Dün 6 Şubat Depremi'nin merkez üssü Kahramanmaraş'taydım. Gün boyu kent merkezini ve 7.7 büyüklüğündeki felaketin yaşandığı Pazarcık ve Osmaniye ilçesini dolaştım. Maraşlılara bir yılın nasıl geçtiğini, eksiklerini, ihtiyaçlarını sordum.
Şehirde hayatın hızla normalleştiğini söyleyebilirim. Enkazların tamamına yakını kaldırılmış. Hasarlı binalardaki yıkım faaliyetleri de sürüyor. Bilmeseniz, çevreye bakarak kentte bir yıl önce çok şiddetli bir deprem yaşandığını anlayamazsınız. Adı depremle özdeşleşen Ebrar sitesinde ayakta kalan tek blok depremin son sembollerinden.
Ekonomik faaliyetlerde de hareketlilik var. İnşaat sektöründeki canlanma bölge halkı için can suyu olmuş. Pek çok depremzede inşaatlarda çalışarak geçimini sağlıyor.
Tabii bir fiziki şartların dışında bir de psikolojik atmosferse var. Ne yazık o kısım pek iç açıcı değil.
***
KONTEYNIR KENTLER MAHALLELEŞMİŞ
Resmi kaynaklara göre Kahramanmaraş'ta 60 bine yakın vatandaş konteynır kentlerde hayatlarına devam ediyorlar. Ev sahibi olmayan kimi depremzedeler ise kira yardımındansa konteynırda kalmayı tercih ettiklerini söylüyorlar. Bu durumda yaşanılan travmanın etkileri kadar, konteynır mahallerindeki hizmetlerin ve yardımların da payı var. Geçici yerleşimlerin yönetimi de güvenlikten tamirat işlerine kadar her türlü hizmeti veriyorlar. Her konteynırda klima ve soba mevcut.
Üç çocuğu ve eşiyle konteynır mahallede yaşayan Ünal Bey de kiraya çıkmamayı tercih edenlerden. Birkaç yıl daha burada kalmayı planladığını anlatıyor. "En acil ihtiyacınız, yetkililerden beklentiniz nedir" diye üsteliyorum. O da diğer Maraşlılar gibi gururlu, "Çok şükür, aç değiliz açıkta değiliz, iş imkanları biraz arttırılırsa memnun oluruz" diyor.
***
UMUT HEP VAR
Dün akşam otele giderken Ebrar Sitesi'ndeki enkazdan 17 saat sonra mucize eseri kurtarılan 6 yaşındaki Kumsal'ı evinde ziyaret ettim. Ailede hüzün var. Depremde Kumsal'ın annesi ve bir kardeşi ölmüş. Babası Adem İstek ise kolunu kaybetmiş. Dedesi Cengiz Yıldırım, anneannesi Sultan Hanım ve teyzesi Duygu Yıldırım büyük acıları içine gömmüş, Kumsal'ın üstüne titriyorlar.
Sağ olsun Kumsal, neşesi ve gülücükleriyle bir an olsun bizi dünyadan, kederden uzaklaştırdı. Giderayak da çiseleyen yağmur altında bahçelerindeki bal gibi portakallardan topladık, yeniden buluşmak üzere sözleştik.
***
DEPREMZEDE GENÇLERİN UMUDA İHTİYACI VAR
Depremin travmasını hala atlatamayan, yakınlarını kaybeden, sakatlanan Maraşlıların acilen güçlü bir moral desteğe ihtiyaçları var. En çok da gençlerin. Kiminle konuşsam benzer şeyler söylüyor.
Benzincide çalışan 19 yaşındaki Mehmet "İyi değiliz abi" diyor. "Canımız çok sıkkın, üstümüzde ağırlık var. Sürekli deprem konuşmak istiyoruz. Konuşunca canımız daha da sıkılıyor. Umutlu olmak istiyoruz, başaramıyoruz. Eskiden de hayatımdan pek memnun değildim ama şimdi eski halimi çok özlüyorum."
Kahramanmaraş'ın önceliği elbette konut ihtiyacı gibi asgari yaşam şartlarının tesis edilmesi. Bu konuda hızlı bir faaliyet de sürüyor. Hatay'ın ardından dün Gaziantep'te deprem konutlarının açılışını yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün de Kahramanmaraş'ta yapımı tamamlanan konutları hak sahiplerine teslim edecek.
Ancak 85 milyon olarak üzerimize düşen sorumluluk depremzede vatandaşlarımızın özellikle de gençlerimizin bu ağır yüküne bir omuz vermek.
Zira yaşı büyük olanlar yaşanan acıyı daha anlamlandırıyor ve kabullenebiliyorlar. Ne var ki gençler, çocuklar kenti saran ağır atmosferle mücadele etmekte büyükleri kadar başarılı değiller.
Yas havasını artık dağıtmaya başlamalıyız. Sanatçılarımız 2024'ü bu illerimizde geçirebilirler. Toplu etkinliklerle, spor müsabakalarıyla depremzedeleri birazcık olsun rahatlatabiliriz.
***
BU AKŞAM SEBEP SONUÇ MARAŞ'TA
Bu akşam Sebep Sonuç'u Kahramanmaraş'ta canlı yapacağız. Sebep Akşam saat 9'da A Haber'de.
Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz
Melih Altınok | Kahramanmaraş'ta hayat hızla normalleşiyor