Amerikalılar Connecticut eyaletinde 20'si çocuk toplam 26 kişinin ölümü ile sonuçlanan silahlı saldırının şokunu hâlâ atlatamadı. Saldırı sonrası ülke çapında "bireysel silahlanma hakkı" tekrar tartışılmaya başladı. ABD'de her saldırı sonrası gündeme gelen ama sonra bir şekilde gündemden düşen bu konu, bu defa trajedinin büyüklüğüne bağlı olarak daha yoğun tartışılıyor. Konuya Türkiye'den bakınca "Bu kadar uzatılacak ne var? Silah satışı sınırlandırılsın, bu iş çözülsün" diyebilirsiniz. Ama durum bu kadar basit değil. Silah sahibi olmak Amerikalılar için temel bir hak meselesi. "Silah sahibi olma hakkı sınırlandırılsın" diyenler kadar silahlanma hakkını sonuna kadar savunanlar da var. ABD kurulurken yerleşimin geniş bir coğrafyaya yayılmış olması devletin güvenlik sağlama gücünü sınırlıyordu. Dolayısıyla Amerikan anayasası vatandaşlarının kendini koruma hakkı kapsamında silah bulundurmasını güvence altına aldı. Bu hak zamanla ülkede bireysel silah sektörünün güçlenmesini sağladı. Başkan Barack Obama Connecticut saldırısı sonrası silah satışlarının sınırlanması için düğmeye bassa da son kararı her yıl silah lobisinden milyonlarca dolar bağış alan kongre üyeleri verecek.
SİLAH LOBİSİ ÇOK GÜÇLÜ
Ulusal Silah Birliği (NRA) Amerika'da bireysel silahlanmanın lobisini yapan bir kuruluş. Kongre üyelerinin seçim kampanyaları dolaylı ve direkt olarak bu kuruluş tarafından destekleniyor. NRA'nın sloganı "iyi insanlar silahlanmalı!" NRA Kongre'den okullarda güvenliği sağlamak için buralarda çalışan kişilerin silahlandırılmasını öngören bir yasa çıkarmasını istiyor. Silah lobisine göre "eli silahlı kötü birini durdurabilecek tek şey eli silahlı iyi biridir." Rakamlar da "bireysel silah lobisi"nin etkinliğini yansıtıyor. FBI'hın verilerine göre 2012'de 17 milyon kişi silah almak için başvurdu. Silah satıcıları en ücra kasabalara kadar yayılmış durumda. ABD çapında silah satma ruhsatı olan toplam 129 bin 817 satıcı var. Silahlanma her saldırı sonrası artıyor. Bireysel silah satışının yıllık cirosu yaklaşık 3 milyar dolar. Silah karşıtlarının sesi son trajik olaydan sonra çok çıksa da ABD'li siyasetçiler için bireysel silah lobisi ihmal edilebilecek bir grup değil. 4 milyon kayıtlı üyesi olan NRA silahların satışını sınırlandırma yönünde oy verecek kongre üyelerinin hem oy hem de bağış kaybına uğrayacaklarını söyleyerek yasanın çıkmasını engellemeye çalışıyor.
HALKIN FİKRİ DEĞİŞİYOR
PEW ve Gallup'un Connecticut saldırısı sonrası yaptığı anketlere göre halkın çoğunluğu silahların kontrolünü bireysel silahlanma hakkından daha önemli buluyor. Cumhuriyetçiler bu konuda silahlanma hakkının daha önemli olduğunu söylerken Demokratlar "silahlanmaya bir düzenleme getirilsin" diyor. ABD tarihinde ilk defa kamuoyunda silahların kontrol edilmesi fikri bu derece güçlü bir destek bulurken kongrede silahlanma hakkına ciddi bir sınırlama getirilmesi silah lobisinin etkisi nedeniyle mümkün gözükmüyor.
Mali uçurum Cumhuriyetçileri böldü
Başkan Obama ile mali düzenlemeye ilişkin pazarlıkları yürüten Cumhuriyetçi lider John Boehner, kendi partisinden sağlam bir tokat yedi. Boehner'in B planı olarak adlandırdığı ve bizzat kendisinin hazırladığı mali düzenleme Cumhuriyetçi Parti'nin desteğini alamadı. Cumhuriyetçiler, "zenginler için dezavantaj oluşturuyor ve onları cezalandırıyor" diyerek Boehner'in önerisine destek vermedi. Kendi partisinin desteğini alamayan Boehner "hâlâ umutluyum" dese de ABD adım adım mali uçuruma sürükleniyor. Noel tatiline giren Kongre'de pazarlıklar 27 Aralık'ta tekrar başlayacak. Boehner, Demokratlar'a yakın bir teklifte bulunursa Cumhuriyetçi Parti bölünecek. Boehner Demokratlar'la uzlaşamazsa ABD sonuçları çok ağır olacak mali uçuruma yuvarlanacak. Son araştırmalara göre Amerikalılar mali uçurumun yaşanması ve dolayısıyla vergilerin aşırı derecede artması durumunda Cumhuriyetçi Parti'yi sorumlu görme eğilimindeler. Mali uçurumun yaşanmasının ardından yapılacak 2014 ara seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti kongredeki üstünlüğünü kaybedebilir. Bu senaryonun farkında olan Boehner hem kendi partisini hem de demokratları ikna etmeye çalışıyor.
