Bulunduğu bölgeye, dokusuna uymayan kentsel dönüşümlerden hepimiz şikâyet ediyoruz. Arada gerçekten güzel dönüşüm hikâyeleri var. Eleştiri almadığı için sanki daha az duyuyoruz.
Mesela Tomtom Mahallesi'ndeki dönüşüm öylesine o bölgenin ruhuyla, geçmişten taşıdığı izlerle büyük bir uyum içinde yürütülüyor ki İstanbul'un çehresini değiştiriyor.
Krea Sirus Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Kodal'ın davetiyle geçen hafta bölgeyi dolaştık. Yazar ve rehber Saffet Emre Tonguç'un anlatımıyla bölgeye can veren binaların hikâyelerini dinledik. Dinledikçe de ne güzel bir tarihin üzerinde oturduğumuzun, İstanbul'un kıymetini bir kez daha anladık.
Tomtom Mahallesi, Osmanlı'nın 16. Yüzyıl'dan Cumhuriyetin kuruluşuna kadar geçmişten olağanüstü güzel izler taşıyor. Çünkü sadece Müslümanlara değil, Katolik, Ortodoks ve Musevilere de ev sahipliği yapan bölgede İtalyanlardan, Fransızlara, Yugoslavlardan Avusturya- Macar topluluklarına kadar pek çok farklı kültürden ve milletten insan iç içe, barış içinde yaşamış.
Bölgenin ünlü Baltazzi Apartmanı'ndan Ecole Yougoslave Apartmanı'na, İtalia ve Dakar Oteli'nden, bir zamanların Avusturya Macaristan Okulu'na kadar çok değerli tarihi binaları var ve şimdi bu binaların hepsinde büyük bir dönüşüm başladı.
Hakan Kodal'ın yaklaşık 3 yıl önce başladığı projenin ilk grubundaki 7 binadan tamamlanan 5'inde yaşam da başlamış.
400 milyon liralık yatırım tamamlandığında Tomtom Sokak'taki tarihi binaların son derece estetik ön cepheleri, iç avluları ve sokaklarda açılan yeni konsept mağazalarıyla, bölgenin adeta çekim merkezi olacakmış gibi görünüyor.
Güzel olan da bu. Ne yazık ki bugün İstanbul'un pek çok kentinde yapılan kentsel dönüşümde, mahalleler, sokaklar yok olurken, yerlerine yüksek duvarlı, güvenlik koridorları arasından yükselen apartmanlar, yani siteler inşa ediliyor.
Oysa İstanbul'un en güzel tarafı sokaklarında rahat ve güvenli bir şekilde dolaşabilmek, lokantalarında yemek yemek, yine sokak içlerindeki küçük dükkânlardan alışveriş yapmak değil miydi? Şimdi çoğu bölge için bu söylediklerim tarih oluyor. Tüm hayatlar sitelerin içine ve de yanlarında yükselen alışveriş merkezlerine hapsoluyor.
Tomtom Sokak'ta tarihi binalar dönüştürülürken, Ağa Han Mimarlık Ödülü'nün sahibi Han Türmertekin gibi mimarlık dünyasının önemli isimleriyle çalışmaya da gayret edilmiş. Özellikle tasarım konusunu bölgeye taşımak için de birkaç yıldır Tasarım Tomtom Sokak'ta ismiyle sokak festivalleri düzenliyor. Şimdiden mahallede pek çok tasarım dükkânı, sanat galerisi, yerel sanatkarların ürettiği akseuvar mağazaları ve pek çok lezzet durağı restoran açılmış bile.
Sadece bir tane bile güzel örnek, çevredeki diğer binalara örnek olmaya yetiyor. Tomtom Mahallesi'nde gözü tırmalamayan, mahalleye rağmen değil birlikte yapılan kentsel dönüşüm Karaköy'de, Çukurcuma'da, Galatasaray'da da yaşanır umarım.