2018'in yaz aylarında döviz kurlarındaki artışın ardından hemen hemen tüm malların fiyatı neredeyse iki katına çıktı ve birkaç ay içinde döviz kurlarında büyük oranda gerileme yaşansa da fiyatlar bir daha inmedi.
Perakende sektöründe mesela birçok yerli ve yabancı markada ürün fiyatları katlandı. Gel gör ki, Ağustos 2018'de ürün satış fiyatlarına, 'fiyat ayarlaması' adı altında fahiş zam yapmayan firmalar da varmış.
Önceki gün bir grup gazeteci, 90 ülkede 14 bin satış noktasında ve 2 bin 200 mağazada 21 milyondan fazla ayakkabı satışı yapan Danimarkalı ünlü marka ECCO'nun Türkiye Genel Müdürü Deniz Erda ile bir araya geldik. Ayakkabıda kullandığı derileri de kendi fabrikalarında üreten ve dünyaca ünlü lüks markalara da deri satan ECCO'nun 2017 yılında Türkiye operasyonu, Avrupa'daki tüm ECCO operasyonları içinde en hızlı büyüyen ülke olarak öne geçmişti.
2018'de yüzde 57 oranında büyüdüklerini anlatan Deniz Arda, hali hazırda 10 mağazaları olduğunu, son mağazayı ise İstanbul Havalimanı'nda açmaya hazırlandıklarını ve 2019 Ocak ayında satışların yüzde 67 gibi büyük oranda artmaya devam ettiğini söylüyor.
"Peki ama perakende yeni yıla büyük bir durgunlukla girdi genel olarak. Size nasıl yansımadı bu durum" diye sorunca Erda durumu şöyle özetliyor:
"Çünkü geçen yıl çoğunluğun döviz kurlarına bağlı olarak yaptığı büyük fiyat ayarlamasını biz yapmadık. Yaşanan ekonomik süreçte sakin kalarak doğru fiyat stratejisi uyguladık. Doların fırladığı 2018'in Ağustos ayında zam yapmayınca yabancı turistlere satışlarımız yüzde 41 arttı mesela ve bu durum devam ediyor."
Kriz dönemlerindeki yönetim felsefesini, "Yöneticinin görevi rüzgâra karşı yel değirmeni inşa etmektir, duvar örmek değil" diyerek açıklayan Deniz Erda'nın bir endişesi var tabii, o da AVM kiralarında yerli yabancı ayırımı. 2019 yılında kendileri gibi yabancı sermayeli markaların önündeki en büyük sorun, alışveriş merkezlerinin kira politikasındaki Deniz Erda'nın deyimiyle çifte standart duruyor. Erda'nın sözleri ilginç:
"İki yıllık bir süre için kiralar TL'ye çevrildi. Ancak yabancı ortaklı şirketlere döviz cinsinden kira istendiği takdirde ortalık toz duman olur. Yan tarafımdaki mağaza lirayla kira öderken ben dövizle ödemek zorunda kalırsam bunu kabul etmem ve çıkarım."
Bakalım AVM yatırımcılarıyla yabancı mağaza yöneticileri 2019'da nasıl bir yol izleyecek? Kim kazanacak kim kaybedecek?