yerine montaja döndük! Yüksek faiz ile yatırım maliyetlerini artırıyorsunuz. Bir de değerli TL ile yurt dışından hammadde ve ara malları getirmek avantajlı hale gelince katma değerli üretim sekteye uğruyor!"
***
Şimdi, güncel bir buluşma ile devam edeyim... Haftasonu, Ankara Sanayi Odası'nın bir tür sektörel check up raporunun çıkarıldığı "Meslek Komiteleri Ortak Toplantısı" gerçekleştirildi. Yatırım teşvik sistemi, melek yatırım ofisi, yeşil mutabakat çalışmaları ana başlıklardı. ASO Başkanı Nurettin Özdebir'in; uzay ve nükleer sanayi noktasında da hedef odaklı çalışmalar yaptığını da ben ekleyeyim.
Asıl vurgulayacağımız hususa dönmek gerekirse... Nurettin Başkan, açılış konuşmasında dedi ki...
"Yüksek fiyatlı değil, yüksek katma değerli üretimi öncelemeliyiz. Yerli ara malı kullanırsak, üst düzey teknolojili ürün ihraç edemesek bile katma değer ihracatçıda ve ülkede kalır. Bu sayede biriken sermaye ise teknolojik sıçrama ve yeni yatırımlar için fırsat yaratır!"
Bu vesile ile hatırlatmakta fayda var.
"Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezleri-Model Fabrikaların" ilki Ankara'da kuruldu. İşletmelerin zihniyet yapısını değiştirip insan, makine/ekipman, hammadde, malzeme, zaman ve enerji kaynaklarını verimli şekilde kullanmalarını ve rekabet güçlerini kısa zamanda artırmayı amaçlayan bu merkezde, "Öğren-Dönüş Programları" kapsamında firmaların "dijitalleşmesinde, iş akışının etkinleştirilmesi, sipariş ve stok yönetiminde" adeta devrim yaşandı. Sadece bir tornavida kullanım biçiminin değiştirilmesi bile verimliliği artırdı. İş koluna göre yüzde 200'ün üstünde verimlilik artışı sağlayan firmalar oldu.
***
Ve yine geliyoruz, Hazine ve Maliye eski Bakanı Berat Albayrak'ın, "Burası Çok Önemli" kitabına. Neden? Çünkü, temel problemlere damardan girip çözüm öneriyor da ondan...
Bir dönem bankalar ve özel sektör tarafından yurtdışından alınan kaynağın önemli kısmı milli geliri ve verimliliği artırıcı sabit sermaye yatırımları yerine lüks ve ithal tüketimin finansmanına yönelik olarak kullanıldı!
Sanki döviz bolluğu sonsuza kadar devam edecekmiş gibi davranılması ile -kendimizi- ithal malları ucuza tüketir ve refah içinde yaşarken bulduk!
Albayrak'ın değindiği gibi...
"Stratejik sektörlerde kısmi ve geçici ithal ikamesi politikaları uygulanması" mutlak gereklilik.
Ayrıca...
Kısa vadede kurlardaki yükselişin etkisiyle ücretli kesimin alım gücü bir miktar azalsa da orta vadede yükselen iş gücü talebi ve verimlilik, ücretlerin yeniden artışını sağlar. Bu yaklaşım, ihracat yoluyla uluslararası pazarlarda rekabete giren sanayicimizi verimli olmaya, yeni iş modelleri ve ürünler geliştirmeye, çalışan memnuniyetini ve kurumsal yönetim standartlarını yükseltmeye, rekabette öne geçmek için teknoloji transferi yapmaya, Ar-Ge yatırımlarına ve markalaşmaya teşvik eder. Oluşan refah artışıyla birlikte geçiş döneminde göğüs gerilen zorlukların meyvesini ülkece ve milletçe toplarız.