Her hafta olduğu gibi bu hafta da ağız ve diş sağlığı ile ilgili sorularınızı yanıtlamaya devam ediyorum. Merak ettiğiniz sorularınızı ilker. erdogan@sabah.com.tr e-posta adresinden sorabilirsiniz, yanıtlarını buradan sizlere ulaştıracağım. Bu hafta özellikle sık sorulan sedasyon konusu ile ilgili soruları derledim…
Ceyda Karan (Mersin/24): Sedasyon nedir?
Ağrı duymanızın, hareketli olmanızın veya uyanık olmanızın istenmediği tanı ve tedavi amaçlı yapılacak tüm işlemler için uygulanan anestezi yöntemine sedasyon denir. Genel anesteziden farklı olarak genellikle hastanın bilinci açıktır. Sedasyon, anestezi uzmanı veya sedasyon uygulama eğitimi almış bir hekim tarafından ameliyathanede, poliklinikte veya muayenehanede uygulanabilir. Genel olarak diş hekimi ve iğne korkusu olan hastalarda etkili bir yöntemdir.
Çoğu diş tedavisi, sedasyon teknikleri uygulansa bile ağıza enjekte edilen lokal bir anestezi gerektirir. Bu lokal anestetik, etkilenen dişlerden ve diş eti dokusundan gelen ağrı dürtülerini geçici olarak engelleyecektir. Bununla birlikte, bu enjeksiyon zaten yatışıp rahat olduktan sonra gerçekleşecektir, bu nedenle büyük olasılıkla enjeksiyondan rahatsız olmayacaksınız veya enjeksiyona sahip olduğunuz hissini hatırlamayacaksınız.
Hanzade Sevilen (Sinop/27): Sedasyonun ne gibi yararları var?
Diş hekimliğinde sedasyon, anestezinin en önemli faydalarından biri, bireylerin diş tedavilerinin sadece birkaç dakika sürdüğünü hissetmesidir. Bu sebeple, normalde daha fazla gelmeniz gerekirken sedasyonda birçoğu yapılacağından daha az gelmiş olacaksınız. Uzun diş tedavilerinden korkup gülümsemenizin görünümünü değiştirmek konusunda kararsız kalıyorsanız sedasyon, diş hekimliği tedavi sürecinde kendinizi rahat hissetmenizi ve mutlu bir gülümsemeye sahip olmanızı sağlar. Ayrıca, sedasyon diş hekimliğinde, korktuğu için düzenli olarak dişçiye gitmeyen hastaların korkularını yenerek daha sık rutin kontrollere gitmesi sağlanabilir.
RAHAT HİSSEDERSİNİZ
Merve Sanmaz (Adana/28): Diş tedavisinde genel anestezi mi yoksa sedasyon mu tercih edilmeli?
Sedasyon, bazen uyumak olarak adlandırılır ancak bu terim yanıltıcıdır. Çünkü tedavi esnasında uyumazsınız, yatıştırıcının etkileri sebebiyle uykulu hissedebilirsiniz. Sedasyon anestezi, tüm tedavi boyunca uyanık kalmanızı sağlar. Kendinizi rahat hissedersiniz ve tedaviniz hakkında çok fazla şey hatırlamazsınız. Genel anestezi kullanımı, sedasyon anestezi olarak kabul edilmez.
KULLANDIĞINIZ İLAÇLARI HEKİME MUTLAKA SÖYLEYİN
Dış hekiminiz, yapılan tedavilere, ne kadar sürdüğüne ve kaygı seviyenize göre sizin için en doğru olan sedasyon yöntemini seçecektir.
Sedasyon seviyeleri; hafif, orta ve derin olarak farklı sakinleştirici tipleri ile elde edilir. Uygun sedatiflerin kullanılmasını sağlamak için diş hekiminizi, kullandığınız tıbbi ve bitkisel ilaçlar hakkında bilgilendirmeniz gerekecektir.
ANKSİYOLİZ: Anksiyoliz, hafif sedasyon olarak tanımlanır ve korku ve gerilimin giderilmesi ile ilişkilidir. Tedaviden önce ve tedavi boyunca azot oksidin verildiği burun üzerine yerleştirilen küçük bir burun başlığı yoluyla uygulanır. Karıncalanma ve uyuşukluğa ek olarak, azot oksit tipik olarak genel bir rahatlama hissi uyandırır.
