Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Washington temaslarında ana gündem maddesi Suriye gibi görünse de ziyarete ekonomik konular da damga vurdu.
ABD, Türkiye'nin talebi üzerine Serbest Ticaret Anlaşması'na (STA) giden yolun altyapısını oluşturacak ortak bir komisyonun kurulmasını kabul etti. Bu durum Washington kulislerinde gezinin en somut ekonomik kazanımı olarak değerlendirildi.
Obama ve Erdoğan görüşmesinden hemen sonra Beyaz Saray'ın önünde buluştuğum AK Parti'nin Ekonomiden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, ziyaretin beklenilenden daha olumlu geçtiğini belirterek, Türkiye'nin geziye sadece güvenlik konularında değil her alanda hazırlıklı geldiğini belirtti. Numan Bey heyetin çok katılımlı olmasına da dikkat çekerek Türkiye'nin bütün gündem maddelerine iyi hazırlandığını vurguladı.
Heyetin tamamını ABD Ticaret Odası'nda yapılan toplantıda yakaladım. Bu toplantıda gezinin ekonomi kurmayları ve heyetteki işadamları Amerikalı muhataplarına Türkiye ile ABD arasındaki ticari köprülerin çoğaltılmasını ve ekonomik ilişkinin güçlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Toplantının en önemli gündemi STA'ydı. Türk heyeti dört bir koldan baskı yapınca Amerikalılar işin ciddiyetini net olarak anladı.
Toplantı sonrası görüştüğüm Türk-Amerikan Ticaret ve Sanayi Odası (TACCI) Başkanı Celal Seçilmiş olaya başka bir açıdan yaklaşarak STA'nın tek başına Türkiye'nin ABD'ye mal ihraç etme kabiliyetini artırmayacağına değindi. Amerika pazarının rekabetçi yönüne dikkat çeken Seçilmiş'e göre Türk işadamları çevre ülkelerde hızlı ve görece kolay para kazanmayı başardılar. Amerika'nın rekabetçi yapısının Türk işadamlarının bu pazara mesafeli durmalarına neden olduğunu belirten Seçilmiş, doğru stratejilerle Amerika'da tutunmanın mümkün olacağını düşünüyor.
Yani iş STA'nın imzalanması ile bitmiyor. Dikkat edilmezse anlaşma olsa bile ticaret dengesi ABD lehine daha da büyüyebilir. İş dünyasının Amerika'yı iyi çalışması ve rekabetten korkmaması gerekiyor.
Washington'da görüştüğüm Amerikalı işadamları genel olarak Başkan Obama'nın STA yoluyla oluşturduğu ortak pazarları destekliyor. Fakat Türkiye'den önce AB ile yapılacak anlaşmaya yoğunlaşmış durumdalar. Görünen o ki ABD, AB ile yakın zamanda STA görüşmelerini tamamlayarak imzaları atacak. Türkiye ile yapılacak görüşmeler ise zamana yayılacak.
Türk iş dünyası bu arada oluşması muhtemel ticari kaybı, Amerikan pazarının çetin rekabet koşullarına kendisini hazırlayarak azaltabilir.