İnşaat şirketleri ard arda dev projeleri hayata geçirirken asansör üreticileri ne yapıyor acaba? Avrupa Birliği'nde sadece 500 üretici varken, Türkiye'de toplamda 3 bin 500 asansör üreticisi olduğunu biliyor muydunuz?
Peki bu kadar çok üreticinin olduğu ve hatta Asansör ve Yürüyen Merdiven Sanayicileri Derneği'ni (AYSAD) dahi 42 yıl önce 1971'de kuran bu sektörün en büyüğü kim?
Dünyanın en büyük asansör üreticisi olan Otis'in Türkiye ve Ortadoğu Direktörü Bora Gülan ile buluşunca, cevabını merak ettiğim soruları arka arkaya sıraladım. Hoş her ne kadar Gülan'ı profesyonel yönetici koltuğunda görsem de aslında kendisinin bu şirketin yüzde 40 ortağı olan Türklerden biri olduğunu da öğrendim.
1892 yılında Pera Palas Oteli'ne inşa edilen Türkiye'nin ilk asansörü de Otis'miş ve dünyanın en büyük asansör üreticisi Otis'in Türkiye ile ilişkisi 1865'te kurulup 1921'den bu yana kesintisiz asansör üreten Türk firması Buga ile başlamış ve 1991'de de Otis ile ortaklık kurulunca şirketin adı Buga Otis (Otis Türkiye) olmuş.

Yeni yatırım yolda
Otis, Türkiye'nin de en büyük pazar payına sahip asansör şirketi konumunda ve Bora Gülan, asansör pazarının bugün Türkiye'de 1 milyar dolarlık pazar hacmine ulaştığını söylüyor. Otis'in bu pazarda yaptığı ciro 125 milyon dolar. Pazar her yıl yüzde 10 büyürken, Otis yüzde 15 büyüyor. Hal böyle olunca Gülan, yeni bir yatırımın da şart olduğunu söylüyor. Üretiminin yüzde 25'ini ihraç eden Otis, Beylikdüzü'ndeki fabrikasında yılda 1700 asansör üretimi yapıyor ve uygun arazi araştırdıkları Gebze'de 20 milyon dolarlık yeni bir yatırıma bir an önce başlamak istiyor.
Bora Gülan yatırımın ihracat için gerekli olduğunu söylüyor. Körfez bölgesi dahil 16 ülkeden sorumlu olunca pazar daha da büyüyor kuşkusuz. Otis, Dubai'nin ve dünyanın en yüksek binası Burj Khalifa dahil ABD, Avrupa, Asya ve Ortadoğu'da pek çok özel projeye imza atıyor ve Türkiye Otis'in Avrupa'daki üç önemli üssünden biri konumunu koruyor. Diğerleri Fransa ve İspanya.
Bora Gülan ile sohbette öğreniyorum ki şu anda İstanbul'un en büyük ve en gözde alışveriş merkezleri ve binalarının asansör ve yürüyen merdivenleri Otis tarafından yapılmış. Üstelik Türkiye'deki şirkette araştırma-geliştirme çalışmalarında da bir çok geliştirilen Otis tarafından kullanılmaya başlanmış. Türkiye'nin en yüksek ve en hızlı asansörünü yapan Otis Türkiye, 70 kişiye kadar taşıma kapasitesine sahip makine dairesi olmayan asansör üretimi yapan ilk ve tek Türk firması da olmuş.
Peki her şey güzel hoş da asansörlerin yıllık bakımları düzenli yapılıyor mu? Öğreniyorum ki özellikle büyük işletmeler bu konularda daha hassas. Merdiven altı üretim ve servis sorunları nedeniyle ayda 4-5 ölümlü asansör kazasının olduğunu söylüyor Gülan. Ne yazık ki çoğu haber bile olmuyor.