Bu aralar Mehmet Barlas'la ilgili 12 Eylül argümanları ısıtılıp yeniden piyasaya sürülüyor. Ben de buradan daha önce Nagehan Alçı'nın bir yazısında ifade ettiği 12 Eylül gerçeğini yeniden hatırlatmak istiyorum: Holocaust dönemi için Schindler ne yapmışsa 12 Eylül dönemi için de Mehmet Barlas onu yapmıştır!
***
Schindler dönemin Alman toplumunda güçlü bir sanayiciydi. Nazi iktidarının Schindler'e karşı tavrı yoktu. O da o konjonktürde yurtdışına çıkmak zorunda kalacağı bir karşı-muhalefeti tercih etmedi. Almanya'da kalarak bu durdurulamaz depremden olabildiğince çok Yahudi insanı kurtarmaya çalıştı. Nazi partisindeki konumunu ve devrin iktidar sahipleriyle olan ilişkilerini kullanarak binlerce Yahudi'yi gaz odasından kurtardı. Kendini Nazi gibi göstererek yaptı bütün bunları.
***
Elbette 12 Eylül dönemi Holocaust kadar korkunç bir dönem değil. Belki Barlas da Schindler gibi binlerce insanı ölümden kurtaramadı ama azımsanmayacak sayıda yazarı ve aydını hapislerden, işkencelerden kurtardı. Sırf benim bizzat mağdurların yakınlarından dinlediğim kaç örnek var.
***
Bilmeyenler için hatırlatalım: 12 Eylül döneminde Mehmet Barlas Milliyet gazetesi başyazarıydı. O dönemde de bugünkü kadar ünlü ve önemli bir gazeteciydi. 12 Eylül öncesinin hem radikal sol hem de radikal sağ kanatlarına mesafeliydi. Darbecilerin Barlas'a doğrudan bir tavrı ve düşmanlığı yoktu, bilakis Barlas'ın basındaki nüfuzu gereği onunla iyi geçinmek istiyorlardı. O da Schindler taktiğini izleyerek bu durumu birçok gazeteci ve yazar dostunun lehine kullandı.
***
12 Eylül yönetimi hukuksuz şekilde bir yazarı içeri aldığında, işkencehaneye götürmek istediğinde Barlas hemen telefona sarılır, ilgili emniyet müdürü, savcı, bölge komutanı kim varsa arar, ulaşamazsa bizzat mekânlarına gider ve içeri alınan o kişiyi kurtarmak için elinden ne gelirse yapardı. Bunun onlarca örneği var. Gerekirse Barlas'ın işkenceden ve zulümden kurtardığı yazarları isim isim de sayarım. Onun 12 Eylül yönetimindekilerle ilişkilerinin sağlam olması hem başyazarlığını yaptığı Milliyet'in hem de başka birçok gazetenin kapanmasını defalarca engelledi. Bunu artık onu sevmeyen birçok kişi de açıkça söylemek zorunda kalıyor.
Evet, Barlas da tıpkı Schindler gibi devrin yönetimiyle arasını iyi tuttu, zaman zaman taktiksel amaçlı yazılar da yazdı ama o taktiksel yazıyla kazandığı krediyi başka bir arkadaşının, yazarın, aydının hayatını kurtarmak için kullandı.
***
Barlas'ı sevmeyebilirsiniz ama bu tarihsel gerçekleri reddetmek insafsızlıktır, adaletsizliktir.