"2015 iyi bir yıldı. 2016 iyi bir yıldı. 2017 ise inanılmaz bir yıldı." Bu sözler Türkiye'de Koç Grubu'ndan sonra en büyük pazar payına sahip olan Bosch Siemens Ev Aletleri'nin (BSH) Türkiye Ortadoğu, Afrika ve Bağımsız Bölge Başkanı Norbert Klein'e ait.
Klein ve 42 yıl çeşitli kademelerinde çalıştığı ve icra kurulu üyeliği görevini ise bu yıl bırakarak emekliye ayrılan Ronald Grünberg ile bir araya geldik ve sektördeki gelişmeleri ve 2018 yılı beklentilerini konuştuk.
Türkiye'de 2017 yıl sonu itibariyle beyaz eşya pazarının 9 milyon adede ulaşması bekleniyor. BSH'nın Çerkezköy'deki toplam üretimi 6.5 milyon adet ve bunun hemen hemen yarısı iç pazara verilirken, yarısı da ihracata gidiyor.
Norbert Klein, kendileri açısından 2017'nin muhteşem bir yıl olduğunu söylerken, beyaz eşya sektörünün de adet bazında yüzde 15 büyüdüğünü hatırlatıyor ve "BSH Türkiye olarak biz de adet bazında aynı oranda büyüdük ama ciro bazında yüzde 25 büyüdük" diyor.
2017'de TL'nin yüzde 27 değer kaybederken bu durum karşısında BSH olarak zam yapmak zorunda kaldıklarına değinen Klein sözü ÖTV indirimine getiriyor: "ÖTV indirimi tüketici talebini diri tutu. Bu sayede pazarda 2017'de rekor büyüme kaydettik."
Hatırlarsanız, 2017 ocak ayı çok kötü başlamıştı. Piyasalarda yaprak kıpırdamıyordu. Hükümet ÖTV indirimini şubatta devreye sokunca piyasalara da canlılık gelmişti. Peki şimdi ne olacak? Sektör bu indirimlerin devam etmesi için Ankara'da lobi yapıyor. Çünkü bu yıl hesaplar sektörün yüzde 5 küçülmesi şeklinde yapılıyor.
Norbert Klein durumu şöyle açıklıyor: "2018'de 2017 gibi rekor bir yılın ardından pazarda yüzde 5 daralma öngörüyoruz. Zira TL değer kaybından kaynaklanan zam üstüne, ÖTV indirimi de kalkınca tüketici yüzde 33 gibi bir fiyat artışıyla karşılaşabilecek. Tedarik konusunda yerlileştirmede daha fazla yol katetmek istiyoruz. Ancak Türkiye'den aldığımız paslanmaz çelik hammaddesi bile dolar, euro ile satılıyor. Dolayısıyla yerli alsanız bile ne kadar yerli diyebilirsiniz ki? 2018'de dolar, euro bazında hammaddeye yüzde 3-4 zam gelecek. Siz nasıl sabit tutacaksınız fiyatları?"
Merak ettiğimiz bir diğer konuda BSH'nın Türkiye'nin dört bir yanına dağılmış olan bayilerinin durumu. Ne de olsa bayiler ekonominin bir nevi barometresi olabiliyor. Klein, olumlu bir gelişme olarak BSH bayilerinin 2017'de para kazanmaya başladığını müjdeliyor ve bu konuda da şunları söylüyor:
"Bunun için bayilerimizin kar marjlarını düşürdük, primlerini artırdık. Zira kar marjını piyasaya hızlıca satış için tüketiciye veriliyorlardı. Primlerini ise o kadar kolay yansıtmıyorlar. Bayilerimizin nakit akışında bir sıkıntı yok. Bizim bayilerimizin batak sorunu hiç yok. Tahsilat oranımız yüzde 100'e yakın. Ama bu bizim sektörümüze ve bayilerimize özel bir durum olabilir, çünkü yaklaşık 3 bin bayimizin hemen hemen yarısı ile 30-40 yıldır birlikte çalışıyoruz. Aileleri tanıyoruz."