1 İki ülke arasında yaşanan gerilim tırmandırılmayacak
2 Sorunun çözümünde iki ülke diyalog kanallarını açık tutacak
3 Sorunu aşmak için karşılıklı yapıcı çözüm önerileri geliştirilecek
Türk hava sahasını ısrarlı uyarılara rağmen ihlal eden Rus savaş uçağının düşürülmesinden sonra Türk ve Rus Dışişleri Bakanları Belgrad'da AGİT Zirvesi kapsamında bir araya geldi. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Lavrov'la görüşmesi sonrası yaptığı değerlendirmede, özel olarak altını çizdiği bir noktayı açıkladı. Çavuşoğlu, "Cumhurbaşkanımız ve ailesine dair mesnetsiz iddiaların durdurulması gerektiğini söyledik" dedi.
İLK GÖRÜŞMENİN SONUÇLARI
"İlk görüşmede tüm sorunların çözülmesini kimse beklemiyor" tespitini paylaşan Çavuşoğlu, yüz yüze temasın çerçevesini ise şöyle özetledi:
(Rus pilotla ilgili) İnsani görevimizi yaptık.
İki taraf da gerilimi tırmandırmak istemediğini belirtti.
Diyalog kanallarının açık olması konusunda hemfikiriz.
Suçlamalara karşı cevaplarımızı net şekilde verdik.
İki devlete ve iki dışişleri bakanına yakışır olgunlukta görüştük.
Farklı düşünsek de birbirimizin görüşlerini sonuna kadar dinledik.
BAŞBAKAN DAVUTOĞLU: GÖĞSÜMÜZDEN HANÇERLENDİK
"DİYALOGSUZ ÇÖZÜLEMEZ"
Çavuşoğlu, Rus Dışişleri Bakanı Lavrov'la buluşmasına dair beklentileri ise şöyle değerlendirdi: "Herkes görüşmenin yapılmasını ve diyalog kanallarının açık tutulmasını bekliyordu. Aynı beklenti bundan sonrası için de geçerli. Zaten böylesine ciddi bir sorunu görüşmeden, diyalog içinde olmadan da aşmak mümkün değil. İşin doğası da bunu gerektirir. Gerek bu noktada gerekse tırmandırmama noktasında da görüşlerimiz açık net. Zaten gereksiz sert açıklama ve ithamlara rağmen Rusya da tırmandırmak istemediğini daha önce açıkça söyledi. Biz de aynı şeyi söylüyoruz. Cumhurbaşkanımız, Başbakanımız da aynı şeyi ifade etti. Lavrov'la ayrılırken 'Tekrar görüşmek üzere' dedik. Ama henüz bir randevulaşma olmadı."
İKİNCİ GÖRÜŞME İÇİN 13 ARALIK İHTİMALİ
AB Dışişleri ve Güvenlik Politikasından Sorumlu Yüksek Temsilci ve Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Federica Mogherini ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Belgrad'da 22. AGİT Bakanlar Konseyi toplantılarında bir araya geldi. Mogherini "Suriye'de bir anlaşmaya ve BM tarafından tespit edilecek bir yol haritasına duyulan ihtiyacı desteklemek amacıyla ilgili tüm bölgesel ve uluslararası aktörlerin bir araya getirilmesi önemli. 13 Aralık'ta Roma'da düzenlenecek konferans, siyasi çözüm doğrultusunda taahhüt gösterilmesi açısından fırsat olacak" dedi. 13 Aralık'daki konferansa Türkiye ve Rusya'nın da katılması bekleniyor. Bu, iki ülkenin ikinci görüşmesi için yeni bir zemin olarak değerlendiriliyor.
'DOMATES TEHDİDİYLE SİYASİ BAŞARISIZLIKLARINI ÖRTÜYOR'
İngiliz Guardian gazetesinin başyazısında Rusya'nın Türkiye'ye yönelik eleştirilerinin ardında, Devlet Başkanı Vladimir Putin'in kendi başarısızlıklarının üzerini örtme çabası yattığı ifade ediliyor. Başyazıda şu ifadeler yer alıyor:
BÜYÜK RESİM:
Başkan Putin ulusa sesleniş konuşmasının büyük kısmını Türkiye'nin Rus jetini düşürdüğü için pişman olacağını söyleyerek ve Türkiye'nin DAEŞ'ten petrol aldığını iddia ederek geçirdi. Hışımla "Sadece domates ithalatının yasaklanmasıyla kalmayacağız. Gelecekte daha ciddi bedeller olacak" diyordu. Putin'in konuşması, Kırım'ı ilhak eden, Ukrayna'ya asker yollayan ve Suriye'de hava operasyonları düzenleyerek tüm dünyayı tedirgin eden bir lider için garip bir performanstı. Dinleyiciler başlarını sallarken, Putin büyük resimden fazla bahsetmedi.
MİLLİYETÇİ DESTEK:
Putin kuşkusuz Türkiye'ye yönelttiği sert eleştirilere halktan milliyetçi bir destek bekliyor ve kuşkusuz alacak.
KIRILGAN İTTİFAK:
Rusya'nın müdahalesi Beşar Esad'ın yerini sağlamlaştırdı. Ancak Esad'ın kaderinin olumlu yönde tamamen terse döndüğü de söylenemez. Rus hava saldırılarının başlamasının ardından Suriye ordusunun düzenlediği ilk askeri harekat başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Rusya'nın Irak ve İran'la işbirliği özünde kırılgan bir ittifak. İran, Rusya'nın Esad'ı desteklemekten vazgeçebileceğinden endişeli.
AKILLICA DEĞİL:
Belki de Putin, Türkiye örneğinde bir dostun çok uzun sürede kazanıldığını, ancak bir günde kaybedilebileceğini öğreniyor... Türkiye'nin Suriye'deki etnik akrabalarını bombalamak akıllıca bir hareket olmadı. Rusya Suriye'deki tabloyu dönüştürmeyi hedefliyordu. Ancak sadece hatalarına yeni hatalar eklemiş oldu... Gerekçeleri haklı ya da haksız olsun, başka bir ülkede askeri müdahale gerçekleştirmenin bedeli oluyor.