17 Nisan Salı. AK Parti Grup Toplantısı öncesi... Meclis koridorlarında Başbakan Tayyip Erdoğan'ı bekleyen kadınlı erkekli topluluk... Kendilerini, "Emeklilikte Yaşa Takılanlar Grubu" olarak tanımlıyorlar. Gazeteci arkadaşlardan birinin yol göstericiliği sayesinde ayaküstü Başbakan'la görüşüyorlar. Şunu söylüyorlar:
1999 öncesinde çalışanlar olarak 5000 gün prim ve 20 yıl hizmet şartı ile emekli olabiliyorduk. 1999 ve 2002'de yürürlüğe giren kanunlarla mağdur edildik. Prim gün sayımızı doldurduk ama emekli aylığı almak için yıllarca beklemek zorundayız. İşveren, "emekliliğe hak kazandınız" deyip işten çıkarıyor. Devlet, "henüz gençsiniz" diye aylık ödemiyor. Piyasa ise "yaşlısınız" diyerek iş vermiyor.
Mesele özetle böyle. Beklentileri, "hemen emekli aylığı bağlanması."
***
Facebook'ta 35 bin üyeleri olduğunu söyleyen bu grubun makul olduğu kadar, zorlama talepleri de var.
* Kamu hukukunda "
kazanılmış hak" kavramı değişik yorumlanıyor. Belli bir tarihte geçerli olan kurallar değiştirildiğinde, "
mutlak müktesep hak" doğmuyor. Devlet, yeni düzenleme yaparsa o tarihe kadar olan hakları koruyor, daha sonra yenilenen kurallara uyum sağlanmasını bekliyor.
* 1992 şartlarında bile 5000 prim günü üzerinden emeklilik yanlıştı. Nitekim, Meclis'te çözüm arayanlar içinde 42-43 yaşında "
genç emekliler" vardı. 20 yıl önceki yasayı "
imtiyaz" sayıp 1999'dakini "
mağduriyet" gibi sunmak tutarlı değil.
* İş mevzuatındaki sakatlıklar, ödenmeyen kıdem tazminatları, iş mahkemelerinde biriken dosyalar, orta yaş ve üstündekilere emek piyasasında fırsat tanımayan acımasızlıklar... Bunlar, bütüncül yaklaşımla ele alınması gereken sorunlar. Bu nedenle, "
taşeronlaşmayı önleyen, işsizlere meslek kazandıran, aynı anda birden fazla işletmede sigortalı çalışmayı yasal temele kavuşturan, kıdem tazminatını işveren için risk, işçi için hayal olmaktan kurtaran" formüllere ihtiyaç var.
***
Tabii, "
emeklilikte yaşa takıldığını" öne sürüp, "
Ya bize aylık ödensin ya da iş bulunsun" diyenler için yapılabilecekler de yok değil.
* Çalışma Bakanlığı, kaç kişinin prim günü dolduğu halde emekli aylığı alamadığını, masaya yatırıp, bu durumdakilerin "
meslek sahibi" olmasını destekleyebilir.
* "
Erken emekli" konumundaki kitleye, sağlık hizmetlerinden yararlanırken kolaylık sağlayabilir.
* "
Yeniden işe girersem emekli aylığım düşecek" kaygısının artık yersiz olduğunu açıklayabilir.