Doğaya daha fazla zarar vermemek konusunda toplumun topyekûn harekete geçmesinin çoktan vakti geldi ancak ne yazık ki kaplumbağa hızında bir farkındalık var dünyada ve Türkiye'de.
Dün İklim Haber tarafından yapılan "Türkiye'de Afetler Artıyor ve Bunun Farkındayız' başlıklı bir analizi okudum. Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre, Türkiye'de ortalama sıcaklık 1970 yılına göre 1.5 derece artarak, 14.2 derecek olarak gerçekleşmiş. "Süreklilik arz eden bir artış" ifadesini okuyunca çok tedirgin oluyorum.
Araştırmalara göre, 2016 yılında Türkiye'de meydana gelen doğal afetlerin yarısına yakını fırtına olarak gerçekleşti, ikinci sırada da kuvvetli yağış ve seller geldi. İklim değişikliğinin en büyük sebebinin de yeşili yok ederek, daha çok bina dikerek, plastik gibi doğaya en zararlı maddelerin kullanımı başta, karbon ayak izimizi arttırarak bizzat biz insanların yanlış kararları ve davranışları olduğunu biliyoruz.
Peki ya şirketler, kurumlar, yerel yönetimler, devlet ne durumda? Aslında geçen yıl Cumhurbaşkanlığı'nın desteğiyle Türkiye Devlet Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın himayesinde "sıfır atık" projesinin en ince detayların dahi düşünülerek, çözüm önerileriyle başlatılması çok önemli bir gelişme. Doğada dönüşmesi mümkün olmayan başta plastik olmak üzere zarar verecek atıklardan geri dönüşüm bir yana tümden kurtulmamızın vakti çoktan geldi, geçiyor bile.
Son zamanlarda beş yıldızlı, lüks otellerde başlayan plastik karşıtı kampanyalar da dikkatimi çekiyor ancak sayıları bir elin parmaklarını geçmiyor. Bu yıl Türkiye'de açılan dünyanın önemli iki lüks otel markası peşi sıra otellerinde plastik kullanımını en asgariye indirdiklerini açıkladı mesela. Six Senses Kaplankaya'da ve Yalıkavak'ta açılan Edition Otel'de kullanılan pipetlerin hepsi kağıt. Six Senses, odadaki şampuan benzeri ürünleri de cam şişelerde sunmaya, plastik yerine birçok malzemeyi çok kullanımlı ya da dönüşümlü malzemelerle değiştirmeyi başarmış. Bu yazıyı kaleme aldığım esnada bünyesinde bulunan 30 otel markası ve binlerce oteliyle dünyanın en büyük otel zinciri Marriott, tüm otellerinde plastik pipet ve karıştırıcıları kaldırdığını açıkladı ve dev bir plastik karşıtı kampanyanın geldiğinin en güzel örneğini de vermiş oldu. Diyeceğim o ki aslında tüm otellerde yaygınlaşsa, Türkiye'de de özellikle de Antalya'nın her şey dahil binlerce odalı otellerini de kapsasa, plastik karşıtı kampanya devleşecek.
Bu yaz tatilinde Gümüşlük'te denize girdiğimiz koyda oğlumla beraber fırsat buldukça etrafa başkaları tarafından bırakılan ve neredeyse tamamı plastik olan çöpleri topladık. Evet, karaya çarpmış binlerce deniz yıldızından sadece birini kurtarmışız gibi hissettirebilir ama öyle değil. Herkes kendi çevresini temizlemeye ve çöpleri de geri dönüşüm için ayırmaya başlasa bile çok büyük bir kazancımız olacak.
Daha fazla geç olmadan hepimizin daha yaşanabilir bir dünya için, daha yeşil, oksijeni bol, denizleri temiz ülkeler için, toplumda farkındalık yaratmak amacıyla harekete geçmeliyiz. Çünkü sonra çok geç olacak.