ORTA SEDASYON: Orta sedasyon, depresif bir bilinç seviyesi ile tanımlanır, yani bağımsız olarak nefes alabilir, reflekslerinizi koruyabilir ve sözlü/fiziksel uyarılara yanıt verebilirsiniz. Diş hekimliği ile ilişkili ağrı, sesler ve koku hissini azaltmak için randevudan önce hastaya verilen oral ilaçlarla orta derecede sedasyon üretilir. Hastaya, sorumlu bir yakını tarafından randevuya götürülmeden önce ilacı alması talimatı verilir ve randevuda bir kez rahatlık sağlamak için gerektiğinde ek ilaç alabilir.
İNTRAVENÖZ SEDASYON: İntravenöz sedasyon, aynı zamanda insanları yatıştırmaya benzer şekilde gerçekten uyuyormuş gibi hissettirebilir. Enjeksiyon yoluyla uygulandığında, intravenöz sedasyon neredeyse anlık bir etkiye sahiptir ve daha kısa diş prosedürleri için en iyi şekilde kullanılır.
KAS İÇİ SEDASYON: Üst kol veya üst uyluk kaslarına sedatif ilaç enjeksiyonu içeren kas içi sedasyon, beş dakika içinde sedasyona neden olabilir.
DERİN SEDASYON: Hastanın bağımsız olarak nefes alamayacağı, reflekslerinin bir kısmını kaybedebileceği ve sözlü/fiziksel stimülasyona cevap veremediği depresif bilinci içerir. Bu sedasyon etkileri, işlem tamamlandıktan sonra saatlerce sürebilir.
YANLIŞ FIRÇA SEÇİMİ, DİŞ ETİ ÇEKİLMESİNE SEBEP OLUR
Şerife Güney (İstanbul/ 32): Diş eti çekilmesi ve sebepleri nelerdir?
Diş eti çekilmesi, dişleri saran diş etinin dişi veya diş kökünü açığa çıkartarak diş etlerinin geriye doğru çekilmesi durumudur. Diş eti çekilmelerinin en büyük nedeni, yanlış diş fırçası ve yanlış fırçalama teknikleridir. Sert diş fırçası, doğru fırçalayamama ve sürekli diş fırçalama en büyük etkenlerdendir.
DOKULUR ZARAR GÖREBILIR
Sedat Temiz (İstanbul/43): Diş eti çekilmelerinin zararları nelerdir?
Diş eti çekilmelerinde hassas dişler ve estetik problemler ortaya çıkmaktadır. Diş eti çekilmesinin sonucunda ortaya çıkan boşluklara bakteri plakları kolayca birikerek diş eti hastalıklarına neden olmaktadır. Diş eti çekilmesi tedavi edilmezse, dişleri destekleyen yumuşak ve sert dokular zedelenerek diş kayıplarına neden olur.
Murat Seril (Ankara/34): Diş eti çekilmelerinin sebepleri nelerdir?
* Yetersiz ağız bakımı: Eksik diş fırçalama , diş ipi veya arayüz fırçasıyla diş aralarının temizlenmemesi sonucu oluşan plaklar tartara dönüşerek diş etlerinin çekilmesine neden olur.
* Yanlış fırçalama: Dişlerin sert bir şekilde ve yatay olarak fırçalanması, diş minesini aşındırarak diş eti çekilmelerine neden olmaktadır.
* Periodontal hastalıklar: Diş iltihapları, diş eti çekilmesini büyük ölçüde etkilemektedir.
* Diş sıkma ve gıcırdatma: Diş sıkma ve gıcırdatmada dişlere çok fazla güç uygulandığından dolayı diş eti çekilmeleri meydana gelir.
* Anatomik ve ortodontik sebepler: Yanlış diş kapanışları, çarpık dişler, yapısal bozukluklar diş eti çekilmelerine neden olmaktadır.
CERRAHİ İŞLEM GEREKEBİLİR
Asya Kale (Tekirdağ/28): Diş eti çekilmelerinin tedavisi nasıldır?
Hafif diş eti çekilmelerinde tedavi gerekmeyebilir. Doğru diş fırçalama tekniği ve profesyonel bir diş temizliği ile başlangıç seviyesindeki diş eti çekilmelerinin önüne geçilebilir. Diş eti çekilmelerinin nedenine göre tedavi yöntemleri farklılık gösterebilir. Açığa çıkan diş köklerindeki hassasiyeti engellemek adına kompozit dolgularla açıklık kapatılabilir. Diş eti hastalığının sebep olduğu çekilmelerde cerrahi işlemler gerekebilir.